Όταν οι ποδοσφαιριστές «μιλούν» μέσα από… μπλουζάκια!
Οι «τοποθετήσεις» στις φανέλες του Τζέιντον Σάντσο και άλλων παικτών της Μπουντεσλίγκα στο θέμα της δολοφονίας του Αφροαμερικανού Τζορτζ Φλόιντ, επανέφεραν στο προσκήνιο το θέμα της έκφρασής τους
Το γόνατο του λευκού αστυνομικού στο πίσω μέρος του λαιμού τού ακινητοποιημένου στο έδαφος Τζορτζ Φλόιντ για 9 λεπτά, παρότι εκείνος ψέλλιζε «Δεν μπορώ ν’ αναπνεύσω…», λόγω της υποψίας ότι προσπάθησε ν’ αγοράσει κάτι με πλαστό 20δόλαρο, δεν προκάλεσε μόνο τον αδόκητο θάνατο του 46χρονου Αφροαμερικανού στη Μινεάπολη στις 25 Μαΐου. Επανέφερε στο προσκήνιο το δομικό πρόβλημα του ρατσισμού στην υπερδύναμη που παραμένει άλυτο, παρά τη χειραφέτηση των σκλάβων κατά τον Εμφύλιο Πόλεμο και το κίνημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη δεκαετία του 1960. Ταυτόχρονα, προκάλεσε αλυσιδωτές αντιδράσεις. Σε κοινωνικό επίπεδο στις ΗΠΑ, με ογκώδεις διαδηλώσεις, στη μνήμη του εκλιπόντος, αλλά και σε αθλητικό πεδίο και δη ποδοσφαιρικό ~όποιο υπάρχει τη δεδομένη στιγμή, κατά την οποία τα πάντα είναι σε φάση επανεκκίνησης, λόγω της πανδημίας…
Η Μπουντεσλίγκα είναι το πλέον προβεβλημένο πρωτάθλημα απ’ όσα διεξάγονται στον πλανήτη, με ποδοσφαιριστές να εκφράζονται με τον πλέον δημοφιλή στις τάξεις τους τρόπο: αποκαλύπτοντας μπλουζάκια με μηνύματα κάτω από τις εμφανίσεις των ομάδων τους.
Ξέροντας ότι οι κάμερες τούς ακολουθούν κατά πόδας, διαφημίζουν τις σκέψεις τους, που δεν έχουν πάντα σχέση με το ποδόσφαιρο, ή οικείους τους. Γι’ αυτό, άλλωστε, έχουν «ποινικοποιηθεί» από ΦΙΦΑ και τις κατά τόπους Ομοσπονδίες, που διώκουν την έκφραση μηνυμάτων πολιτικού και θρησκευτικού χαρακτήρα με τιμωρίες.
Έτσι όταν οι Τζέιντον Σάντσο και Ασφράφ Χακίμι, της Μπορούσια Ντόρτμουντ, αποκάλυψαν μπλουζάκι με την επιγραφή «Δικαιοσύνη για τον Τζορτζ Φλόιντ», στο ματς με την Πάντερμπορν της περασμένης Κυριακής, μήνυμα που είχε σε περιβραχιόνιο και ο Αμερικανός μέσος της Σάλκε, Γουίστον Μακ Κένι, ή όταν ο Μάρκους Τουράμ γονάτισε συμβολικά μετά το γκολ που πέτυχε για λογαριασμό της Μπορούσια Μένχενγκλαντμπαχ κόντρα στην Ουνιόν Βερολίνου, ήταν υποψήφιοι προς τιμωρία. Το ίδιο και ο γεννημένος στην Κένυα Τοκμάτς Ενγκουέν της Φερεντσάρος από τις ουγγρικές ποδοσφαιρικές αρχές για παρόμοιο μήνυμα...
Τελικά, μετά τη δήλωση του προέδρου της ΦΙΦΑ Τζιάνι Ινφαντίνο («Οι πρόσφατες εκδηλώσεις παικτών αξίζουν χειροκρότημα, όχι τιμωρία»), θέλοντας να υπενθυμίσει ότι η Παγκόσμια Συνομοσπονδία είναι διαπρύσιος υποστηρικτής της εξάλειψης του ρατσισμού από τα γήπεδα, οι γερμανικές αρχές αποφάσισαν να μην κινήσουν πειθαρχική διαδικασία εναντίον των παικτών. Την ίδια στιγμή ο Τζόσουα Κίμιχ, της Μπάγερν Μονάχου, εξέφραζε την άποψη ότι πρέπει να δίνεται το «βήμα» στους ποδοσφαιριστές να τοποθετούνται και ότι και οι λευκοί παίκτες της Μπουντεσλίγκα πρέπει να συμμετέχουν με κάποιον τρόπο στα μηνύματα αντιρατσιστικού περιεχομένου Ίσως με κάποιο μπλουζάκι ομαδικό; Οψόμεθα.
