Οι ελληνικές λουτροπόλεις μια φορά κι έναν καιρό

Ο άνθρωπος δεν είναι μόνος του στην αρρώστια και στον θάνατο. Η Φύση, σαν στοργική μητέρα, του παραστέκεται προσφέροντάς του τα πολύτιμα δώρα της, τα οποία καμιά τεχνολογία και κανένας πολιτισμός δεν μπορεί να υποκαταστήσει. Τα ιαματικά νερά, που πηγάζουν από τα σπλάχνα της γης και φέρνουν μαζί τους στην επιφάνεια τις ζωογόνες ουσίες των διαφόρων πετρωμάτων, είναι ένα από αυτά τα δώρα που αποδεικνύονται ευεργετικά με κάθε τρόπο. Οι θεραπευτικές ιδιότητες των θερμών πηγών δημιούργησαν μια μακρά και προσοδοφόρα παράδοση: τον ιαματικό τουρισμό. Το «ΦΩΣ» ανατρέχει σήμερα στην ακμή αυτού του φαινομένου, στα χρόνια της νοσταλγίας, και θυμάται τρεις ονομαστές λουτροπόλεις στη χώρα μας.

Αιδηψός

Ένα θέρετρο για τον Ηρακλή

Η θέα Αθηνά ήθελε για τον προστατευόμενό της Ηρακλή έναν τόπο ξεκούρασης μετά τους άθλους, γι’ αυτό και ζήτησε από τον αδερφό της Ήφαιστο να φέρει στην επιφάνεια της γης θερμά ιαματικά ύδατα. Ο Ήφαιστος δεν θα μπορούσε να της χαλάσει το χατίρι. Χτύπησε με το θεϊκό σφυρί του κι αμέσως ανέβλυσαν από τα έγκατα της Γης θεραπευτικά νερά, πλούσια σε μέταλλα και ιχνοστοιχεία.

Χάρη στη φροντίδα της θεάς ο μυθικός ήρωας βρήκε έναν επίγειο παράδεισο και αναρίθμητοι άνθρωποι ύστερα από αυτόν τη λύση σε πολλά προβλήματα υγείας που τους ταλαιπωρούσαν. Όλα αυτά βέβαια συνέβησαν στην περιοχή της Αιδηψού, που κατείχε περίοπτη θέση στη μυθολογία. Η Αιδηψός αναφέρεται και από τον Όμηρο, καθώς συμμετείχε στην εκστρατεία κατά της Τροίας υπό την Ιστιαία ή υπό το Δίο.

Σόδομα και Γόμορρα;

«Στην Αιδηψό του 1930 (αρχείο Νίκου Πανταζώνη)»

Ο ευλογημένος αυτός τόπος προκάλεσε γενικά έναν απίστευτο κύκλο μυθολογικών παρεμβάσεων: Η λαϊκή παράδοση ταυτίζει τη Λειψώ (το αρχαίο όνομα της Αιδηψού) με τα βιβλικά Σόδομα και Γόμορρα, την πολιτεία της ακολασίας, απηχώντας ίσως την τρυφηλή έως οργιαστική ζωή που απολάμβαναν εδώ οι επισκέπτες της. Η καταστροφή της μυθικής πόλης προσφέρει μια διαφορετική εκδοχή για την ανάδυση των θερμών πηγών ύστερα από τη γεωλογική κοσμογονία που σημειώθηκε.

«Λουτρά Αιδηψού - Καζίνο. Πανέμορφη χρωμολιθόγραφη καρτ ποστάλ του εκδότη Στέφανου Στουρνάρα»

Καλύπτει επίσης και πτυχές της βιβλικής μυθολογίας, καθώς επισημαίνει πως η γυναίκα του Λωτ δεν ήταν παρά η λεγόμενη Ζαχάραινα ή Αγαθοσύνη, η μόνη επιζήσασα, που παρακούοντας τη θεϊκή εντολή γύρισε και κοίταξε την καταστροφή αλλά μαρμάρωσε επί τόπου. Οι αρχαίοι συγγραφείς επιχείρησαν συχνά να λύσουν τον γρίφο των ιαματικών υδάτων. Ο γεωγράφος Στράβων κάνει μεταξύ άλλων αναφορά στους σεισμούς της Αιδηψού που άλλαξαν, καθώς φαίνεται, το γεωλογικό προφίλ της περιοχής. Ο Αριστοτέλης, που όλα ήθελε να τα εξηγεί, υποστηρίζει ότι η θάλασσα στην περιοχή δημιουργεί υπόγεια ρεύματα κι έτσι σχηματίστηκαν οι θερμές πηγές της Αιδηψού.

