Μάχη της Κρήτης: Υπερασπίστηκαν το νησί και 700 Μαορί!
To πρωινό της 20ης Μαΐου 1941, οι πρώτοι Γερμανοί αλεξιπτωτιστές ρίχνονταν στο κενό από τα τρικινητήρια μεταγωγικά αεροπλάνα, έτσι ξεκινούσε η μάχη της Κρήτης με υπερασπιστές 700 Μαορί.
Ανάμεσα στους υπερασπιστές του νησιού ήταν και οι Μαορί, αυτόχθονες πολεμιστές από τη Νέα Ζηλανδία, ενταγμένοι στο 28ο Τάγμα Πεζικού. Το τάγμα αποτελείτο από επτακόσιους εθελοντές.
Ο Γεώργιος Λόης, συνταγματάρχης ε.α. των τεθωρακισμένων τόνισε: «Στις 27 Μαΐου 1941 το 28ο Τάγμα πρωτοστάτησε στη συγκλονιστική αναμέτρηση της 42ης Οδού (σημερινή οδός Τσικαλαριών), συμπαρασύροντας και τις γειτονικές Νεοζηλανδικές και Αυστραλιανές μονάδες. Απέναντι στην επιτιθέμενη εχθρική δύναμη, οι ενθουσιώδεις Μαορί στρατιώτες τοποθέτησαν με ψυχραιμία τις ξιφολόγχες στα τυφέκιά τους και διενέργησαν ορμητική έφοδο με απαράμιλλο θάρρος και με εκκωφαντικές ιαχές, διαλύοντας κυριολεκτικά τους Γερμανούς Ορεινούς Κυνηγούς. Μάλιστα, πριν την εφόρμηση, αρκετοί εξ’ αυτών σηκώθηκαν αγέρωχα από τις θέσεις μάχης τους και εκτέλεσαν τον πολεμικό χορό χάκα, κραδαίνοντας τον οπλισμό τους για λίγα δευτερόλεπτα, ενώ οι αντίπαλοί τους κοιτούσαν εμβρόντητοι. Αυτή η παροδική συμμαχική νίκη καθυστέρησε σημαντικά τη γερμανική προέλαση, παρέχοντας τον απαιτούμενο χρόνο στους σχηματισμούς της Βρετανικής Κοινοπολιτείας να αρχίσουν την απόσυρσή τους με σχετική ασφάλεια από την περιοχή της Σούδας προς τα νότια παράλια της Κρήτης.
Τις επόμενες ημέρες, το κύριο σώμα των Νεοζηλανδών αυτοχθόνων ακολούθησε το καθορισμένο δρομολόγιο αποχώρησης, διασχίζοντας τα δύσβατα Λευκά Όρη απολύτως συντεταγμένα με τερματικό σταθμό τη Χώρα Σφακίων, όπου ανέμεναν τα βρετανικά πολεμικά πλοία εκκένωσης. Παράλληλα, ένα κλιμάκιο της μονάδας συγκρότησε το τμήμα οπισθοφυλακής των συμμαχικών στρατευμάτων, καλύπτοντας με επιτυχία την υποχωρητική ενέργειά τους. Οι ακατάβλητοι Μαορί αναχώρησαν σε δύο τμήματα την 31η Μαΐου και την 1η Ιουνίου 1941 για το λιμάνι της Αλεξάνδρειας της Αιγύπτου, αφήνοντας στην Κρήτη έναν βαρύ φόρο αίματος 84 νεκρών, ενώ άλλοι 71 άνδρες συνελήφθησαν αιχμάλωτοι».
Οι Μαορί είχαν και έναν άλλο λόγο να πολεμήσουν τον Ναζισμό: Για τους χιτλερικούς, δεν ήταν καν άνθρωποι, αλλά βρίσκονταν σε μια άλλη κατηγορία, στους «υπανθρώπους», μαζί με τους Ρώσους και τους αθίγγανους.
Σύμφωνα με τα λόγια του Νεοζηλανδού στρατηγού Μπέρναρντ Φράιμπεργκ διοικητή των συμμαχικών δυνάμεων στην Μάχη της Κρήτης, «κανένα τάγμα πεζικού δεν είχε πιο διακεκριμένο ρεκόρ ή ενεπλάκη σε περισσότερες μάχες, ή αλλοίμονο να έχει τόσες μεγάλες απώλειες, όσο το Τάγμα των Μαορί».
Λεζάντα: Τα στρατεύματα των Μαορί παρατάσσονται στην αποβάθρα της Αλεξάνδρειας στην Αίγυπτο μετά την εκκένωση τους από την Κρήτη, 3 Ιουνίου, 1941. Η φωτογραφία που τραβήχτηκε από τον Υπολοχαγό L.B. Davis. Πηγή:© IWM (E 3373). Επιχρωματισμός από WW2 Colourised Photos