Οι τρεις κορυφαίοι μυθιστοριογράφοι του σήμερα

Το μυθιστόρημα αντέχει παρά τις δυσοίωνες προβλέψεις των ειδικών που είχαν ανακοινώσει το τέλος του μισό αιώνα πριν. Αυτοί που έγραψαν τον επικήδειό του αγνοούσαν προφανώς ότι η μεγάλη αφήγηση όπως την γνωρίζουμε σήμερα είναι κάτι πολύ πιο σύνθετο από ό,τι φανταζόμαστε. Αν πρέπει κάποιος να ορίσει το σύγχρονο μυθιστόρημα μέσα στο περιβάλλον της νεωτερικότητας που το ίδιο εγκαινίασε, θα πρέπει πέρα από τον Προυστ, τον Κάφκα ή τον Τζόις, να συμπεριλάβει μείζονες αφηγητές από άλλα πεδία, όπως ο Φρόιντ, ο Μαρξ, ο Αϊνστάιν ή ο Χόκινγκ. Το μυθιστόρημα κατάφερε, είτε το θέλουμε είτε όχι, να απορροφήσει το μεγαλύτερο μέρος της πνευματικής παραγωγής τουλάχιστον από τις αρχές του 19ου αιώνα.

Συνεχίζουμε λοιπόν να γράφουμε και να διαβάζουμε μυθιστορήματα μετά μανίας. Μια ολόκληρη αγορά πνευματικών έργων στηρίζεται σ' αυτό. Στον κόσμο του μυθιστορήματος πρυτανεύει η Ευρώπη.

Στα γεωγραφικά όρια της γηραιάς ηπείρου θα γράφονται πάντοτε οι σημαντικότερες μυθιστορηματικές σελίδες παρά το γεγονός ότι το μυθιστόρημα μεταλαμπαδεύτηκε εδώ και πολλές δεκαετίες και στις υπόλοιπες ηπείρους του πλανήτη.

Η πλανητική ηγεμονία του ευρωπαϊκού μυθιστορήματος συνεχίζεται. Ανάμεσα στους εκατοντάδες σημαντικούς συγγραφείς από όλες τις χώρες της ξεχωρίζουν τρεις, ένας Ιρλανδός, ένας Ιταλός κι ένας Ισπανός. Ο καθένας εκφράζει μια η περισσότερες πτυχές αυτού του πολυδιάστατου φαινομένου, που ονομάζουμε τελικά μυθιστόρημα.

Ο Τζον Μπάνβιλ μας συστήθηκε κάποτε με την αριστουργηματική «Θάλασσα» που κέρδισε δικαιωματικά το περίοπτο βραβείο Μπούκερ. Η συμβολή του στο σύγχρονο μυθιστόρημα σχετίζεται με την ποιητική διάσταση της γλώσσας του αλλά και τον ανατρεπτικό ρόλο των χαρακτήρων του σε κάθε μυθιστόρημά του. Ο Κλαούντιο Μάγκρις μας σαγήνεψε με την κάθετη δοκιμιακή ματιά του και τις γεωγραφικές συντεταγμένες στον «Δούναβη» και στους «Μικρόκοσμους». Ο χαρισματικός Χαβιέρ Μαρίας είναι ένας αναμφισβήτητος μετρ της μυθιστορηματικής γραφής, με τον οξύ φιλοσοφικό και κοινωνιολογικό σχολιασμό που ξεδιπλώνεται χωρίς όρια στο έργο του, από το «Μια καρδιά τόσο άσπρη» και τις «Ερωτοτροπίες» μέχρι το «Έτσι αρχίζει το κακό».