Έως τότε, επ’ ευκαιρία, ας θυμηθούμε τα πιο διάσημα μηνύματα, ανεξαρτήτως περιεχομένου, που εμφανίστηκαν κάτω από ποδοσφαιρικές στολές…
Η αφιέρωση Ινιέστα στον αδικοχαμένο Χάρκε στον τελικό του Μουντιάλ
Αν υπήρχε μια κλίμακα με το πιο σημαντικό ματς στο οποίο εμφανίστηκε ποτέ μπλουζάκι κρυμμένο κάτω από ποδοσφαιρική στολή, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι εκείνο του Αντρές Ινιέστα. Το αναγραφόμενο μήνυμα ήταν μια αφιέρωσή του στον προ ετός αποθανόντα φίλο του, ποδοσφαιριστή της Εσπανιόλ Ντάνι Χάρκε, και το παρουσίασε στο κατά τεκμήριο σπουδαιότερο ποδοσφαιρικό παιχνίδι της ζωής του. Στο κατά τεκμήριο σπουδαιότερο ματς της ζωής κάθε ποδοσφαιριστή: στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Ήταν το 116ο λεπτό της αναμέτρησης μεταξύ Ολλανδίας και Ισπανίας στο «Σόκερ Σίτι» του Γιοχάνεσμπουργκ, το 2010. Ο τελικός φαινόταν να οδεύει στα πέναλτι, άνευ τερμάτων, όταν μια πάσα του Φάμπρεγκας έβγαλε τον Ινιέστα απέναντι στον Στεκέλενμπουργκ. Τις στιγμές πανζουρλισμού που ακολούθησαν για ένα ολόκληρο έθνος, που έβλεπε ν’ αγκαλιάζει το μοναδικό τρόπαιο του Μουντιάλ στην ιστορία του, τα δευτερόλεπτα ανείπωτης και απερίγραπτης ποδοσφαιρικής ηδονής που ένιωθε, καταλαβαίνοντας ότι πιθανότατα έχει κρίνει την έκβαση της διοργάνωσης, ο τότε άσος της Μπαρτσελόνα και σήμερα της Βίσελ Κόμπε είχε την ολύμπια ψυχραιμία και το καθαρό μυαλό να θυμηθεί το μπλουζάκι που φορούσε, γι’ αυτόν τον λόγο, κάτω από τη φανέλα με το εθνόσημο. «Ντάνι Χάρκε, πάντα μαζί μας» έγραφε για τον 26χρονο που είχε πεθάνει από καρδιά ένα χρόνο πριν. Ο ήρωας των Ισπανών κέρδισε ~πέραν του βαρύτιμου τροπαίου~ και τις καρδιές των φίλων της Εσπανιόλ, που έχουν… δυσανεξία σ’ ό,τι έχει σχέση με την Μπαρτσελόνα, με την κίνησή του. Ποτέ δεν τον ξαναγιούχαραν, σε αντίθεση με τους υπόλοιπους παίκτες των «μπλαουγκράνα». Άλλωστε, λίγους μήνες αργότερα, το συγκεκριμένο μπλουζάκι κατέληξε στο μουσείο της ομάδας τους, αφού ο σήμερα 36χρονος Ινιέστα της το δώρισε.