Ο Σύλλας, η παρακμή και η αναγέννηση

«Χιονισμένη Αιδηψός στη δεκαετία του ’60»

Όποια κι αν ήταν η φυσική αιτία των θερμών πηγών, η Αιδηψός αναδείχθηκε μέσα στους αιώνες σε ευεργετικό τόπο αναψυχής και θεραπείας. Ήταν διάσημη ως λουτρόπολη ήδη από τους αρχαϊκούς και κλασικούς χρόνους, αλλά τη μεγάλη ακμή τη γεύτηκε στα χρόνια της Ρωμαιοκρατίας. Εδώ, σύμφωνα με τον αρχαίο ιστορικό Πλούταρχο, βρήκε γιατρειά ένας πρωταγωνιστής της παγκόσμιας Ιστορίας, ο Ρωμαίος στρατηγός Σύλλας. Σώζονται μέχρι σήμερα λουτρικοί ερειπιώνες που φέρνουν το όνομα «Λουτρά του Σύλλα».

Στη συνέχεια την Αιδηψό τίμησαν με την παρουσία τους διάφοροι Ρωμαίοι αυτοκράτορες. Ο χριστιανισμός, που επικράτησε καταστρέφοντας κάθε υποψία αρχαίου κόσμου, καταδίκασε τη φημισμένη λουτρόπολη στη λήθη και την παρακμή, καθώς η λουτροθεραπεία συνδέθηκε με ειδωλολατρικά έθιμα και συνήθειες και εγκαταλείφθηκε. Ο τόπος υπέμεινε στη συνέχεια τις διαδοχικές περιόδους της Ιστορίας, τα μεσαιωνικά χρόνια αλλά και την Τουρκοκρατία, και μόνο στις αρχές του 20ού αιώνα άρχισε να ανακτά τα παλιά προνόμια.

Στη σύγχρονη εποχή

Στην Αιδηψό των δεκαετιών του ’20 και του ’30 ένας νέος τουριστικός προορισμός γεννιέται. Είναι η εποχή που ανεγείρονται μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, αλλά εγκαινιάζονται και ιδιωτικά υδροθεραπευτήρια, όπως και νυχτερινά κέντρα διασκέδασης. Η Αιδηψός ξαναγίνεται η κοσμοπολίτισσα του μακρινού παρελθόντος, μια μικρή «βασίλισσα» του τουρισμού. Αδιάψευστα πειστήρια της ακμής της αποτελούν μεταξύ των άλλων το πολυτελές ξενοδοχείο «Θέρμες του Σύλλα», κατασκευασμένο στα τέλη του 19ου αιώνα, αλλά και τα ξενοδοχεία «Ηράκλειον» και «Στάδιον». Τα σημαίνοντα πρόσωπα της εποχής την επισκέπτονται ανελλιπώς. Βιομήχανοι, εφοπλιστές, πολιτικοί και καλλιτέχνες συνθέτουν μια σταθερή πελατεία υψηλού κύρους, που εκτοξεύει τη φήμη της λουτρόπολης.

Στην προπολεμική Αιδηψό μπορείς να συναντήσεις την πολιτική στο πρόσωπο του Ελευθέριου Βενιζέλου, την τέχνη στη διασημότητα της Μαρίκας Κοτοπούλη, την ποίηση στην ασκητική παρουσία του Κωστή Παλαμά. Είναι ένας τόπος που καταφέρνει να γοητεύσει τους πλέον ετερόκλιτους, τους πλέον διαφορετικούς ανθρώπους. Και ύστερα έρχεται ο πόλεμος και η γερμανική κατοχή και η Αιδηψός γλιτώνει την καταστροφή, καθώς οι κατακτητές μετατρέπουν τα πολυτελή ξενοδοχεία του Μεσοπολέμου σε κέντρα υποδοχής τραυματιών.

