«Περιπλανώμενοι Εβραίοι» του Γιόζεφ Ροτ
Ένας από τους σπουδαιότερους συγγραφείς του 20ού αιώνα (Το Εμβατήριο του Ραντέτσκι, Η κρύπτη των Καπουτσίνων), ο Γιόζεφ Ροτ (1894-1939) έγραψε τις συγκλονιστικές «ανταποκρίσεις» αυτού του βιβλίου στο διάστημα του Μεσοπολέμου.
ΠΕΡΙΠΛΑΝΩΜΕΝΟΙ ΕΒΡΑΙΟΙ
METΑΦΡΑΣΗ:
ΜΑΡΙΑ ΑΓΓΕΛΙΔΟΥ – ΑΓΓΕΛΟΣ ΑΓΓΕΛΙΔΗΣ
Ολυμπιακός: Οι λύσεις που δίνει η επιστροφή του Ορτέγκα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ: MICHAEL HOFFMAN
ΕΠΙΜΕΤΡΟ: ΦΡΑΓΚΙΣΚΗ ΑΜΠΑΤΖΟΠΟΥΛΟΥ
Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Νοέμβριος 2023
Αριθμός σελίδων: 208, Τιμή: 15,50 Ευρώ
ISBN: 978-960-505-612-4
«Ίσως δεν υπάρχει πιο συναρπαστικός σύγχρονος συγγραφέας… κανένας ικανότερος να συνδυάσει το μυθιστορηματικό με το ποιητικό στοιχείο, να ενώσει τον σπαρταριστό και ολοζώντανο ρεαλισμό με τις σπινθηροβόλες δυνάμεις της μεταφοράς και της παρομοίωσης».
– James Wood, The New Republic
«Ένα έργο γραμμένο με πάθος, μια πολεμική ανταπόκριση… Τα πάντα κεντρίζουν το ενδιαφέρον και την περιέργεια του Ροτ, και η οξυδέρκειά του, η ικανότητά του να διακρίνει τις ζωντανές, εντυπωσιακές λεπτομέρειες είναι ένα από τα βασικά συγγραφικά του όπλα… Οι Περιπλανώμενοι Εβραίοι είναι το μόνο από τα δημοσιογραφικά του κείμενα κι ένα από τα ελάχιστα λογοτεχνικά του έργα που αντλεί τόσο πολλά από τις προσωπικές του αναμνήσεις και εμπειρίες, που αγγίζει τόσο πολλά θέματα κεντρικά για τη βασανισμένη του συνείδηση. Και η έκδοση του βιβλίου στα αγγλικά, σε μετάφραση Μάικλ Χόφμαν, αποτελεί την ιδανική εισαγωγή στο μη λογοτεχνικό έργο του Ροτ».
– Michael Andre Bernstein, The New Republic
Οι Περιπλανώμενοι Εβραίοι εφιστούν την προσοχή στα ψευδή οφέλη της εβραϊκής προσαρμογής, αποκαλύπτουν το σχίσμα μεταξύ των Εβραίων της Ανατολής και των Εβραίων της Δύσης, αναλύουν την πολυπλοκότητα της εβραϊκής ταυτότητας, στρέφουν το βλέμμα με ανησυχία στο μέλλον της Γερμανίας. Ο Ροτ συνδυάζει στη γραφή του τη συγκρατημένη, ενδελεχή θεώρηση με τη ζωντάνια και τη φλόγα του επείγοντος, κι αυτό έχει ωθήσει σε συγκρίσεις και παραβολές με το έργο του Thomas Mann και του Isaac Babel. Οι Περιπλανώμενοι Εβραίοι προσφέρουν μοναδική εποπτεία της ευρωπαϊκής εβραϊκής εμπειρίας σε μια κρίσιμη καμπή της παγκόσμιας ιστορίας.
