Ο χαμένος μοντερνισμός του Μπροχ σύμφωνα με τον Κούντερα

Ο Χέρμαν Μπροχ είναι, όπως πολύ σωστά επισημαίνει ο Κούντερα, ο λιγότερο γνωστός από τους μεγάλους συγγραφείς του 20ου αιώνα. Στην «Τέχνη του Μυθιστορήματος» εξηγεί την τραγική αντίφαση στο έργο και στη ζωή του σπουδαίου Αυστριακού συγγραφέα.

Ο Μπροχ μετά τους Υπνοβάτες (για τους οποίους ευτυχήσαμε να έχουμε την ολόφρεσκη μετάφραση της Σοφίας Αυγερινού από τις Εκδόσεις Έρμα) είδε τον Χίτλερ να αναρριχάται στην εξουσία και το έργο του να εκμηδενίζεται. Πέντε χρόνια αργότερα διέφυγε στην Αμερική και το έργο του στερημένο από το φυσικό του κοινό, στερημένο από μια φυσιολογική λογοτεχνική ζωή, δεν καταφέρνει να παίξει τον ρόλο του στην εποχή του. Ανακαλύπτεται αργότερα, όπως και το έργο του Γκομπρόβιτς και του Μούζιλ από τους ζηλωτές της νέας φόρμας. Επικρατεί όμως μια αμηχανία, καθώς ο μοντερνισμός του Μπροχ δεν είναι συμβατός με τον ακαδημαϊκό μοντερνισμό της μεταπολεμικής εποχής. Η θεωρητική κοινότητα απαιτεί από τους δημιουργούς να καταστρέψουν κάθε είδους μυθιστορηματική φόρμα. Στο έργο του Μπροχ όμως οι δυνατότητες συμβιβασμού της νεωτερικότητας με το κλασικό μυθιστόρημα ακόμα κι αν δεν είναι πολλές δεν λείπουν τελείως. Άρα για ποιον μέγα μοντερνιστή Μπροχ μιλάμε, αναρωτιέται ο Κούντερα.