Πανελλαδικές εξετάσεις: Διαχείριση άγχους της τελευταίας στιγμής

Όπως έχουμε ξαναπεί το άγχος είναι ένα συναίσθημα φυσιολογικό και χρήσιμο, αφού μας κινητοποιεί και μας κρατάει σε εγρήγορση. Όταν όμως παρατείνεται σε διάρκεια και ένταση, γίνεται δυσλειτουργικό επηρεάζοντάς μας αρνητικά.

Γι’ αυτό, ένας πιο ρεαλιστικός στόχος θα ήταν όχι να μην έχουμε καθόλου άγχος αλλά να μπορούμε να το διαχειριστούμε όσο γίνεται πιο αποτελεσματικά. Τι μπορούν να κάνουν οι μαθητές για να διαχειριστούν αποτελεσματικά το άγχος τους;

Την ημέρα πριν την εξέταση

Διαβάζουμε περίπου ως το μεσημέρι. Καλό θα ήταν να βγούμε μία βόλτα για περπάτημα. Η άσκηση είναι φυσική εκτόνωση που βοηθά στην έκκριση της σεροτονίνης, της ορμόνης που μας κάνει να αισθανόμαστε καλά λειτουργώντας σαν αντίδοτο στην κορτιζόλη που παράγεται από το άγχος.

Επίσης, αποφεύγουμε να συναναστραφούμε εκείνη την ημέρα φίλους και συμμαθητές αγχωμένους που μεταδίδουν στρες καθώς και συζητήσεις τύπου «τι σου είπαν στο φροντιστήριο», καθώς και άσκοπες συνομιλίες με συγγενείς για «καλή επιτυχία» αφού μόνο άγχος μπορούν να μεταφέρουν με τις προσδοκίες τους.

Τέλος, το βράδυ προτιμούμε να καταναλώσουμε μακαρόνια, αφού είναι ένας υδατάνθρακας που αργεί να διασπαστεί, με αποτέλεσμα να εκλύεται η ενέργεια 12-14 ώρες αργότερα, την ώρα δηλαδή της εξέτασης. Φυσικά φροντίζουμε να κοιμηθούμε επαρκώς και όσο νωρίτερα γίνεται ώστε το πρωινό ξύπνημα να είναι ευκολότερο.

Την ημέρα της εξέτασης

Τρώμε καλό πρωινό που να συμπεριλαμβάνει μέλι οπωσδήποτε, καθώς είναι κι αυτό ένας υδατάνθρακας που παρατείνει την ενέργεια. Αποφεύγουμε την κατανάλωση καφέ γιατί μπορεί να φέρει νευρικότητα ενώ φροντίζουμε να είμαστε καλά ενυδατωμένοι.
Το διάβασμα της τελευταίας στιγμής δεν είναι αποτελεσματικό, ωστόσο κάποιους μαθητές τους βοηθά στη μείωση του άγχους.

Αν κατά τη διάρκεια της εξέτασης νιώσουμε τον πανικό να μας κατακλύζει ή να μην καταλαβαίνουμε καλά την εκφώνηση ή να παθαίνουμε black-out, παίρνουμε βαθιές αναπνοές και συνεχίζουμε.

Μετά την εξέταση, επιτρέπουμε στον εαυτό μας να χαλαρώσει π.χ. να πάμε μια βόλτα ή να κοιμηθούμε, προτού ξεκινήσουμε την προετοιμασία για το επόμενο μάθημα.
Θα ήταν προτιμότερο να μην κοιτάξουμε τις απαντήσεις, αφού δεν θα αλλάξει τίποτα, ώστε να είμαστε πλήρως συγκεντρωμένοι στο επόμενο μάθημα. Αν, ωστόσο, για κάποιο λόγο απογοητευτούμε, προσπαθούμε να μιλήσουμε με ανθρώπους που μας ηρεμούν και μας ενισχύουν, να το αφήσουμε πίσω μας και να πούμε «ό,τι έγινε, έγινε».

Να θυμόμαστε πάντα ότι οι δικοί μας άνθρωποι μας αγαπούν ούτως ή άλλως, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των εξετάσεων!

Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς για να βοηθήσουν τα παιδιά;

Στηρίζουμε τις επιλογές τους ακόμη κι αν δεν συμφωνούμε μαζί τους.
Είμαστε αισιόδοξοι ότι όλα θα πάνε καλά και δίνουμε πάντα προοπτική.

Αποφεύγουμε τις συγκρίσεις αλλά και την υπερπροστασία.

Αποφεύγουμε τον «πληθυντικό της μανούλας ή του πατερούλη» (π.χ. δίνουμε έκθεση) γιατί άθελά μας τους μεταφέρουμε τη δική μας προσδοκία και το άγχος να πάει καλά.

Διαχειριζόμαστε το δικό μας άγχος, προσφέρουμε ηρεμία και δεν βομβαρδίζουμε το παιδί με ερωτήσεις μόλις γυρίσει από την εξέταση.

Τέλος, λέμε στο παιδί ότι το αγαπάμε ό,τι και να γίνει και το εννοούμε.

Της κλινικής ψυχολόγου-ψυχοθεραπεύτριας

Χριστίνας Παξινoύ, συνεργάτιδας του Φροντιστηριακού Οργανισμού ΣΠΟΥΔΗ.