Τα κλασικά: Τα Cantos του Έζρα Πάουντ υπερβαίνουν την ηθική μας
Ο Έζρα Πάουντ θα είναι πάντα η απόδειξη πως η τέχνη δεν συμπορεύεται απαραίτητα με την ηθική και την πολιτική ορθοδοξία.
Το ανολοκλήρωτο επικό έργο τα Cantos του Έζρα Πάουντ γράφονταν μισό αιώνα, από τις αρχές του Α' Παγκοσμίου πολέμου μέχρι το 1969. Αποτελούν ένα ανολοκλήρωτο μακροσκελές ποίημα διαιρεμένο σε 116 ενότητες, κάθε μία από τις οποίες λογίζεται ως ένα canto.
Η ποιητική τέχνη του Πάουντ, ύψιστο μνημείο μοντερνισμού, στον εικοστό αιώνα παραλληλίζεται με αυτή των μεγάλων ζωγράφων της μοντέρνας τέχνης που άντλησαν στοιχεία έξω από το δυτικό πολιτισμό.
Ο Πάουντ εγκατέλειψε εξαρχής το πομπώδες της ποίησης προηγουμένων αιώνων, τη ρομαντική υπερβολή και το γλυκανάλατο συναισθηματισμό. Με εφαλτήριο τις αρχές της κινέζικης και ιαπωνικής ποίησης επικεντρώθηκε στην οικονομία και στην ακρίβεια της γλώσσας. Πρωτίστως αντιλήφθηκε την ποίηση ως μια μακριά και αδιάρρηκτη παράδοση από την οποία δεν δίστασε να αντλήσει ολόκληρους ιστούς που τους ενέταξε οργανικά στο δικό του έργο. Με αυτή την έννοια η προσφορά του στη μοντέρνα ποίηση ξεπερνά και αυτή του Τ.Σ. Έλιοτ.
Ο πολυεθνικός και πολυπολιτισμικός χαρακτήρας των Cantos απαιτεί από τους αναγνώστες του Πάουντ να ανατρέχουν συχνά στις πηγές του ποιητή. Πρόκειται για ένα έπος ποίησης, γεωγραφίας με ιστορικά συνονθυλεύματα και γεωμετρική ακρίβεια στα γλωσσικά σχήματα.
Είναι εκπληκτικός ο τρόπος με τον οποίο ο Πάουντ αναμιγνύει στοιχεία πρώιμων μεσογειακών πολιτισμών με την Άπω Ανατολή, τον Ιταλικό μεσαίωνα, τις απαρχές του Αμερικανικού έθνους και επιρροές από την Αφρικανική ήπειρο.
Τα Cantos που γράφτηκαν στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, όταν ο ποιητής ήταν έγκλειστος στην αμερικανοκρατούμενη Ιταλία, πληρώνοντας τα πολιτικά του αμαρτήματα, αποκαλούνται Cantos της Πίζας και τιμήθηκαν με το βραβείο Μπόλιτζεν, προκαλώντας σφοδρές αντιδράσεις στους κύκλους της ευρωπαϊκής διανόησης. Ένας προδότης, ένας στιγματισμένος φασίστας δεν μπορεί να τιμάται - αυτή ήταν η γενική άποψη. Κι όμως η τέχνη κάποιες φορές ξεπερνά την ηθική και την πολιτική ορθοδοξία.
Ο Πάουντ είναι ίσως ο σπουδαιότερος ποιητής του εικοστού αιώνα,ο σύγχρονος Δάντης, που είπε τη μεγάλη αλήθεια: «Δεν υπάρχει δημόσιος δρόμος προς τις Μούσες».