Ίκαρος-Καλαμάτα: Η μεγαλύτερη κοσμοσυρροή στην ιστορία της Β΄ Εθνικής

Στο τέλος δεν έλυσαν τίποτα, αφού το ματς έληξε 1-1, κατάφεραν, ωστόσο, να πετύχουν από κοινού ένα ρεκόρ που κρατάει ως τις μέρες μας. Αυτό της μεγαλύτερης κοσμοσυρροής που έχει σημειωθεί σε αγώνα για το πρωτάθλημα της Β’ Εθνικής.

Αν και η επίσημη εκκαθάριση αναφέρει πως είχαν κοπεί 16.042 εισιτήρια (και εισπράχτηκαν 429.690 δρχ), η αλήθεια είναι πολύ διαφορετική. Οι πόρτες είχαν κλείσει 20 λεπτά πριν από τη «σέντρα». Το γήπεδο ήταν πίτα, δεν χωρούσε άλλους, είχε γεμίσει ασφυκτικά. Μέσα βρίσκονταν 35.000 άνθρωποι, άλλοι στριμωγμένοι στις τσιμεντένιες κερκίδες και άλλοι όρθιοι, πίσω από τα κάγκελα, ενώ απέξω περίμεναν άλλοι 10.000! Η αστυνομία ήταν αδύνατο να τους κρατήσει. Έκαναν ντου, σπάζοντας τις πόρτες…

«Ο Ασλανίδης έκανε 15 λεπτά για να μπει στο γήπεδο»

Η διοργανώτρια πιάστηκε στον ύπνο. Κάποιοι όμως είχαν προβλέψει αυτό που θα γινόταν. Ο τότε πρόεδρος του Ίκαρου, Γιάννης Κυλίκογλου θυμάται: «Πάω στη Χωροφυλακή Ν. Ιωνίας, όπου θα γινόταν η σύσκεψη για τα μέτρα ασφαλείας του αγώνα. Διοικητής ήταν ένας Σπυράκης. Είχα το ελεύθερο να μπαινοβγαίνω στο τμήμα γιατί το κτίριο η Χωροφυλακή το νοίκιαζε από την οικογένειά μου. Του λέω «κύριε διοικητά, θα χρειαστούν 800 χωροφύλακες». Τρελάθηκε, μόλις το άκουσε. «Τι 800; Και 80 πολλοί είναι». Εγώ επέμενα γιατί είχα πληροφορίες από την Καλαμάτα και από τις συνοικίες ότι θα μαζευόταν πολύς κόσμος και ο κίνδυνος επεισοδίων θα ήταν μεγάλος. Αυτός επέμενε και τη μέρα του αγώνα έστειλε στο γήπεδο μόνο 80 χωροφύλακες. Τι να κάνουν απέναντι σε τόσες χιλιάδες κόσμο; Αφού ο Ασλανίδης, για να μπει στο γήπεδο, έκανε 15 λεπτά. Τον βλέπω στην εξέδρα, ήταν σε έξαλλη κατάσταση: «Τι είναι αυτά τα χάλια;» φώναζε. Κάθισα και του εξήγησα τι είχε συμβεί. Το και το. Την επομένη κάλεσε τον Σπυράκη στο γραφείο του και τον μετέθεσε στον Έβρο».

Προς τι, όμως, αυτός ο χαμός; Ο Ίκαρος και η Καλαμάτα, που μαζί με άλλες τρεις ομάδες (ΟΦΗ, Καλλιθέα, Αναγέννηση Άρτας), διεκδικούσαν την άνοδο στην Α’ Εθνική, είχαν αφήσει ανοιχτούς λογαριασμούς από την προ δυο εβδομάδων συνάντησή τους στη Νέα Ιωνία.

Εκείνος ο αγώνας -για την 23η αγωνιστική του πρωταθλήματος-είχε διακοπεί λόγω επεισοδίων στο 80’ κι ενώ ο Ίκαρος προηγείτο με 1-0. Όμως, ο διαιτητής Τσαγκαρουσιάνος από την Πάτρα το έπαιξε Πόντιος Πιλάτος και δεν έγραψε στο φύλλο αγώνα σε βάρος ποιάς ομάδας διέκοψε το ματς (σας θυμίζει τίποτα;)

Οι δυο ομάδες έριξαν η μια στην άλλη την ευθύνη για τα επεισόδια. Λίγες ώρες μετά τον αγώνα, ο πρόεδρος, Λυκούργος Γαϊτανάρος επισκέφθηκε τα γραφεία του ΦΩΤΟΣ και κατήγγειλε πως 5 παίκτες της ομάδας του, οι Παπανικολόπουλος, Καλαϊτζίδης, Χιώτης, Θεοδώρου, Σταυριανέας, μεταφέρθηκαν τραυματισμένοι στο νοσοκομείο. Ο Παπανικολόπουλος μάλιστα, όπως είπε, διακομίστηκε στην αρχή με περιπολικό της Άμεσης Δράσης στο Αγία Σοφία και στη συνέχεια με ασθενοφόρο στο Ιπποκράτειο.
Την επομένη ο Γαϊτανάρος δήλωσε στον Φαίδωνα Κωνσταντουδάκη, ότι «οι οπαδοί του Ίκαρου υποδέχθηκαν τους παίκτες της Καλαμάτας με πέτρες και τούβλα».

