Φωβισμός και απελευθέρωση του χρώματος

Η πρώτη έκθεση των καλλιτεχνών που ονομάστηκαν φωβιστές έλαβε χώρα στο Παρίσι το 1905. Αποτέλεσε ένα γεγονός χρωματικής ανταρσίας. μέσα στο οποίο προκαλούσε χτυπητή παραφωνία κι ένα έργο αναγεννησιακού τύπου αναγκάζοντας τον περίφημο Γάλλο κριτικό Λουί Βοξέλ να ανακράξει: «Μα τι δουλειά έχει ο Ντονατέλο ανάμεσα σε αυτά τα αγρίμια».

Έκτοτε η γαλλική λέξη fauve έγινε το οικόσημο της απελευθέρωσης του χρώματος με σημαιοφόρο τον Ανρί Ματίς και τους άλλους φωβιστές. Το χρώμα δεν ήταν πια ένα συμπλήρωμα της ζωγραφικής σύνθεσης αλλά απέκτησε σημειολογικό χαρακτήρα, δίνοντας από μόνο ένα νέο νόημα στην εικαστική πραγματικότητα. Η αρμονία του σχήματος θρυματίστηκε από την ένταση των χρωμάτων. Αναδείχθηκε η επικίνδυνη ρευστότητα των πραγμάτων που στερούνται αξονικής αφετηρίας. Χάθηκαν οι ευθείες γραμμές και δημιουργήθηκαν ζώνες από χρώματα που δεν διεκδικούν καμία γεωμετρική ακρίβεια. Ο ενθουσιασμός που προκάλεσε η χρωματική εξέγερση ήταν αρκετή για να απαξιώσει τον ιμπρεσιονισμό και να οδηγήσει την τέχνη σε περαιτέρω εξελίξεις. Ενδεικτικό το γεγονός ότι ακόμα και ο Μπρακ, ο πιστός στρατιώτης του κυβισμού, ξεμυαλίστηκε με το χρωματικό όργιο του φωβισμού και προσχώρησε στο κίνημα.

Σήμερα όλοι συμφωνούν ότι τον φωβισμό προοικονόμησαν με τις χρωματικές τους ακροβασίες τόσο ο Γκογκέν όσο και ο Βαν Γκογκ.