Η μεταμορφωτική δύναμη μιας παράστασης και η πιο μεγάλη νίκη που χρωστάμε στον Γιάννη

Ό,τι μας μεταμορφώνει μας λυτρώνει;

«Νάρκισσος και Ηχώ και άλλες μεταμορφώσεις», ήταν ο τίτλος της παράστασης που είχα την χαρά να παρακολουθήσω το πρωί της Κυριακής στο «Από Μηχανής θέατρο» (Ακαδήμου 13, Μεταξουργείο). Πρόκειται για μια εξαιρετική δουλειά της θεατρικής εταιρείας ΘΕΑΜΑ (Θέατρο Ατόμων με Αναπηρία) σε σκηνοθεσία Ελιάνας Περηφάνου και κείμενα διασκευασμένα από τον Βασίλη Οικονόμου.

Το έργο θεωρείται παιδικό, αλλά προσωπικά το συστήνω ανεπιφύλακτα σε κάθε άνθρωπο που ανεξάρτητα από την ηλικία του θέλει να συνδεθεί με το ανώλεθρο, άφθαρτο και αθώο που υπάρχει κάπου μέσα του.
Θεματικός πυρήνας του έργου, όπως φαίνεται και από τον τίτλο, οι μεταμορφώσεις:

Ο Νάρκισσος, ο ωραίος νέος που ερωτεύεται την εικόνα του και αργοπεθαίνει πάνω από αυτήν. Τελικά οι θεοί τον λυπούνται και για να τον σώσουν τον μεταμορφώνουν σε λουλούδι.

Η Αράχνη, η διάσημη υφάντρα που καυχήθηκε ότι τα υφαντά της είναι καλύτερα από της Αθηνάς, με αποτέλεσμα η οργισμένη θεά να την μεταμορφώσει σε έντομο που θα κρέμεται από το νήμα του καταδικασμένο να πλέκει τον ιστό του που οι άνθρωποι τόσο εύκολα και γρήγορα θα καταστρέφουν.

Και ο μύθος του Φαέθοντα, του γιου του Ήλιου που πίστεψε ότι οδηγώντας το άρμα του πατέρα του θα μπορούσε να μεταμορφωθεί σε ζωοδόχο, λαμπερό φωτοδότη.

Φυσικά, όλες αυτές οι ιστορίες, είναι εξόχως ενδιαφέρουσες και διδακτικές, αλλά το πολύ σημαντικό που συμβαίνει σε αυτή την παράσταση, βρίσκεται πέρα από αυτές.

Επί σκηνής παρακολουθούμε δύο ηθοποιούς (Πάνος Ζουρνατζίδης, Έλλη Δρίβα) με κινητική αναπηρία (χρήστης και χρήστρια αναπηρικού και ηλεκτροκίνητου αμαξιδίου αντίστοιχα), έναν ηθοποιό (Κωνσταντίνος Λούκας) στο φάσμα του αυτισμού και με μειωμένη όραση και δύο ηθοποιούς (Ελιάνα Περηφάνου, Ευαγγελία Σχοινά) χωρίς αναπηρία.

Υπέροχοι όλοι τους! Και ακόμη πιο υπέροχη «η σκηνή» που νιώθει ο θεατής να στήνεται εντός του και ολοένα να μεγαλώνει χωρώντας έννοιες και σκέψεις, όπως συνύπαρξη, συμπερίληψη, συν αναζήτηση, αλληλοκατανόηση, αλληλοπεριχώρηση. Συνάντηση τελικά, σε εκείνον τον ιερό τόπο που υπάρχει μέσα μας και που είναι πάντα έτοιμος να δεξιωθεί με αγάπη και φως το άλλο και τον Άλλον.

Όπου ο Άλλος δεν είναι παρά ένα ακόμα χαμένο, ένα ακόμα εξορισμένο της ψυχής μας κομμάτι.

Και μιας και ξεκινήσαμε με ετυμολογία αυτό το κείμενο, ας ξαναγυρίσουμε σε αυτήν.

Αρτιμελής: Αυτός που διατηρεί τα μέλη του σώματός του ακέραια.

Ακέραιος: Αυτός που δεν έχει διαιρεθεί, ο ολόκληρος.

Ανάπηρος: Αυτός που δεν διαθέτει σωματική ακεραιότητα.

Δεν υπάρχουν άνθρωποι αδιαίρετοι. Άνθρωποι που δεν έχουν υποστεί κανέναν κατακερματισμό. Κανείς μας δεν διαθέτει σωματική ακεραιότητα. Ο νους, η καρδιά δεν είναι τάχα όργανα του σώματος;

Πώς κατατάσσουμε στους «αρτιμελείς», ανθρώπους με το μυαλό τους καθηλωμένο στον φόβο και στην προκατάληψη;

Πώς κατατάσσουμε στους «αρτιμελείς», ανθρώπους με την καρδιά τους κωφή στον πόνο και στην αγωνία του συνανθρώπου;

Πώς είναι δυνατόν να θεωρείται «αρτιμελής», κάποιος που σηκώνει το χέρι να πλήξει έναν άνθρωπο, ένα παιδί με κινητικά προβλήματα; Θέλησα να γράψω για μια παράσταση που με ενθουσίασε, για μια παράσταση που αξίζει να την δει κανείς και που θα συνεχίσει να παίζεται μέχρι τις 21/4, κάθε Κυριακή πρωί στις 11.00

Όλη την ώρα που γράφω, κάθε λέξη και κάθε σκέψη τη νιώθω δοσμένη στον Γιάννη Αλαμπασύνη.

Βλέπετε το δικό του χαμόγελο, το δικό του σθένος, η δική του κατακόκκινη καρδιά χτυπάει πιο δυνατά από οποιοδήποτε «μαγικό ραβδάκι», πετυχαίνοντας την πιο μεγάλη μεταμόρφωση:

Του απάνθρωπου κόσμου σε ανθρώπινο.

Καθετί κτηνώδες και τερατώδες, όπως αυτό που συνέβη το Σάββατο στο Παπαστράτειο, η παρουσία του Γιάννη το νικάει, δίνοντας σε όλους μας, κουράγιο, έμπνευση και ελπίδα. Δίνοντας σε όλους μας, μεταμορφωτική δύναμη.

Επειδή υπάρχουν Γιάννηδες, μπορούμε κι εμείς να ζούμε καλύτερα.

Όχι στα παραμύθια, αλλά σε αυτήν την αποτρόπαια και ανελέητη πραγματικότητα.