Υποστήριξε ότι ουδέποτε έχουν δημιουργηθεί επεισόδια στο γήπεδό της Καλαμάτας και ισχυρίστηκε ότι από την αρχή του αγώνα οι παίκτες του Ίκαρου, ο Νο 6 και ο Νο 9, έβριζαν τους ποδοσφαιριστές του. Για τον Νο 6 μάλιστα είπε ότι υπάρχουν εκθέσεις του παρατηρητή του αγώνα και της διοίκησης χωροφυλακής Ν. Ιωνίας». Κατά τον κ. Γαϊτανάρο ο Παπανικολόπουλος τραυματίστηκε όταν «δυο παίκτες του Ίκαρου τον έριξαν κάτω και τον πάτησαν στο στομάχι». Αναφερόμενος στο διαιτητή είπε, ότι «δεν απέβαλε τους δυο παίκτες αλλά έκρινε σκόπιμο να σηκωθεί και να φύγει ενώ οι παίκτες συνέχιζαν να χτυπιούνται». Στην ερώτηση «τι ζητάτε;» ο πρόεδρος της Καλαμάτας απάντησε: «Τον μηδενισμό του Ίκαρου. Ήσαν λυπηρά τα επεισόδια εκ μέρους των οπαδών και των παικτών του Ίκαρου. Παρακαλούμε να επέμβει η Γενική Γραμματεία Αθλητισμού γιατί αδυνατούμε να συνεχίσουμε την προσπάθεια μας. Έχει μείνει μισή ομάδα…» είπε.

Ο προπονητής του Ίκαρου, Τάκης Λουκανίδης κατηγόρησε τους οπαδούς της Καλαμάτας ως υπαίτιους των επεισοδίων και της διακοπής του αγώνα: «Παραδόξως, ενώ είχαν σταματήσει τα επεισόδια, ο διαιτητής έφυγε από τον αγωνιστικό χώρο. Φίλαθλοι της Καλαμάτας εισήλθαν στο γήπεδο και μετά των αντιπάλων παικτών συνεπλάκησαν με τους παίκτες μου. Λυπούμαι για τα γεγονότα. Λόγοι όμως διακοπής δεν υπήρχαν από πλευράς Ικάρου. Προηγούμεθα 1-0 και ήθελε 6 λεπτά δια να λήξει ο αγώνας. Έτσι εξεπλάγην διαβάζοντας τα δημοσιεύματα της διοικήσεως της Καλαμάτας… Οι Φιλιππίδης, Κούκας βοήθησαν τον τραυματισθέντα τερματοφύλακα. Μάλιστα ο τελευταίος μεταφέρων νερό για τον γκολκίπερ εδέχθη επίθεση από πλευράς αντιπάλων. Ο Ίκαρος ουδέποτε δημιούργησε στο παρελθόν παρόμοιες καταστάσεις, είτε αγωνιζόταν εντός ή εκτός έδρας. Πώς λοιπόν να δημιουργήσει τώρα γνωρίζοντας τις συνέπειες και ενώ υπολείπονταν 6 λεπτά διά να λήξει ο αγών;» δήλωσε.

Η ΕΠΟ έδωσε σολομώντια λύση

Η υπόθεση εξετάστηκε από την αρμόδια επιτροπή (ΕΤΑΠ). Τελικά το Δ.Σ της ΕΠΟ έδωσε μια σολομώντια λύση, αποφασίζοντας την επανάληψη του αγώνα. Μολονότι ουδεμία ευθύνη διαπιστώθηκε εις βάρος του γηπεδούχου σωματείου, η επιτροπή εισηγήθηκε όπως ο αγώνας διεξαχθεί σε ουδέτερο γήπεδο. Στη συνέχεια, το Διοικητικό Συμβούλιο της Ομοσπονδίας επέλεξε ως τόπο διεξαγωγής το γήπεδο της Ν. Φιλαδέλφειας.

