«Ατίμωση» - Η εποχή μας έχει νικήσει κατά κράτος το μυθιστόρημα

Η αφήγηση του Κουτσί, ενεστωτική, αποστασιοποιημένη χωρίς καμία νότα κατανόησης για τους ήρωες και τα πάθη τους μας εισάγει στη λεπτή ειρωνεία, στη χλεύη και στην ήπια καταγγελία, ως κυρίαρχες προθέσεις του συγγραφέα. Ο νοτιοαφρικανός νομπελίστας δεν θέλει να έχει καμία συναισθηματική εξάρτηση από τους ήρωές του, δεν δείχνει να τους καταλαβαίνει και δεν κόπτεται καθόλου να σώσει τα προσχήματα.

Οι χαρακτήρες που επινόησε ζουν μόνοι τους, ολομόναχοι, σε μια εποχή που έχει νικήσει κατά κράτος το μυθιστόρημα και έχει καταστείλει κάθε διάθεση εξέγερσης ή αμφισβήτησης μέσω της λογοτεχνίας. Ο Κουτσί καταγγέλει επί της ουσίας τον πρωταγωνιστή του Ντέιβιντ Λούρι για δύο θανάσιμα αμαρτήματα: Το πρώτο αφορά την εργαλειακή θεώρηση του έρωτα. Ο Λούρι διακατέχεται από πόθο, αφήνοντας ανενεργό το κομμάτι εκείνο της ύπαρξής του που θα μπορούσε να εμπλακεί σε οποιοδήποτε ρομάντσο. Το συναίσθημα απουσιάζει από την πλούσια ερωτική ζωή του.

Το δεύτερο αμάρτημα αφορά την άμεση παραίτηση από κάθε προσπάθεια να υπερασπιστεί τη θέση του, τον εαυτό του, την ζωή του, την επιστημοσύνη του. Ο αποσυνάγωγος καθηγητής καταφεύγει στον άγνωστο για εκείνο κόσμο της κόρης του, εν μέσω μιας εποχής που αλλάζει και ο ίδιος είναι αδύνατο να την παρακολουθήσει. Όσα θα συμβούν συνιστούν μια ακόμα βαριά τιμωρία για τον ίδιο. Απελπισμένος και ανίσχυρος θα συνεχίσει να κάνει βήματα προς τα πίσω εγκαταλείποντας όλα εκείνα που θα μπορούσαν να δώσουν νόημα στη ζωή του.

Η «Ατίμωση» αποκτά διπλή και τριπλή σημασία σε μια ζωή που απαξιώθηκε με τόση αφέλεια με τόση ελαφρότητα από τον ίδιο τον φορέα της.