Ο άνθρωπος χωρίς ιδιότητες και η ηθική

Οι φιλοσοφικές και ψυχολογικές παρατηρήσεις του Μούζιλ στον «Άνθρωπο χωρίς ιδιότητες» θα μπορούσαν κάλλιστα να διαβαστούν σαν ένα ξεχωριστό έργο στη σκιά του ογκώδους μυθιστορήματος

Ο άνθρωπος χωρίς ιδιότητες και η ηθική

Είναι πολλοί και διάφοροι οι τρόποι με τους οποίους μπορεί κανείς να διαβάσει ένα σπουδαίο βιβλίο. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Κορτάσαρ προτείνει διαφορετικές προσεγγίσεις στο «Κουτσό» του προτρέποντάς μας σε ένα πείραμα ανάγνωσης και κόντρα-ανάγνωσης.

«Ο άνθρωπος χωρίς ιδιότητες» του Μούζιλ μπορεί να διαβαστεί, όπως πολύ σωστά επισημαίνει και ο Κούντερα, αποσπασματικά, κομματιαστά, έτσι ώστε να αντλήσουμε από το μυθιστόρημα αυτό πολύτιμους χυμούς σκέψης και ιδεών.

Κατά βάθος ο ηθικός άνθρωπος καθίσταται γελοίος και δυσάρεστος, θυμίζοντας εκείνους τους άχαρους, κολλημένους τύπους που δεν έχουν τίποτε άλλο να επιδείξουν παρά την ηθικολογία τους. Η ηθική έχει ανάγκη από υψηλές δεσμεύσεις από τις οποίες να αρύεται τη σημασία της. Γι' αυτό και ο Αρνχάιμ επιζητούσε πάντα να δικαιώσει την ηθική φύση του, μέσα από τα παγκόσμια γεγονότα, την οικουμενική Ιστορία, γονιμοποιώντας κάθε του δράση με ένα άλλοθι ιδεολογίας.