Καζαντζάκης: Θα τρίζουν τα κόκαλά του με την ταινία του Σμαραγδή;

Ο σκηνοθέτης Γιάννης Σμαραγδής έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια σε "εργολάβο" βιογραφιών. Η αντίληψη ότι οι μεγάλοι Έλληνες πρέπει να γίνουν επιτέλους κτήμα του κοινού δεν είναι από μόνη της κάτι κακό. Αρκεί να ξέρεις καλά αυτόν που πας να αναστήσεις στο πανί.

Ο κινηματογράφος είναι μια τέχνη που ρέπει αναγκαστικά προς την υπερβολή. Αναγκάζεσαι να πολλαπλασιάσεις την εντύπωση που προκαλούν τα λόγια, οι χειρονομίες και τα πάθη των ανθρώπων για να "γράψουν" στη μεγάλη οθόνη. Όταν όμως έχεις να κάνεις με ανθρώπους σαν τον Καζαντζάκη ή τον Σικελιανό, α πριόρι θεατρικούς και στη πραγματική ζωή τους, τότε το αποτέλεσμα είναι προδιαγεγραμμένο.

Ο Καζαντζάκης και ο Σικελιανός παράλληλα με το πνευματικό τους ανάστημα είχαν και μια εξίσου μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους. Τόσο οι ίδιοι όσο και οι άνθρωποι που τους περιέβαλαν έμοιαζαν στα μάτια ενός ουδέτερου παρατηρητή σαν ένας θίασος από αλλόκοτους θεατρίνους. Αν προσπαθήσεις να μεταφέρεις όλη αυτή την ατμόσφαιρα διανόησης στο κινηματογράφο είναι σίγουρο ότι έχεις πατήσει μεγάλη πεπονόφλουδα. Η αίσθηση ότι η ταινία είναι μια αγιοποιημένη υπερβολή που μετατρέπει αγαπημένα πρόσωπα της ελληνικής διανόησης σε καραγκιόζηδες είναι δυστυχώς πραγματική. Η άγνοια κινδύνου οδήγησε τον Σμαραγδή σε μια σουρεαλιστική απεικόνιση του Καζαντζάκη και του κύκλου των ανθρώπων που τον πλαισίωσαν.

Δεν είναι σίγουρο πάντως ότι τα κόκαλα του συγγραφέα της Κρήτης, που τόσο κοπτόταν για την υστεροφημία του, θα τρίζουν για αυτή την αμφιλεγόμενη ταινία που πήρε το όνομά του!