Ο πόλεμος όμως, όπως κάθε πόλεμος, δεν διαρκεί αιώνια, και στο μεταπολεμικό σκηνικό της ειρήνης η Αιδηψός ανακτά τη «βασιλική» θέση της. Γίνεται στις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες πόλος έλξης του διεθνούς τζετ σετ. Ο Τσόρτσιλ, ο Ωνάσης, η Μαρία Κάλλας, η Γκρέτα Γκάρμπο είναι μόνο μερικοί από τους διασήμους της εποχής που επισκέπτονται τη φημισμένη λουτρόπολη. Άνθρωποι από όλη τη Μεσόγειο, από την Ευρώπη αλλά και από την Αμερική επιλέγουν ως τουριστικό προορισμό το περίφημο θέρετρο της Εύβοιας. Η Αιδηψός ζει την απόλυτη ακμή της. Η κάμψη που θα έρθει με τα χρόνια ήταν περίπου αναμενόμενη, σήμερα όμως η Αιδηψός, με τις αναβαθμισμένες ξενοδοχειακές υποδομές της, ξαναμπαίνει δυναμικά στον τουριστικό χάρτη της χώρας, για να ξαναγίνει αυτό που ήταν πάντοτε: ένα καταφύγιο γαλήνης και ευεξίας, που όλοι λίγο-πολύ έχουμε ανάγκη.

Λουτράκι

Η αρχαία πόλη των Θερμών

«Καζίνο «Beau Rivage» στο Λουτράκι, δεκαετία του ’20»

Ο Ξενοφών στα «Ελληνικά» του εξιστορεί την εκστρατεία του Αγησίλαου κατά της Περαίας (σημερινής Περαχώρας) στο πλαίσιο του Κορινθιακού πολέμου (395-387 π.Χ.) και επισημαίνει το γεγονός ότι ο Σπαρτιάτης βασιλιάς στρατοπέδευσε και διανυκτέρευσε στα Θερμά. Οι στρατιώτες του, μετά τη μάχη, κατέφευγαν στη ζωογόνο δύναμη των ιαματικών νερών..Η αρχαία πόλη των Θερμών ήταν άλλωστε γνωστή για τις πηγές και τα θερμά λουτρά της, από τα οποία πήρε και το όνομά της.

«Άποψη από τις βεράντες στο καζίνο του Λουτρακίου στον Μεσοπόλεμο»

Ιστορικοί και αρχαιολόγοι, βασισμένοι τόσο στις περιγραφές και τις μαρτυρίες αλλά και στα αρχαιολογικά ευρήματα, ταυτίζουν το Λουτράκι με την περίφημη λουτρόπολη την οποία είχε επισκεφθεί για να βρει τη θεραπεία του και ο Ρωμαίος στρατηγός Σύλλας, όπως άλλωστε και την Αιδηψό. Το ιστορικό χωριό της Περαχώρας, που απέχει 9 χιλιόμετρα από το Λουτράκι, χτίστηκε στη θέση της Αρχαίας Περαίας, η οποία είχε κατοικηθεί ήδη από την προϊστορική εποχή. Βορειοδυτικά της Περαχώρας θεμελιώθηκε το πασίγνωστο Ηραίον με τον αρχαίο οικισμό, που υποστήριζε τα δύο ιερά της Ήρας Λιμενίας και της Ήρας Ακραίας, στα οποία η αρχαιολογική σκαπάνη ανέσυρε σημαντικά ευρήματα. Οι δεξαμενές και οι κρήνες μαρτυρούν την ύπαρξη σημαντικού υδροσυλλεκτικού συστήματος.

