Τι ζητάει με επιστολές της η ΕΣΗΕΑ από την ΕΡΤ

Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΣΗΕΑ θεωρεί ότι ο ουσιαστικός διάλογος, με την κατάθεση εμπεριστατωμένων προτάσεων, είναι προϋπόθεση για την επίλυση των εργασιακών προβλημάτων. Για το λόγο αυτό απέστειλε τις ακόλουθες επιστολές στον Πρόεδρο κ. Κωνσταντίνο Ζούλα και τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της ΕΡΤ κ. Γιώργο Γαμπρίτσο, καταθέτοντας τις απόψεις του για το Οργανόγραμμα και τον Γενικό Κανονισμό της ΕΡΤ Α.Ε. αλλά και συμμετέχοντας στη διαβούλευση για το Στρατηγικό και Επιχειρησιακό Σχέδιο της ΕΡΤ 2020-2024.

Το πλήρες κείμενο των δύο επιστολών έχει ως εξής:

«Κύριοι,

Η ΕΣΗΕΑ διαχρονικά και σταθερά επιδιώκει ουσιαστικό διάλογο και τοποθετείται πάντα με υπευθυνότητα και συγκεκριμένες προτάσεις. Στηρίζει δε πάντα τον Εθνικό Φορέα Ραδιοτηλεόρασης και Διαδικτύου, τιμώντας τον συνταγματικό και ουσιαστικό του ρόλο στην πολυφωνία, την λειτουργία της Δημοκρατίας και εν τέλει το δημόσιο συμφέρον. Αντίστοιχα στηρίζει τους εργαζόμενους στην ΕΡΤ και υπερασπίζεται τα εργασιακά τους δικαιώματα.

Όμως, μετά τις αποφάσεις σας για το Οργανόγραμμα και τον Γενικό Κανονισμό της ΕΡΤ ΑΕ και την ανάρτησή τους στη Διαύγεια χωρίς να λάβετε υπόψη σας τις από 6-2-2020, 13.2.2020 και 6.3.2020 επιστολές μας, δηλώνουμε ότι τα κείμενα αυτά δεν έχουν την σύμφωνη γνώμη του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΣΗΕΑ. Επιπλέον δημιουργεί θέματα νομιμότητας, όπως σας έχουμε επισημάνει επανειλημμένως, η διαδικασία κοινοποίησης των αποφάσεων σας μέσω των εκπροσώπων των εργαζομένων δημοσιογράφων στο Μικτό Συμβούλιο της ΕΣΗΕΑ και όχι απευθείας στην Ένωση, που είναι το αρμόδιο πρωτοβάθμιο συνδικαλιστικό όργανο που εκπροσωπεί τους δημοσιογράφους της ΕΡΤ. Ως εκ τούτων, η ΕΣΗΕΑ επιφυλάσσεται να ασκήσει τα νομικά και συνδικαλιστικά δικαιώματά της.

Σε αυτό το πλαίσιο σας καλούμε, έστω και τώρα, να προχωρήσετε σε βελτιώσεις που απαντούν με θετικό τρόπο στα δίκαια και τεκμηριωμένα αιτήματα των δημοσιογράφων.

Συγκεκριμένα ζητούμε:

Να επιστρέψει, οργανωτικά, ο αθλητικός τομέας στην φυσική του θέση, που είναι η Ενημέρωση.
Να κατανεμηθούν οι δημοσιογράφοι ανά μέσο στο οποίο εργάζονται, ενόψει της τοποθέτησης των εργαζομένων με βάση το νέο Οργανόγραμμα.
Να προβλεφθεί οριζόντιο πλαφόν 5% για τους προϊσταμένους όλων των βαθμίδων που δεν προέρχονται από το προσωπικό της ΕΡΤ.
Να εναρμονίσετε την πρόβλεψη του ΓΚΠ για τα πνευματικά δικαιώματα με τη Ελληνική και Ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Να ματαιώσετε κάθε σχεδιασμό για ηλεκτρονική παρακολούθηση και ωρομέτρηση της εργασίας των δημοσιογράφων η οποία παραβιάζει την Συλλογική Σύμβαση της ΕΣΗΕΑ με το Δημόσιο.
Η ΕΣΗΕΑ υποστηρίζει σταθερά την ανεξαρτησία της ΕΡΤ.

Οι δημοσιογράφοι της ΕΡΤ απέδειξαν ότι μπορούν ν’ αντιμετωπίζουν όλες τις αντίξοες συνθήκες προκειμένου να υπηρετούν την έγκαιρη, έγκυρη και αληθινή ενημέρωση.

Θα υπερασπιστούμε τα δικαιώματά τους με κάθε νομικό και συνδικαλιστικό μέσο.

Για το Διοικητικό Συμβούλιο

Η Πρόεδρος Ο Γενικός Γραμματέας»

.«Αξιότιμοι κ.κ. Πρόεδρε και Διευθύνοντα Σύμβουλε της ΕΡΤ Α.Ε.