Ήταν μια ζεστή για την εποχή ημέρα, που γινόταν ακόμη πιο ζεστή από την ατμόσφαιρα, που επικρατούσε στην εξέδρα. Φυσικά οι ποδοσφαιριστές που είχαν εμπλακεί στα επεισόδια του προηγούμενου αγώνα δεν είχαν δικαίωμα συμμετοχής. Έτσι ο Ίκαρος παρατάχθηκε δίχως τους Λίναρη, Γούνη και η Καλαμάτα χωρίς τους Χιώτη, Λαζαρακόπουλο (αλλά και τον τραυματία τερματοφύλακα, Παπανικολόπουλο, που ήταν γνωστός με το παρατσούκλι «γάτος»).

Οι ποδοσφαιριστές της εποχής δεν ήταν επαγγελματίες. «Τη μέρα εκείνη, πήγα κανονικά στη δουλειά. Δούλευα τότε στον Μπαλόγλου και η οικοδομή ήταν στου Παπάγου. Έφυγα στις 12 για να πάω σπίτι να ξεκουραστώ. Γύρισα με το λεωφορείο. Πού λεφτά για ταξί. Όσο για φαγητό, μόνο το κολατσιό. Ξάπλωσα λίγο και μετά ξεκίνησα για το ραντεβού, που είχαμε δώσει στο γήπεδο της Ν. Ιωνίας, από όπου θα μας έπαιρνε το πούλμαν…» θυμάται ο Νίκος Χαραλαμπίδης.

«Από τη λαϊκή αγορά κατευθείαν στο γήπεδο»

Κι ο Δημήτρης Παργιανός συμπληρώνει: «Σηκωνόμουνα στις 5 η ώρα το πρωί, δούλευα όρθιος όλη τη μέρα στη λαχαναγορά, να ανεβάζω και να κατεβάζω πράγματα. Και τη μέρα, που παίξαμε με την Καλαμάτα στη Ν. Φιλαδέλφεια, είχα πάει κανονικά για δουλειά. Τους είχα πει να πάω κατευθείαν στο γήπεδο, «όχι, μου λένε, θα έρθεις στο ραντεβού και θα φύγουμε όλοι μαζί με το πούλμαν».

Το ενδιαφέρον για τον αγώνα ήταν τεράστιο, δεδομένου ότι μετά από 25 αγωνιστικές στην 1η θέση της βαθμολογίας συνωστίζονταν τέσσερις ομάδες : Ίκαρος, ΟΦΗ, Καλλιθέα, Αναγέννηση Άρτας είχαν 55 βαθμούς. Η Καλαμάτα 53…

Στην εξέδρα των επισήμων, μπροστά-μπροστά, κάθονταν ο Υπουργός Αναπληρωτής Εσωτερικών, Νικόλαος Εφέσιος, έχοντας δίπλα του, τον Γ. Γ Αθλητισμού, Κωνσταντίνο Ασλανίδη. Πιο εκεί ήταν ο Αναπληρωτής Γ Γ Α, Γεώργιος Βλαδίμηρος, ο Γ.Γ του Υπουργείου Οικονομικών, Γεωργακόπουλος, με τον πρόεδρο της ΕΠΟ, Γιώργο Δέδε και τον Γενικό Γραμματέα, Κούβαρη.

Οι εξέδρες πάλλονταν, ο κόσμος αδημονούσε ν’ αρχίσει το ματς: «Tην ίδια μέρα έκανε προπόνηση στη Ριζούπολη η εθνική Ελλάδας. Ο Παναγούλιας με τον Παπαϊωάννου και τον Δομάζο ήρθαν για να δουν το παιχνίδι και δεν μπορούσαν να μπουν στο γήπεδο. Τελικά βρήκαν τρόπο αλλά ο Παναγούλιας είχε να λέει για τον κόσμο, που συνάντησαν. Σκεφτείτε ότι δεν υπήρχε χώρος για τα μέλη της εθνικής», θυμάται ο Μίμης Σπεντζόπουλος.

«Παίζαμε με δανεικά από την ΑΕΚ παπούτσια»

Το στρίψιμο του νομίσματος από τον διαιτητή Αλεξόπουλο έγινε παρουσία των δυο αρχηγών, Ουσταμπασίδη-Σκαφιδά. Κέρδισε ο Ουσταμπασίδης και ο Ίκαρος πήρε τη «σέντρα». Στο μεταξύ οι παίκτες έτρεχαν πέρα-δώθε, προσπαθώντας να συνηθίσουν τα δανεικά παπούτσια τους. «Δεν είχαμε παπούτσια για χόρτο. Τότε τα παπούτσια δεν τα κατασκεύαζαν εταιρίες, δεν ήταν όπως τα σημερινά, που τα βάζεις και παίζεις αμέσως. Έπρεπε να τα βάλεις αρκετές μέρες πριν, για να στρώσουν. Λέμε εμείς: «Για ένα ματς, θα πάμε να φτιάξουμε παπούτσια; Θα μας δώσει η ΑΕΚ». Την Δευτέρα, λοιπόν, αφού κάναμε την προπόνηση στο γήπεδο, πιάνουμε τον φροντιστή της ΑΕΚ. Τον ρωτάμε: «Θα μας δώσεις παπούτσια;» Πάει αυτός, ρωτάει τον Στάνκοβιτς. Δεν είχε αντίρρηση: «Την Τετάρτη δεν έχω παιχνίδι, ας πάρουν τα παπούτσια». Έρχεται και μας λέει: «Εντάξει, βρείτε νούμερα». Βρίσκει ο καθένας το παπούτσι που του ταιριάζει, π.χ ο Ουσταμπασίδης του Παπαϊωάννου, και φτιάχνει ο φροντιστής ένα κατάλογο με τις αντιστοιχίες. Μένουμε ήσυχοι… », θυμάται ο Κώστας Φιλιππίδης.