1821 και Καποδίστριας

Η περιοχή Λουτρακίου-Περαχώρας πηγαίνει χέρι χέρι με την Ιστορία. Η γεωγραφική θέση της αποδείχθηκε κομβική στην υπόθεση της Ελληνικής Επανάστασης. Οι κάτοικοι, γνωστοί ως Δερβενοχωρίτες, συμμετείχαν σε όλες τις κοντινές μάχες και συνέβαλαν στη συντριβή της στρατιάς του Δράμαλη στη μάχη της Περαχώρας, που ολοκλήρωσε το έπος των Δερβενακίων. Επίσης η πολιτική αναταραχή που προκλήθηκε από τη δολοφονία του Καποδίστρια είχε ως επίκεντρο το Λουτράκι και την Περαχώρα, καθώς οι αντιπολιτευόμενοι συσπειρώθηκαν στην Περαχώρα υπό τον Ι. Κωλέττη. Εκατό χρόνια μετά και η Ιστορία δεν ξεχνά αυτόν τον τόπο.

Ο φονικός σεισμός της Κορίνθου το 1928 ισοπέδωσε τη λουτρόπολη, με εξαίρεση τα κτήρια στο μικρό βραχώδες ακρωτήριο ανάμεσα στο πάρκο και τις ιαματικές πηγές. Η αντισεισμική τεχνολογία μπήκε έκτοτε στην αρχιτεκτονική ραχοκοκαλιά της πόλης. Απέριττα διώροφα κτήρια, κατασκευασμένα εξ ολοκλήρου από οπλισμένο σκυρόδεμα, έδωσαν τη νέα εικόνα του Λουτρακίου στον εικοστό αιώνα. Πολλά από αυτά διατηρούνται ακόμα και σήμερα στον κεντρικό δρόμο. Οι περιπέτειες με τον Εγκέλαδο δεν σταματούν εδώ για την περιοχή, αφού ο τριπλός σεισμός του 1981 έπληξε ξανά το θέρετρο του Κορινθιακού προκαλώντας την κατάρρευση του οκταώροφου ξενοδοχείου, στη θέση του οποίου είναι κτισμένο σήμερα το Καζίνο, αλλά κι ενός ακόμα πολυώροφου ξενοδοχείου στην οδό Κορίνθου.

Ιαματικές πηγές και λουτρά

«Αίθουσα ρουλέτας στο καζίνο Λουτρακίου»

Η λουτροθεραπεία είναι μέρος του εθιμικού πρωτοκόλλου της Ιατρικής. Πρώτος ο Ηρόδοτος τόνισε την ευεργετική επίδραση των ιαματικών πηγών στον άνθρωπο. Ο Ιπποκράτης ασχολήθηκε συστηματικά με τις ζωογόνες ιδιότητες των υδάτων που πηγάζουν μέσα από πετρώματα και ταξιδεύοντας στα έγκατα της Γης εμπλουτίζονται με μέταλλα και ιχνοστοιχεία, μέχρις ότου αναβλύσουν στην επιφάνεια. Τα νερά αυτά είναι πια αποδεδειγμένο πως αναζωογονούν τον ανθρώπινο οργανισμό και θεραπεύουν διάφορες παθήσεις: παθολογικές, δερματολογικές, μυοσκελετικές… Η ευεξία, η χαλάρωση και η αντιγηραντική δράση που χαρίζουν στον άνθρωπο δεν είναι λιγότερο σημαντικές.

Το Λουτράκι, η κοιτίδα του Ελληνικού Θερμαλισμού, όπως έχει χαρακτηριστεί, ξεκίνησε ήδη από το 1914 την οργανωμένη λειτουργία του, πολύ πριν ο τουρισμός γίνει η βαριά βιομηχανία για τη χώρα μας. Ωστόσο ο ρόλος του σημερινού Λουτρακίου στον ιαματικό τουρισμό ξεκινά ακόμα νωρίτερα, το 1847, με τις πρώτες αναλύσεις των μεταλλικών υδάτων από τον καθηγητή Τζιοβάνι Μπατίστα Δελβινιώτη. Λίγα χρόνια αργότερα λειτουργούν οι πρώτες ξύλινες εγκαταστάσεις, που αντικαθίστανται γρήγορα από λιθόκτιστες, ενώ το κλασικό κτήριο των Λουτρών, που βλέπουμε ακόμα και σήμερα πρόσφατα ανακαινισμένο, θεμελιώθηκε το 1934. Στις υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις τού νέου υδροθεραπευτηρίου συνεχίζεται μια ιστορία αιώνων. Και είναι πραγματικά εντυπωσιακό το γεγονός πως παρά τα άλματα της ιατρικής επιστήμης άνθρωποι με ρευματοπάθειες, κινητικά προβλήματα, μυοσκελετικές κακώσεις καταφεύγουν εδώ για να βρουν γιατρειά. Η φύση προσφέρει απλόχερα τα ιαματικά δώρα της.