Η αλληλεγγύη του Ρόμπι Φάουλερ στους απολυμένους λιμενεργάτες
Αν διεξαγόταν γκάλοπ μεταξύ των Άγγλων με θέμα το πιο εμβληματικό μήνυμα που έχει εμφανιστεί σε μπλουζάκι ποδοσφαιριστή στα γήπεδα της Γηραιάς Αλβιώνας, μάλλον εύκολα θα κέρδιζε εκείνο του Ρόμπι Φάουλερ. Ήταν το 1997, σ’ ένα ματς του (πάλαι ποτέ) Κυπέλλου Κυπελλούχων, κόντρα στη νορβηγική Μπραν, όπου ο παλαίμαχος πια Άγγλος επιθετικός της Λίβερπουλ πανηγύρισε σηκώνοντας την κόκκινη φανέλα και αποκαλύπτοντας ένα μπλουζάκι ίδιου χρώματος, που με λευκά γράμματα αναφερόταν στους 500 λιμενεργάτες του Λίβερπουλ που ήταν απολυμένοι από διετίας και απεργούσαν. Γέννημα–θρέμμα του μεγάλου αγγλικού λιμανιού, ο ίδιος ο Φάουλερ έδειξε ότι μόνο αποκομμένος δεν είναι από τα κοινωνικά προβλήματα της πόλης, παρότι τα μίντια της εποχής τού είχαν «κολλήσει» την ταμπέλα του «πλέι μπόι». Θρυλείται ότι ο πλέον 45χρονος Άγγλος είχε συνεννοηθεί με τον συμπαίκτη του Στιβ Μακ Μάναμαν, που φορούσε κι εκείνος ίδιο μπλουζάκι, να τα φανερώσουν κατά την ανταλλαγή φανελών στο φινάλε τη αναμέτρησης, αλλά όταν στο 77ο λεπτό ο Φάουλερ πέτυχε το 3-0... αυτοσχεδίασε και παρουσίασε το μήνυμα αλληλεγγύης. Το οποίο παρότι τον καθαγίασε στο κοινό της Λίβερπουλ (σ.σ. έτσι κι αλλιώς ήταν το αγαπημένο τους παιδί...), με αποτέλεσμα το προσωνύμιό του να είναι «Θεός», προκάλεσε διχασμό στα ΜΜΕ. Εκεί υποστήριζαν ότι ήταν κεκαλυμμένη διαφήμιση γνωστής εταιρείας ένδυσης (CK), λόγω του τρόπου αναγραφής των συγκεκριμένων γραμμάτων, που θύμιζαν το εμπορικό σήμα της φίρμας. Η ΟΥΕΦΑ, πάλι, τον... χαβά της: λίγες μέρες αργότερα του έστειλε το «μπουγιουρντί» της τιμωρίας για την εμφάνιση πολιτικού μηνύματος. 900 λίρες ήταν το «κοστούμι» που πλήρωσε, αγόγγυστα, ο Βρετανός.
Γιατί πάντα ο Μπαλοτέλι;
Εντάξει, δεν είχε συγκινησιακό ούτε κοινωνικό ούτε πολιτικό, ή έστω θρησκευτικό περιεχόμενο και υπόβαθρο. Ήταν μόνο τρεις λέξεις κι ένα ερωτηματικό: «Γιατί πάντα εγώ;». Και δεν θα μπορούσε να το ρωτά (και να το φορά...) κανείς άλλος παρά ο Μάριο Μπαλοτέλι. Ο Ιταλός σούπερ προικισμένος επιθετικός, που αναρωτιόταν ρητορικά, ήταν τότε παίκτης της Μάντσεστερ Σίτι και μόνο λίγες μέρες πριν είχε βρεθεί στα πρωτοσέλιδα των ταμπλόιντ γιατί είχε προκαλέσει φωτιά στο σπίτι του πετώντας... βεγγαλικά! Μόνο που ο 29χρονος νυν άσος της Μπρέσια ~πασίγνωστος πέραν της ποδοσφαιρικής του αξίας και για την... τρέλα που κουβαλά~ όταν άνοιξε με χειρουργικής ακρίβειας πλασέ το σκορ στο επικό 6-1 των «πολιτών» στο ντέρμπι του Μάντσεστερ, στο «Ολντ Τράφροντ», το 2011, γύρισε ανέκφραστος, σχεδόν δίχως... σφυγμό, προς τις κάμερες δείχνοντας τι είχε κάτω από τη φανέλα των «σίτιζενς». Ένα μήνυμα σιβυλλικό, αφού αναφερόταν όχι μόνο στο ότι είναι συνέχεια κρεμασμένος στα... μανταλάκια του Τύπου, αλλά και στην ικανότητά του να βλέπει δίχτυα. Ο πρώην φροντιστής της Σίτι, Λες Τσάπμαν, αποκάλυψε λίγο καιρό αργότερα το πώς προέκυψε το εν λόγω μπλουζάκι. Του το είχε παραγγείλει ο Ιταλός, το ίδιο εκείνο πρωινό, και μάλιστα η ιδέα του μηνύματος ήταν του παίκτη. Σκέφτηκε κάνα δίλεπτο πριν ξεστομίσει το σλόγκαν ο τρελο-Μάριο, που ενθουσίασε τον φροντιστή και στιγμάτισε ένα από τα ιστορικότερα ντέρμπι του Μάντσεστερ.