Ο Ίκαρος άνοιξε το σκορ με την πρώτη κατεβασιά. Στο 30ο δευτερόλεπτο, με κεφαλιά του Φιλιππίδη. Η τρομπέτα του θρυλικού Ατίλιο ήχησε στην εξέδρα και οι φίλοι του Ίκαρου άρχισαν τα τραγούδια.
Τα προβλήματα, ωστόσο για τους παίκτες τους δεν άργησαν να φανούν στο τερέν. «Είχα φορέσει τα παπούτσια του Πομώνη. Τα πόδια μου είχαν γίνει μια πληγή. Και το ένα και το άλλο.. Στην ανάπαυλα έβγαλα τα παπούτσια και μόλις είδε ο Λουκανίδης τα πόδια μου, μού λέει, «Μανόλη, κάτσε…» θυμάται ο Μανώλης Ανθρωπέλος).

Στο β’ ημίχρονο η Καλαμάτα πίεσε για την ισοφάριση και την πέτυχε στο 75’ με γκολ του Ασημακόπουλου. Το τελικό αποτέλεσμα άφησε μια γλυκόπικρη γεύση στα δυο στρατόπεδα.

Οι συνθέσεις των δυο μονομάχων (με άλλα λόγια, οι παίκτες που έγραψαν την Ιστορία):
ΙΚΑΡΟΣ: Αργυρόπουλος, Ρούσσος, Παναγιωτίδης, Ούσταμπασίδης Μέξας, Χαραλαμπίδης, Παργιανός (46΄ Νικολαΐδης), Καραβέλης, Κούκας Γ, Ανθρωπέλος (46΄ Μπουλούμπασης), Φιλιππίδης.
ΚΑΛΑΜΑΤΑ: Μελιγαλιώτης, Μουλατσιώτης, Μαράντος, Παντελόπουλος, Σκαφιδάς, Δαμιανάκος, Σταυριανέας, Καλαϊτζίδης Θεοδώρου, Σπεντζόπουλος, Ασημακόπουλος.

Καλαμάτα, Ίκαρος: Βίοι αντίθετοι

Στις αγωνιστικές που απέμειναν, ο Ίκαρος και η Καλαμάτα ανταγωνίστηκαν στήθος με στήθος για την πρώτη θέση που έδινε το εισιτήριο για την Α΄ Εθνική. Η πρωτιά κρίθηκε στις τελευταίες τρεις αγωνιστικές, ουσιαστικά στην προτελευταία, μετά την απροσδόκητη ήττα 3-1 του Ίκαρου στη Νίκαια από τον Αργοναύτη. Μια ήττα που δημιούργησε σκιές και πυροδότησε φήμες, άσβηστες μέχρι τις μέρες μας.

Σήμερα, 46 χρόνια μετά, πιο πολλά ενώνουν παρά χωρίζουν τις δυο ομάδες. Και ας μην υπάρχει πια ο Ίκαρος στα χαρτιά. Φτάνει που ζει στη μνήμη των φιλάθλων όλης της χώρας και ιδιαίτερα της Μεσσηνίας. Τις δυο ομάδες συνδέει η ελιά που φύτεψε στο γήπεδο του Ίκαρου ο αείμνηστος (πέθανε φέτος, στις 12 Φεβρουαρίου, σε ηλικία 91 ετών) πρόεδρος της «μαύρης θύελλας», Λυκούργος Γαϊτανάρος, τις ενώνει το φιλικό που δίνουν κάθε χρόνο οι παλαίμαχοι των δυο ομάδων, ένα στην Καλαμάτα και ένα στη Ν. Ιωνία. Μα πάνω από όλα τους ενώνει η συνείδηση ότι μαζί έγραψαν ιστορία…

(Για το θέμα χρησιμοποιήθηκε υλικό από το βιβλίο «Το ταξίδι του Ίκαρου», Αθήνα 2012)