Το πρώτο ελληνικό καζίνο

«Το Λουτράκι της μεγάλης ακμής»

Το Λουτράκι του Μεσοπολέμου γίνεται ολοένα και πιο γνωστός τουριστικός προορισμός. Το καλοκαίρι του 1930, όμως, η φήμη του εκτοξεύεται, καθώς εγκαινιάζεται το πρώτο ελληνικό καζίνο που καθιστά τη λουτρόπολη σημείο αναφοράς για την αστική κοινωνία του Μεσοπολέμου. Πρόπλασμά του υπήρξε το καζίνο του 1924 που λειτουργούσε στο ξενοδοχείο «Beau Rivage», χωρίς όμως ιδιαίτερη κίνηση. Ήταν μια κίνηση του επιχειρηματία Άγγελου Μεταξά, που στη συνέχεια εξελέγη δήμαρχος Γλυφάδας.

Το καζίνο του 1930 αντίθετα, το πρώτο επίσημο ελληνικό καζίνο, διέθετε μεγάλη σάλα εστιατορίου, που κατακλυζόταν από την ευγενή πελατεία της εποχής: κυρίες που συναγωνίζονταν με τις πανάκριβες τουαλέτες τους και άντρες, νεαροί ή μεσόκοποι, που επεδείκνυαν τις χορευτικές δεξιότητές τους σε ρυθμούς της μόδας. Το καζίνο διασκέδαζε τους θαμώνες του με τις καλύτερες ορχήστρες και τα πιο εντυπωσιακά θεάματα. Στις βεράντες του, δίπλα στη θάλασσα, περιφέρονταν ευγενικοί σερβιτόροι και προσέφεραν δωρεάν ποτά και αναψυκτικά στους επίδοξους παίκτες, οι οποίοι ρέμβαζαν στα αναπαυτικά καθίσματά τους.

Για τη μεταφορά των παικτών από την Αθήνα μεριμνούσε το ίδιο το καζίνο μισθώνοντας ταξί ή καλύπτοντας τα εισιτήρια μετ’ επιστροφής του τρένου που συνέδεε το Λουτράκι με την πρωτεύουσα. Υπήρχε βέβαια και σύνδεση διά θαλάσσης. Κάθε Σαββατοκύριακο το πλοίο «Χαρά» έφτανε κατάφορτο. Όλα αυτά συνέβαιναν την εποχή της ανοικοδόμησης, τότε που η πόλη ούτως ή άλλως έσφυζε από κόσμο και από αισιοδοξία για το μέλλον.

Όλοι μιλούσαν για τον σύγχρονο ναό του τζόγου που έδινε στην περιοχή μια αύρα ευρωπαϊκού κοσμοπολιτισμού. Μέχρι τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο το καζίνο Λουτρακίου ήταν πόλος έλξης που αναβάθμιζε το πρόσωπο της παραθεριστικής κωμόπολης. Ο πόλεμος που θα ερχόταν στην αρχή της επόμενης δεκαετίας θα διέκοπτε άδοξα τη λειτουργία του και μαζί την προπολεμική ευδαιμονία της λουτρόπολης. Καζίνο στο Λουτράκι λειτούργησε ξανά μόλις το 1995.

