Το μυθιστόρημα της ζωγραφικής που δεν είχαμε καταλάβει
Η αφήγηση είναι απαράβατος κανόνας ακόμα και στη ζωγραφική
Το ξέρουμε πια πως οι πίνακες της ζωγραφικής δεν αποτυπώνουν μία εικόνα, ακόμα κι αν δίνουν αυτή την εντύπωση. Τα μεγάλα έργα της αναποραστατικής τέχνης από την «Νυχτερινή περίπολο» του Ρέμπραντ και το «Las meninas του Βελάσκεθ μέχρι τις «Λουόμενες» του Σεζάν και τις «Δεσποινίδες της Αβινιόν» του Πικάσο είναι στην ουσία ένα κολλάζ εικόνων, η αναπαράσταση μιας σύνθετης πραγματικότητας ειδωμένης από πολλές γωνίες. Είναι δηλαδή ένα εικσαστικό μυθιστόρημα, μια σύνθετη αφήγηση με περισσότερους από ένα πρωταγωνιστές, με διάφορα επεισόδια, με μια πολυπρισματική θέαση του πραγματικού κόσμου. Οι εκφράσεις των προσώπων, οι στάσεις και το εκτόπισμα των σωμάτων, οι λεπτομέρειες του περιβάλλοντος χώρου, αποδίδουν μια δυναμική υπόσταση σε ένα πίνακα, οι μορφές του οποίου αλλάζουν στα μάτια του θεατή μέσα από τις αλληλεπιδράσεις και την ψυχολογία της στιγμής.
Η διαπίστωση αυτή επιβεβαιώνει το αξίωμα πως δεν υπάρχει τίποτε σε αυτή τη ζωή που να ξεφεύγει από τον νόμο της αφήγησης. Για να δώσεις σάρκα και οστά σε κάτι θα πρέπει να το αφηγηθείς. Ο τρόπος που θα επιλέξεις να το κάνεις, με λέξεις, με σχήματα, με όγκους, με χρώματα, με νότες, εναπόκειται σ' εσένα. Η μεγάλη ζωγραφική έχει να επιδείξει το δικό της μυθιστόρημα κι εμείς που το διαβάζουμε ξανά και ξανά είναι σαν να φυλλομετρούμε ένα βιβλίο που αλλάζει μέσα στα χρόνια, γιατί αλλάζουν οι εποχές και οι άνθρωποι που τις κατοικούν.