Το θρησκευτικό μήνυμα του Κακά στο τερέν του ΟΑΚΑ
Η εκδίκηση είναι ένα «πιάτο» που τρώγεται κρύο, λέει η γνωστή ρήση, και η Μίλαν, που είχε πέσει το 2005 στην Κωνσταντινούπολη θύμα της μεγαλύτερης, πιθανότατα, ανατροπής που έχει γίνει σε τελικό ευρωπαϊκής διοργάνωσης (σ.σ. έχασε το τρόπαιο στα πέναλτι, από τη Λίβερπουλ, αφού προηγουμένως είχε ισοφαριστεί 3-3 σε διάστημα 6 λεπτών, παρότι είχε προηγηθεί στο ημίχρονο 3-0...), είχε την ευκαιρία να το διαπιστώσει δύο χρόνια αργότερα στην Καλογρέζα, στο τερέν του Ολυμπιακού Σταδίου της Αθήνας! Εκεί απέναντί της πάλι οι «κόκκινοι», αλλά το φινάλε ήταν διαφορετικό. Με πρωταγωνιστή τον μεγάλο απόντα του Σταδίου «Ατατούρκ», Φιλίπο Ιντζάγκι, οι «ροσονέρι» πήραν το... αίμα τους πίσω. Προς τέρψιν των οπαδών τους που είχαν κατακλύσει τις εξέδρες που τους αναλογούσαν στο «Σπύρος Λούης» και απογοητεύοντας τους (κατά πολύ...) υπεράριθμους Άγγλους, που είχαν μπει με... ντου και επεισόδια στο γήπεδο. Ο «Σούπερ Πίπο» είχε σκοράρει στο 45ο και το 82ο λεπτό με αποτέλεσμα όχι μόνο το γκολ του Κούιτ στο 89’ να είναι δίχως συνέπειες για τους Λομβαρδούς, αλλά και να πάρει ο Ιταλός το βραβείο του ΜVP του τελικού. Ωστόσο ο πιο πολύτιμος παίκτης της πρωταθλήτριας Ευρώπης του 2007 ~ο οποίος εξαργύρωσε τις εμφανίσεις του κατακτώντας τη μοναδική «Χρυσή Μπάλα» της καριέρας του~ καθ’ όλη την πορεία της εκείνη της σεζόν ήταν ο Ρικάρντο Κακά. Ο Βραζιλιάνος προκάλεσε την πλέον ανατριχιαστική στιγμή του τελικού (ακολουθεί κατά πόδας εκείνη που οι φίλοι της ηττημένης τραγουδούσαν το «You’ll never walk alone»...), όταν με το σφύριγμα της λήξης γονάτισε στο γκαζόν, άνοιξε τα χέρια του σε σχήμα σταυρού και αποκάλυψε το μπλουζάκι του με το μήνυμα «Ανήκω στον Ιησού». Δεν ήταν η πρώτη φορά που ο γνωστός για την πίστη του Βραζιλιάνος άσος παρουσίαζε θρησκευτικό μήνυμα. Άλλωστε κι αλλού, συνάδελφοί του είχαν προβεί σε παρόμοιες ενέργειες, όπως ο Στίβεν Πιένααρ, όταν ήταν στην Έβερτον (σ’ ένα ματς στο Λονδίνο με την Τότεναμ), ή στα καθ’ ημάς οι Τζιοβάνι, Λουτσιάνο και Ριβάλντο. Αλλά η απήχηση ενός τέτοιου μηνύματος, που προβάλλεται σε έναν τελικό Τσάμπιονς Λιγκ (όπου τα μάτια όλης της ποδοσφαιρόφιλης οικουμένης ήταν στραμμένα πάνω του...) ήταν, προφανώς, υπερπολλαπλάσια.