Καμένα Βούρλα

Το Παλιοχώρι στην τροχιά της φήμης

«Το ξενοδοχείο «Ράδιον» στα χρόνια της νοσταλγίας»

Η δεκαετία του εξήντα είχε τα δικά της ήθη, τις δικές της προτιμήσεις, τα δικά της είδωλα. Σημείο αναφοράς για τη μαγική εκείνη δεκαετία είναι και τα Καμένα Βούρλα, η παλιά λουτρόπολη, που έγινε διάσημη όταν άρχισαν να καταφθάνουν εδώ προσωπικότητες όπως ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής ή ο Αριστοτέλης Ωνάσης. Στη σκιά του Καλλίδρομου και της Κνημίδας το τοπωνύμιο Καμένα Βούρλα έχει τη δική του ιστορία:

Η περιοχή, που επί Τουρκοκρατίας ονομαζόταν Παλιοχώρι, υπέφερε από τις οθωμανικές επιδρομές. Σε κάποια από αυτές οι κάτοικοι βρήκαν καταφύγιο μέσα στα βούρλα του έλους. Όταν πέρασε ο κίνδυνος, έγινε πολλή κουβέντα για τη σωτήρια αυτή συγκυρία και κάποιος είπε: «Ας είναι καλά τα καημένα τα βούρλα!».

Η ονομασία «Καϋμένα Βούρλα» εντοπίζεται ύστερα σε βασιλικό διάταγμα του Γεωργίου Α’. Όσο για τις ιαματικές πηγές που αναβλύζουν από τον ορεινό όγκο Καλλίδρομο - Κνημίδα, αυτές εκτιμήθηκαν δεόντως περί το 1926 από τον χημικό Μιχαήλ Περτέση. Ο Περτέσης ανακάλυψε τις ευεργετικές για τον άνθρωπο ιδιότητες των πηγών της ευρύτερης περιοχής (Θερμοπύλες, Καμένα Βούρλα, Υπάτη).

Συγκεκριμένα, διαπίστωσε πως η περιεκτικότητα των νερών σε ραδόνιο ήταν ανώτερη των περισσοτέρων αντίστοιχων ευρωπαϊκών. Οι ιαματικές πηγές δημιουργήθηκαν από τις γεωλογικές μεταβολές του Μαλιακού Κόλπου. Με εισιτήριο αυτές τις εκτιμήσεις τα Καμένα Βούρλα μπήκαν στην τροχιά της φήμης. Ήδη από τα μέσα του ’30 εκπονήθηκε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα αξιοποίησης των πηγών. Πολυτελείς ξενοδοχειακές μονάδες με όλες τις ανέσεις της εποχής προσέφεραν εκτός από ιαματικές υπηρεσίες και διακοπές υψηλής ποιότητας για τους παραθεριστές. Μετά το αναγκαστικό διάλειμμα του πολέμου, τα Καμένα Βούρλα ορθοπόδησαν κι εξελίχθηκαν σε τουριστική διασημότητα.

Τα πειστήρια μιας άλλης εποχής

«Μπροστά από το υδροθεραπευτήριο «Ασκληπιός»

Σήμερα, που όλα μοιάζουν περασμένα μεγαλεία, μπορεί κάποιος να πειστεί για του λόγου το αληθές αν επισκεφθεί τις παλιές δόξες του ξενοδοχείου «Ράδιον», που ρημάζει μέσα στην εγκατάλειψη... Είναι επίσης μαζί με το ξενοδοχείον «Θρόνιο» και το υδροθεραπευτήριο «Ασκληπιός» ένα από τα τρία στοιχεία του αστραφτερού τουριστικού συμπλέγματος που απογείωσε τα Καμένα Βούρλα στην πρώτη μεταπολεμική εποχή. Οικοδομημένα την περίοδο που στην Ευρώπη κυριαρχεί η αισθητική του Μπαουχάους, δανείστηκαν πολλά στοιχεία από αυτό και προορίζονταν για να αναβαθμίσουν το πρόσωπο της λουτρόπολης στην προτίμηση των Ελλήνων παραθεριστών ~και όχι μόνο.

