Ελ Γκρέκο - Η Ανάσταση

Οι σύγχρονοί του τον χαρακτήρισαν «μεγάλο φιλόσοφο». Ο ίδιος απαντούσε με την ρήση του Αγίου Ιωάννη του Σταυρού. «Δεν έχω άλλο φως και άλλο οδηγό από τη φλόγα της καρδιάς μου», κάτι που μοιάζει μισή αλήθεια και μισό ψέμα.

Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος εξέφρασε υπερβατικά ιδεώδη και ίσως να ήταν ο τελευταίος σε μια σειρά ευρωπαίων ζωγράφων που διατήρησαν για μεγάλο χρονικό διάστημα στο προσκήνιο μια σπουδαία Χριστιανική τέχνη.

Η δική του τέχνη ωστόσο είναι περισσότερο εμπρόθετη και φιλοσοφημένη από όσο θα ήθελε ο ίδιος να δείχνει. Τρανταχτό παράδειγμα Η Ανάσταση στην οποία κυριαρχούν αλληγορικές καμπύλες και οι έντονες επιμηκύνσεις των μορφών.

Κι όσο για την ακτινοβολούσα μορφή του Χριστού παραπέμπει εκτός από την Ανάσταση και στην Ανάληψη, ενώ ταυτόχρονα από τη στάση των ποδιών υπαινίσσεται και την Σταύρωση. Σε κάθε περίπτωση ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος δεν ήταν ένας ναΐφ ζωγράφος, το αντίθετο μάλιστα. Είναι ο τελευταίος μεγάλος Ευρωπαίος ζωγράφος του 16ου αιώνα και όχι βέβαια γιατί κάποιοι υποστηρίζουν πως η τέχνη του εξαντλείται στον σκοπό του να ενισχύσει τον θρησκευτικό ζήλο και να ανυψώσει την πίστη των Χριστιανών πάνω από τον κόσμο των αισθήσεων.