Το κακό έσωζε ανέκαθεν τη λογοτεχνία

Η μανιχαϊστική αντίληψη  περί διαρκούς σύγκρουσης καλού και κακού

Το κακό έσωζε ανέκαθεν τη λογοτεχνία

Αν υπάρχει κάτι που γοητεύει περισσότερο τον απλό άνθρωπο είναι ο αποκλεισμός του κακού, η εκμηδένιση και ο αφανισμός του από τη ζωή του. Επειδή όμως αυτό αποδεικνύεται ανέφικτο στην πραγματικότητα συχνά το αναζητάμε στη λογοτεχνία είτε ως δημιουργοί είτε ως αναγνώστες. Το κακό αποδιωγμένο από την πνευματική σφαίρα συνεχίζει να θριαμβεύει στον κόσμο της πραγματικότητας. Ο μανιχαϊσμός δεν βοήθησε στη συγκεκριμένη περίπτωση και η θρησκεία έχοντας εξαπολύσει αιώνες τώρα ένα αμείλικτο κυνήγι μαγισσών σηκώνει τα χέρια ψηλά.

Η λογοτεχνία πολιορκείται από την ανθρώπινη κοινοτοπία και την κουταμάρα μιας αυτοσχέδιας ηθικής. Τα πνευματικά έργα μπαίνουν συχνά στην προκρούστεια κλίνη των ηθικολόγων και απορρίπτονται με συνοπτικές διαδικασίες. Σε πείσμα όσων μας δίδαξε η καλή λογοτεχνία οι άνθρωποι συνεχίζουν να χωρίζουν τον κόσμο σε δύο στρατόπεδα. Ταυτόχρονα εμπνέονται από έργα που συνάδουν με την μανιχαϊστική αυτή αντίληψη. Οι Άθλιοι του Βίκτωρος Ουγκό είναι το κορυφαίο παράδειγμα αλλά όχι το μοναδικό.

Τι σώζει την λογοτεχνία αν όχι το κακό; Τι την κάνει συναρπαστική και ενδιαφέρουσα αν όχι οι αντιήρωές της. Μέσα στις παρεκτροπές τους αναγνωρίζουμε τα πάθη και τις αδυναμίες μας κι έτσι κατευνάζουμε τις ενοχές μας. Η μυθοπλασία γίνεται ένας μεγάλος καθρέφτης για να βλέπουμε τον εαυτό μας όπως ακριβώς είναι. Η λογοτεχνία δεν είναι επ΄ουδενί ένα καθαρτήριο ψυχών και το στοιχείο του κακού είναι εκείνο που σώζει την αξιοπιστία της αλλά και την αυθενιτκότητά της.