«Λούφα και παραλλαγή»: Ποιος είναι ο «Φον Κανάρης» της ταινίας

“Λούφα και παραλλαγή” είναι κινηματογραφική ταινία του 1984 σε σκηνοθεσία Νίκου Περάκη. Πραγματεύεται την κωμική πλευρά μιας δύσκολης περιόδου, υπό το καθεστώς δικτατορίας, και το γέλιο ως φυσική αντίδραση στην καταπίεση και τη στέρηση της ελευθερίας. Η ταινία απέσπασε τέσσερα βραβεία στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (καλύτερης ταινίας, σεναρίου, α΄ ανδρικού ρόλου και μοντάζ). Στηριγμένη στην απλή φόρμα της, τη σάτιρα και τους διάλογους, η ταινία έγινε μια από τις μεγάλες εμπορικές επιτυχίες του σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου.

«Ήταν ένα μικρό καράβι»: Η απίστευτη ιστορία κανιβαλισμού πίσω από το παιδικό τραγούδι

Περιέχοντας αρκετά αυτοβιογραφικά στοιχεία, η ταινία διηγείται τα έργα και τις ημέρες μιας ομάδας στρατιωτών που υπηρετούν τη θητεία τους στον τηλεοπτικό σταθμό της Υπηρεσίας Ενημέρωσης Ενόπλων Δυνάμεων (Υ.ΕΝ.Ε.Δ.), όταν ακόμα ονομαζόταν Τηλεόρασις Ενόπλων Δυνάμεων (Τ.Ε.Δ.) και στεγαζόταν στα κτίρια της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού (Ευελπίδων 4) στην Αθήνα. Η ταινία γυρίστηκε στο ίδιο αυτό κτίριο και στο κτίριο της Σχολής Εθνικής Άμυνας (Ευελπίδων 6).

Ο ταγματάρχης Κανιάρας

Σε κάποια σκηνή, ο αξιωματικός πύλης λέει στον φαντάρο Γιάννη Παπαδόπουλο (Νίκος Καλογερόπουλος) ότι τον ζητάει ο «Φον Κανάρης» εννοώντας τον ταγματάρχη Κανιάρα (Χρήστος Βαλαβανίδης), προϊστάμενο του Α2. Δεν πρόκειται για αναφορά στον Κωνσταντίνο Κανάρη αλλά στον Γερμανό ναύαρχο Βίλχελμ Φραντς Κανάρις (γερμανικά Wilhelm Franz Canaris, γεννήθηκε 1η Ιανουαρίου 1887 στο Απλερμπέκ κοντά στο Ντόρτμουντ της Γερμανίας και πέθανε 9 Απριλίου 1945 στο στρατόπεδο Φλόσενμπεργκ). Ήταν Γερμανός ναύαρχος και κατά τη διάρκεια του ναζιστικού καθεστώτος Αρχηγός της Υπηρεσίας Αντικατασκοπείας (Abwehr) του γερμανικού Γενικού Επιτελείου. Κατηγορήθηκε από τον Χίτλερ για αντιναζιστική δράση και εκτελέστηκε δι' απαγχονισμού.

Καταγωγή από τον Θωμά Κανάρη

Σχετικά με την καταγωγή του έχουν διατυπωθεί αρκετές θεωρίες. Σύμφωνα με μαρτυρίες, ο ίδιος ισχυριζόταν ότι καταγόταν από την οικογένεια του Έλληνα Ψαριανού ναυάρχου αγωνιστή της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, φημισμένου μπουρλοτιέρη και μετέπειτα πολιτικού Κωνσταντίνου Κανάρη. Συγκεκριμένα υποστήριζε πως αναζητώντας το γενεαλογικό δέντρο της οικογένειας διαπίστωσε την καταγωγή του από τον Θωμά Κανάρη, που είχε εγκατασταθεί στην Γερμανία στη περιοχή της λίμνης Κόμο περί τα τέλη του 17ου αιώνα.

Σημειώνεται ότι ο Κωνσταντίνος Κανάρης απεβίωσε το 1877. Είχε έξι ή επτά παιδιά. Το πιο πιθανό είναι ο Κανάρις, αν είναι όντως συγγενής του Κωνσταντίνου, να είναι παιδί του Λυκούργου Κανάρη, ο οποίος σπούδασε νομικά και την περίοδο εκείνη, λόγω βαυαροκρατίας, εστάλη από τον πατέρα του στην Γερμανία για σπουδές. Από άποψη χρονολογιών είναι η πιο πιθανή περίπτωση. Απόγονος του Κανάρις υπήρξε ο Κλάους - Βίλχελμ Κανάρις (Claus-Wilhelm Canaris), καθηγητής της Νομικής στην Γερμανία.

Η προτομή

Σύμφωνα με έρευνα του Ιακώβου Χονδροματίδη, διπλωματούχου στρατιωτικής ιστορίας της φιλοσοφικής Σχολής Άαχεν, ο Κανάρις βρέθηκε στην Ελλάδα για πρώτη φορά με τους γονείς του σε διακοπές το Καλοκαίρι του 1902. Τότε γνώρισε τα περί του Έλληνα Κανάρη, η ιστορία του οποίου κέντρισε τη φαντασία του περί της θάλασσας και της ναυτικής τέχνης. Αυτό είχε ως συνέπεια αργότερα ο πατέρας του να του χαρίσει μικρό ομοίωμα της προτομής του Έλληνα ναυάρχου. Κατά μαρτυρία επίσης Έλληνα διπλωμάτη, ο Κανάρις όταν είχε πλέον αναλάβει αρχηγός της Άμπβερ είχε αναρτημένο στο σαλόνι της οικίας του στο Βερολίνο το πορτρέτο του Κωνσταντίνου Κανάρη.

Σε βιβλίο που κυκλοφόρησε γι αυτόν το 2007 αναγράφεται ότι τελικά ο Κανάρις βρήκε την πραγματική ρίζα της οικογένειας του το 1943 στην Λομβαρδία. Η Ιταλική οικογένεια, από την οποία προήλθε ο κλάδος της αντίστοιχης Γερμανικής, έφερε το όνομα Canarisi.