Παραλίγο τιμωρία για Ντρογκμπά και Έμπουε λόγω... Μαντέλα
Στις 5 Δεκεμβρίου 2013 άφησε τα εγκόσμια, σε ηλικία 95 ετών, μία από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες τούτου και του περασμένου αιώνα: ο Νέλσον Μαντέλα. Ο άνθρωπος στον οποίο σχεδόν προσωποποιήθηκε ο αγώνας των μαύρων κατοίκων της Νότιας Αφρικής για ν’ αποτινάξουν το φυλετικό καθεστώς του άπαρτχαϊντ και να ζήσουν σε μια κοινωνία ισότητας, όπου η θέση του καθενός δεν θα προσδιορίζεται από το χρώμα του δέρματος. Ο θάνατος του πρώτου μαύρου προέδρου της Ν. Αφρικής προκάλεσε ρίγη συγκίνησης όχι μόνο στην πατρίδα του, αλλά σε ολόκληρη την υφήλιο και τη Μαύρη Ήπειρο, καθότι διαχρονικό σύμβολο αυτοδιάθεσης και αγωνιστικότητας. Έτσι δεν προκάλεσε εντύπωση ότι οι Ιβοριανοί Nτιντιέ Ντρογκμπά και Εμανουέλ Έμπουε στον πρώτο αγώνα της ομάδας τους (Γαλατασαράι), την επομένη του θανάτου του, ετοίμασαν μπλουζάκια με μηνύματα για το γεγονός. «Ευχαριστούμε Μαντίμπα (σ.σ. το προσωνύμιο του Μαντέλα)» έγραφε εκείνο του επιθετικού, «Αναπαύσου εν ειρήνη» αυτό του πρώην μπακ της Άρσεναλ και τα παρουσίασαν βγάζοντας τις φανέλες τους μετά το 2-0 επί της Ελαζίγκσπορ. Ωστόσο, αμφότεροι κλήθηκαν από την Πειθαρχική Επιτροπή Επαγγελματικού Ποδοσφαίρου, με την Τουρκική Ομοσπονδία να δικαιολογεί τη στάση της απέναντι στη γενικευμένη κατακραυγή, επικαλούμενη τον κανονισμό της απαγόρευσης προβολής πολιτικών μηνυμάτων. Τελικά απηλλάγησαν, αμφότεροι, αφού ακόμη και ο υπουργός Αθλητισμού της χώρας εξανέστη, υποστηρίζοντας, όπως και η συντριπτική πλειονότητα, ότι το περιεχόμενό τους δεν ήταν πολιτικού χαρακτήρα...
Το συγκινητικό αποχαιρετιστήριο μπλουζάκι του Τζιοβάνι
Η πρακτική με τα μηνύματα μέσω φανελών εφαρμόστηκε και στο ελληνικό ποδόσφαιρο από ντόπιους και αλλοδαπούς ποδοσφαιριστές. Ωστόσο, μεταξύ όσων παρουσιάστηκαν κατά καιρούς, ξεχώρισε το ιδιαίτερα φορτισμένο συγκινησιακά, που εμφάνισε ο Τζιοβάνι Σίλβα ντε Ολιβέιρα, στον τελευταίο του αγώνα με τον Ολυμπιακό, κόντρα στον Ηρακλή εκτός έδρας. Εκεί ο Βραζιλιάνος «μάγος», πιστοποιώντας τους άρρηκτους (έως σήμερα) δεσμούς του με το κοινό των «ερυθρολεύκων», το αποχαιρέτησε έπειτα από 6 χρόνια εύχυμης παρουσίας. «Σ’ ευχαριστώ, Θεέ μου, που οι φίλαθλοι του Ολυμπιακού είναι μέρος της ζωής μου. Σας αγαπώ πολύ» ήταν γραμμένο στα ελληνικά, παρότι ο ίδιος δεν τα χρησιμοποιούσε. Τουλάχιστον δημοσίως. Το ενσταντανέ του δακρυσμένου «Ζίο» να κάνει τον γύρο του θριάμβου για την κατάκτηση ακόμη ενός πρωταθλήματος, στο «Καυτανζόγλειο» (σ.σ. εκεί που παραλίγο να του κοπεί η καριέρα 6 χρόνια πριν, ελέω του Σίμου...), φορώντας το εν λόγω μπλουζάκι, μπήκε αυτόματα στο εικονοστάσι της μνήμης των φίλων των Πειραιωτών και το καντήλι του μένει άσβεστο...