Το ξενοδοχείο «Ράδιον» με το όνομά του υπενθυμίζει τα ραδιούχα νερά των ιαματικών πηγών. Λειτούργησε για περισσότερο από μισό αιώνα, αφού άνοιξε τις πύλες του στο κοινό τη δεκαετία του 1930 και διέκοψε τη λειτουργία του το 1989. Έκτοτε έγινε βορά στις ορέξεις των βανδάλων που το λεηλάτησαν αφαιρώντας ό,τι ήθελαν. Και όσα δεν κατέστρεψε το ανθρώπινο χέρι, το διέλυσε ο χρόνος που έφθειρε εντελώς στο πέρασμά του το εγκαταλελειμμένο κτήριο.

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο βασιλιάς Ίντρις της Λιβύης στο ξενοδοχείο «Γαλήνη»

Την ίδια τύχη είχαν και τα άλλα δύο οικοδομήματα. Το ξενοδοχείο «Θρόνιον», το όνομα του οποίου παραπέμπει στην αρχαία κώμη, είναι έργο, όπως και το «Ράδιον», του Γεράσιμου Μολφέση στη δεκαετία του ’30. Πρόκειται για μικρή διώροφη μονάδα με δωμάτια που έχουν θέα στους κήπους ανάμεσα στα δύο ξενοδοχεία. Ακόμα διαθέτει κεντρικά λουτρά με νερό από τις πηγές.

Το «Θρόνιον» ανέστειλε τη λειτουργία του από τα μέσα της δεκαετίας του ’80. Μαζί με τα δύο ιστορικά ξενοδοχεία εγκαταλείφθηκε και το υδροθεραπευτήριο «Ασκληπιός», επίσης αρχιτεκτονική σύλληψη του Γεράσιμου Μολφέση, με εμφανή τα στοιχεία Μπαουχάους. Τουριστικός οδηγός στην εποχή της ακμής του μας πληροφορεί πως διέθετε 100 μαρμάρινους λουτήρες τριών κατηγοριών, μεγάλες αίθουσες αναμονής και αναψυκτήρια. Σήμερα, η πάλαι ποτέ εντυπωσιακή νησίδα ιαματικού τουρισμού, που έθελγε βασιλείς, πρωθυπουργούς και εφοπλιστές, παραδόθηκε στη σιωπή και στη θλίψη της παρακμής.

«Ο νεαρός Δημήτρης Μητροπάνος τραγουδά συνοδεία Ντέμη Ρούσου!»

«Η Μαρίνα, ο Κλέαρχος και ο κοντός»

Το ξενοδοχείο «Ράδιον» είναι ο κινηματογραφικός διάκοσμος πολλών σκηνών σε μια από τις πιο αυθεντικές κωμωδίες του παλιού καλού ελληνικού κινηματογράφου. «Η Μαρίνα, ο Κλέαρχος και ο κοντός» γυρίστηκε το 1961 για λογαριασμό της «Φίνος» σε σενάριο και σκηνοθεσία Νίκου Τσιφόρου και Πολύβιου Βασιλειάδη. Πρόκειται για μια αριστουργηματική σάτιρα των μεσοαστικών ηθών της μεταπολεμικής Ελλάδας, που αναπτύσσεται και ορθοποδεί.

Όλη η πλοκή της ταινίας, που αποτελεί κινηματογραφική μεταφορά ομώνυμου θεατρικού έργου, απηχεί τις ανώδυνες συζυγικές απιστίες που περνούν απαρατήρητες χάρη στη δεξιότητα των συζύγων, αλλά και την κοσμοπολίτικη αύρα της απόδρασης που προσφέρουν θέρετρα όπως τα Καμένα Βούρλα στους Αθηναίους αστούς. Όσοι έχουν δει την ταινία είναι αδύνατο να ξεχάσουν τις σκηνές που εκτυλίσσονται στη σάλα και στους κήπους του ξενοδοχείου. Ειρωνεία του πράγματος: Ίσως αυτή η ταινία να είναι και η μοναδική μαρτυρία που διασώζει τη χαμένη δόξα της λουτρόπολης που κάποτε αποτελούσε έναν από τους πιο σικ προορισμούς.

«Ο Βασίλης Αυλωνίτης με τη «μοιραία» Πόπη Λάζου στα Καμένα Βούρλα της απιστίας...»