Η τέχνη της αφαίρεσης στη μοντέρνα ζωγραφική

Ο Καντίνσκι, ο Μοντριάν, ο Μάλεβιτς και ο Κλέε στάθηκαν απέναντι στον ανθρωποκεντρισμό του Πικάσο ανάγοντας την αφαίρεση σε κυρίαρχη συνιστώσα της εικαστικής νεωτερικότητας.

Η τέχνη της αφαίρεσης στη μοντέρνα ζωγραφική

Στον κόσμο της μοντέρνας τέχνης η απουσία της μορφής και της εικόνας αποδείχθηκε μια συνθήκη καθ' όλα εφικτή, ακόμα κι αν ο Πάμπλο Πικάσο επέμενε να ξεκινά πάντα από τον άνθρωπο, προσωποποιώντας ακόμα και τα συναισθήματα ή τα πάθη του σε μια σειρά από ρωμαλέες απεικονίσεις.

Στον αντίποδα του ανθρωποκεντρισμού μείζονες καλλιτέχνες του 20ου αιώνα, όπως ο Καντίνσκι με τις ιδεαλιστικές αναζητήσεις του, ο Μοντριάν με τον γεωμετρικό νεοπλαστικισμό του, ο Κλέε με την αντι-ρεαλιστική του εικαστική αλλά κι ο Μάλεβιτς με τον Σουπρεματισμό του θα κηρύξουν τον πόλεμο στη μορφή και στην εικόνα.

Κύκλοι στον κύκλο, 1923
Κύκλοι στον Κύκλο, 1914, Βασίλι Καντίνσκι

Η άμορφη και ανεικονική μορφή της πραγματικότητας αποτέλεσε μια περαιτέρω απελευθέρωση της καλλιτεχνικής φύσης, έστω και αν ορισμένοι θεωρούν πως εξαιτίας της φτάσαμε σ' ένα ιδεολογικό αδιέξοδο.

undefined
Πιτ Μοντριάν, Σύνθεση #10 (1939-1942)

Οι υπέρμαχοι της αφαίρεσης διατείνονταν και ίσως όχι άδικα, ότι στην τέχνη το σημαντικό πρέπει να απουσιάζει, αν φυσικά η μορφή και η εικόνα είναι το σημαντικότερο στον κόσμο της πραγματικότητας. Από τον Γαλάζιο Καβαλάρη του 1903 μέχρι το Τετράγωνο του Μάλεβιτς η τέχνη χαρτογράφησε ανεξερεύνητες περιοχές αποκομίζοντας πολύτιμα συμπεράσματα για την ερμηνεία του κόσμου και της φαινομενικής του σύστασης.

Πάουλ Κλέε, Κάστρο και ήλιος, 1928
Kazimir Malevich, Airplane Flying: Suprematist Composition, 1915, oil on canvas, 58.1 x. 48.3 cm, (MoMA).
Κάζιμιρ Μάλεβιτς, Σουπρεματισμός, σύνθεση, 1915