Η Ημέρα της Γυναίκας, «Ψωμί και Τριαντάφυλλα», ο Λένιν και η απεργία στο εργοστάσιο «Ρετσίνα»

Στις 8 Μαρτίου του 1857, στις ΗΠΑ, οι εργάτριες, ντυμένες στα λευκά, αποφάσισαν να κινητοποιηθούν και να παραπονεθούν για τις απάνθρωπες συνθήκες εργασίας και τους πολύ χαμηλούς μισθούς τους. Ζητούσαν μείωση των 16 ωρών εργασίας σε 10 και ίσες απολαβές με τους άνδρες. Η αστυνομία, όμως, γρήγορα επιτέθηκε και διέλυσε βίαια το πλήθος.

Δυο χρόνια αργότερα, οι γυναίκες οργάνωσαν, εκτός από κινητοποιήσεις, το πρώτο εργατικό σωματείο γυναικών, συνεχίζοντας τον αγώνα τους. Το 1908, οι δρόμοι της Νέας Υόρκης γέμισαν με 15.000 γυναίκες, που ζητούσαν λιγότερες ώρες εργασίας, καλύτερους μισθούς και δικαίωμα ψήφου. Σύνθημά τους το «Ψωμί και τριαντάφυλλα», με το ψωμί να συμβολίζει την οικονομική ασφάλεια και τα τριαντάφυλλα την καλύτερη ποιότητα ζωής.

Τελικά η Παγκόσμια Ημέρα Γυναίκας καθιερώθηκε το 1910, στη δεύτερη Διεθνή Συνδιάσκεψη των Σοσιαλιστριών Γυναικών στην Κοπεγχάγη και γιορτάστηκε ένα χρόνο αργότερα, για πρώτη φορά.

Παράλληλα, μετά την επικράτηση της Οκτωβριανής Επανάστασης στη Ρωσία, η φεμινίστρια Αλεξάνδρα Κολοντάι κατάφερε να πείσει τον Λένιν να καθιερώσει την 8η του Μάρτη ως επίσημη αργία της Σοβιετικής Ένωσης, αργία που είχε, όμως, τον χαρακτήρα της «γιορτής των εργατών».

Το ενδιαφέρον για την ημέρα αυτή αναζωπυρώθηκε με την άνοδο του φεμινισμού τη δεκαετία του 1960. Από το 1975, η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας διεξάγεται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, με στόχο την ανάδειξη των γυναικείων προβλημάτων και δικαιωμάτων.

Η πρώτη απεργία εργατριών στην Ελλάδα έγινε στις 13 Απριλίου του 1982, στον Πειραιά, στο εργοστάσιο υφαντουργίας των αδελφών Ρετσίνα. Η εν λόγω υφαντουργία είχε αποφασίσει να μειώσει τους μισθούς των γυναικών σε 60 λεπτά από 80 που ήταν. Η πρώτη γυναικεία εφημερίδα, η «Εφημερίδα των Κυριών», που κυκλοφόρησε το 1887 και πρόβαλλε θέματα που αφορούσαν στο δικαίωμα στην εκπαίδευση και στο δικαίωμα στην εργασία, μετέδωσε τότε την είδηση αυτή.

Η μέρα έχει χάσει πλέον το πολιτικό της μήνυμα, καθώς εμπορευματοποιήθηκε και θεωρήθηκε ευκαιρία έκφρασης της αγάπης των ανδρών προς τις γυναίκες της ζωής τους.

Υπάρχουν, όμως, ακόμη περιστατικά που αποδεικνύουν την ανάγκη προβολής των αγώνων των γυναικών ανά τους αιώνες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, το συλλαλητήριο που διοργάνωναν χιλιάδες άνδρες και γυναίκες στην Τεχεράνη, στις 4 Μαρτίου του 2007, μέχρι που ξυλοκοπήθηκαν άγρια από αστυνομικούς, ενώ δεκάδες γυναίκες συνελήφθησαν και κρατήθηκαν στην απομόνωση για μέρες.