Ο Γιόζεφ Ροτ αγαπούσε ιδιαίτερα το δοκίμιο αυτό, την ποιητική και διαυγή απογραφή ενός σύμπαντος που ο συγγραφέας γνώριζε ότι απειλούνταν, αυτό των εβραϊκών οικισμών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Οι Περιπλανώμενοι Εβραίοι αναλύουν τους λόγους της αργής αποσύνθεσής του: τη φτώχεια που ωθεί τους κατοίκους των στέτλ στην έξοδο, τον πειρασμό της αφομοίωσης στον δυτικό κόσμο. Ως πραγματικός πομπός πολιτισμού, ο αφομοιωμένος Εβραίος Ροτ ρίχνει μια ευγενική ματιά σε εκείνους τους Εβραίους με το παράξενο ιδίωμα, τους ντυμένους με καφτάνια, που συναντούσαμε άλλοτε σε ορισμένες γειτονιές της Βιέννης, του Βερολίνου ή του Παρισιού.
«Οι Περιπλανώμενοι Εβραίοι είναι το εξαιρετικό έργο ενός πραγματικά εξαιρετικού συγγραφέα. Η ανάγνωσή του αρκεί για να αναλάβει ο αναγνώστης το ρόλο του μαντατοφόρου».
– Elie Wiesel
«Το σύνολο του έργου του Γιόζεφ Ροτ είναι μια πραγματική tragédie humaine, γραμμένη με τους τρόπους της σύγχρονης λογοτεχνίας. Κανένας άλλος συγγραφέας, ούτε καν ο Thomas Mann, δεν έχει κατορθώσει εκείνο που ο Λούκατς αποκαλεί… απλησίαστο στόχο μας».
– Nadine Gordimer
«Κάθε σελίδα του Γιόζεφ Ροτ είναι ένα ποίημα». – Joseph Brodsky
«Οι Περιπλανώμενοι Εβραίοι αντιλαμβάνονται και αποτυπώνουν την Ευρώπη εκείνες τις αβέβαιες ώρες πριν από την κατάρρευση μιας ηπείρου και την καταστροφή ενός πολιτισμού».
– Cynthia Ozick
«Το ταλέντο του Ροτ… είναι ουσιαστικό· κι ενός είδους πολύ πιο σπάνιου τώρα απ’ό,τι ήταν πενήντα χρόνια πριν».
– The New Yorker
«Ο Γιόζεφ Ροτ είναι ένας από τους μεγαλύτερους Γερμανούς συγγραφείς του 20ού αιώνα».
– The Times (Λονδίνο)
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ
Δύο Εβραίοι εν πλω στο λιμάνι της Νέας Υόρκης
(φωτογραφία χωρίς χρονολογία).
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
O ΓΙΟΖΕΦ ΡOΤ (1894-1939) ήταν ένας από τους σπουδαίους υμνητές της κοσμοπολίτικης κουλτούρας που άνθησε τις τελευταίες μέρες της αυτοκρατορικής Αυστρο-Ουγγαρίας.
Από το 1932 δηλώνει σ’ έναν φίλο του: «Πρέπει να φύγουμε. Θα κάψουν τα βιβλία μας και θα είμαστε εμείς ο στόχος... Πρέπει να φύγουμε ώστε μόνο τα βιβλία μας να παραδοθούν στην πυρά». Στις 30 Ιανουαρίου του 1933, τη μέρα που ο Χίτλερ γίνεται καγκελάριος του Ράιχ, ο Ροτ μεταναστεύει οριστικά στο Παρίσι, όπου και πεθαίνει το 1939, σε ηλικία μόλις σαρανταπέντε ετών. «Είναι η εγκαθίδρυση της βαρβαρότητας και η βασιλεία της κόλασης. Μόνο το αληθινό Ρήμα θα μπορέσει να σώσει την εποχή, προσφέροντας πατρίδα σ’ αυτούς που δεν έχουν πλέον».
Μεταξύ πολλών άλλων, στους θαυμαστές του συγκαταλέγονται ο Stefan Zweig, που υπήρξε στενός φίλος και υποστηρικτής του, και οι Nadine Gordimer, Joseph Brodsky, J. M. Coetzee, Elie Wiesel, Jeffrey Eugenides, Cynthia Ozick, Claudio Magris κ.ά. πολλοί.