Πάπισσα Ιωάννα: Ο Πάπας Ιωάννης H' ήταν γυναίκα!

Οι Άγιοι Πατέρες έχουν κάθε λόγο να μην αναφέρεται κανείς στην αινιγματική ιστορία του Πάπα Ιωάννου Η’. Οι σύγχρονοι ιστορικοί, που στην πλειονότητά τους αποτελούν μεταπράτες της πληροφορίας η οποία μας έρχεται από το παρελθόν, έχουν απορρίψει πλήρως την αμφίσημη υπόθεση ενός Πάπα που αποδείχθηκε Πάπισσα.

Η Πάπισσα Ιωάννα (Ιωάννης Αγγλικός, 855-857) φέρεται να πήρε το παπικό αξίωμα με το όνομα Πάπας Ιωάννης Η’ για μια διετία περίπου αρκετά χρόνια πριν από τον επίσημο Πάπα Ιωάννη Η’ (872-882). Η παρουσία της στον παπικό θώκο άρχισε να εξαπλώνεται ως φήμη τον 13ο αιώνα σε διάφορες εκδοχές οι οποίες όμως συμφωνούσαν σ’ ένα πράγμα: Επρόκειτο για μια πολυτάλαντη και ευρυμαθέστατη γυναίκα με πείρα στον έρωτα, η οποία σε όλη την ιερατική της διαδρομή φρόντισε να αποκρύψει το πραγματικό της φύλο.

Οι αναμφισβήτητες ικανότητές της την βοήθησαν να αναρριχηθεί στην κορυφή της Καθολικής Εκκλησίας. Στη διάρκεια της παποσύνης της ερωτεύθηκε δυστυχώς τον θαλαμηπόλο της και «πλέουσα ως κύκνος, εις τα νάματα ανεξαντλήτων ηδονών», όπως γλαφυρότατα αναφέρει και ο Εμμανουήλ Ροΐδης στο ομώνυμο μυθιστόρημα, μένει έγκυος. Στη διάρκεια παπικής λιτανείας γεννά πρόωρα και έτσι αποκαλύπτεται η τρομερή αλήθεια. Το τέλος της Πάπισσας είναι εξίσου διφορούμενο. Οι περισσότερες πηγές την θέλουν νεκρή αμέσως μετά τη γέννα, είτε δολοφονημένη από τον εξαγριωμένο όχλο είτε από φυσικά αίτια. Μεμονωμένες μαρτυρίες αναφέρουν πως καθαιρέθηκε από το αξίωμα.

Στη συνέχεια επικράτησε μια συνωμοσία σιωπής γύρω από την ύπαρξή της. Οι διάδοχοί της αποσιώπησαν την ύπαρξή της και το Βατικανό τη διέγραψε από τον επίσημο κατάλογο θεσπίζοντας κανόνα σύμφωνα με τον οποίο ο Πάπας πρέπει να είναι πάντα γένους αρσενικού. Αναρωτιέται κανείς τι λόγο θα είχε να το κάνει αυτό η Δυτική Εκκλησία εάν δεν είχε προηγηθεί το απίστευτο «κρούσμα» της Πάπισσας. Κι αν πρόκειται για ανυπόστατο παραμύθι τότε γιατί στον καθεδρικό της Σιένα υπήρχε προτομή της Πάπισσας Ιωάννας μέχρι το 1600 ανάμεσα στις προτομές άλλων ποντίφικων το οποίο αφαιρέθηκε ύστερα από διαμαρτυρίες;

Ορισμένοι θεωρούν ότι η λαϊκή δοξασία της Πάπισσας Ιωάννας, όπως κατέληξε να είναι, εντάσσεται στον κύκλο μιας φημολογίας που επιχειρεί εδώ κι αιώνες να σατιρίσει και να πλήξει σοβαρά το κύρος της παποσύνης. Αυτή η «μανία καταδίωξης» που έχει καταλάβει το Βατικανό εδράζεται σίγουρα και στην σωρεία των σκανδάλων που ανακύπτουν κάθε τόσο στα υψηλά κλιμάκια του Παπικού κράτους. Την απάντηση την δίνει άλλωστε με τον πιο εύστοχο τρόπο ο Εμμανουήλ Ροΐδης προτάσσοντας την σκέψη του Πασκάλ στο ομώνυμο μυθιστόρημά του: «Υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στη διακωμώδηση της θρησκείας και στη διακωμώδηση εκείνων που την βεβηλώνουν με τις εξωφρενικές απόψεις τους».