Η ΕΣΗΕΑ συμμετέχει στη διαβούλευση για το Στρατηγικό και Επιχειρησιακό Σχέδιο της ΕΡΤ Α.Ε.

Αρχικώς, θα θέλαμε να σας εκφράσουμε την ιδιαίτερη ικανοποίησή μας για το γεγονός ότι η διοίκησή σας προχώρησε στην εκπόνηση του εν λόγω Σχεδίου, γιατί γνωρίζουμε πολύ καλά ότι Στρατηγικό Σχέδιο στην ΕΡΤ δεν έχει εκπονηθεί τουλάχιστον τα τελευταία 15 χρόνια. Για να είμαστε πιο δίκαιοι, ένας έπαινος αναλογεί και στις προηγούμενες διοικήσεις της ΕΡΤ, που ξεκίνησαν τη διαδικασία της εκπόνησης στρατηγικού σχεδιασμού.

Θεωρούμε επίσης πολύ θετικό, το γεγονός ότι δίνετε το Σχέδιο αυτό σε διαβούλευση, γιατί ακόμα και αυτά τα Σχέδια που είχαν εκπονηθεί στο απώτατο παρελθόν από την ΕΡΤ, δεν δόθηκαν ποτέ στη δημοσιότητα, παρέμειναν, ως «κρυφά μυστικά», κτήμα μόνον της ανώτατης διοίκησης της ΕΡΤ, με φυσικό επακόλουθο να μην μπορούν να υφίστανται δημόσιο έλεγχο και να μην εφαρμοστούν τελικώς.

Όπως κάνουμε πάντα, ως ΕΣΗΕΑ, θα ξεκινήσουμε από τα θετικά σημεία του Σχεδίου σας, τα οποία θα αναφέρουμε συνοπτικά, λόγω του στενού χρονικού περιθωρίου που μας δόθηκε στο πλαίσιο της διαβούλευσης.

Τα θετικά σημεία

– Αναγνωρίζονται οι βασικές αξίες βάσει των οποίων πρέπει να λειτουργεί η ΕΡΤ, όπως αυτές προβλέπονται από τον ιδρυτικό της νόμο, αλλά εν πολλοίς και από το Σύνταγμα της Ελλάδος (Ανεξαρτησία, αντικειμενικότητα και αμεροληψία στην παροχή ολοκληρωμένης, έγκυρης και έγκαιρης ενημέρωσης, σεβασμός στις πανανθρώπινες αξίες, διασφαλίζοντας την πολυφωνία, στηρίζοντας τον πλουραλισμό και τη διαφορετικότητα, κ.λπ.), αξίες στις οποίες η ΕΣΗΕΑ αποδίδει ιδιαίτερη σημασία και αποτελούν μέρος του κώδικα δεοντολογίας της.

– Αποκαθίσταται η πραγματικότητα και η αλήθεια σε δύο από τα ισχυρότερα fake news που κυκλοφορούν για την ΕΡΤ: «Την ΕΡΤ την ακριβοπληρώνει ο ελληνικός λαός» για να έχει «5.000 υπαλλήλους, ενώ το BBC έχει 800». Στο σχέδιο αποδομούνται με στοιχεία αμφότερες αυτές οι ευρέως διαδεδομένες ψευδείς εντυπώσεις, που δυστυχώς χρησιμοποιήθηκαν πολλαπλώς εις βάρος της ΕΡΤ και των εργαζομένων της, αλλά και εις βάρος των στόχων και των αξιών που είναι υποχρεωμένη να υπηρετεί. Τεκμηριώνεται, επιτέλους, ότι το ανταποδοτικό τέλος της ΕΡΤ αποτελεί ένα από χαμηλότερα (ίσως και το χαμηλότερο) από τα αντίστοιχα των ευρωπαϊκών χωρών, ακόμα και αν ληφθεί υπ’ όψιν το οικονομικό επίπεδο κάθε χώρας. Τεκμηριώνεται επίσης, ότι ο (συκοφαντημένος) αριθμός των εργαζομένων της ΕΡΤ είναι από τους μικρότερους σε σχέση με τους αντίστοιχους των δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών Οργανισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναλογικά βεβαίως και συνυπολογίζοντας τον πληθυσμό κάθε χώρας.

– Διατηρούνται όλες οι υπάρχουσες δομές της ΕΡΤ, που είναι απολύτως απαραίτητες για την εκπλήρωση της αποστολής της, και μάλιστα γίνεται (ορθώς) μνεία για μελλοντική επέκταση τους.

– Δηλώνεται η πρόθεση για απεμπλοκή της ΕΡΤ από το καθεστώς των ΔΕΚΟ, που ήταν και είναι πάγιο αίτημα και της ΕΣΗΕΑ.

– Δηλώνεται η πρόθεση να απεμπλακεί η ΕΡΤ από την υποχρέωση εμφάνισης πλεονάσματος στις οικονομικές της καταστάσεις, το οποίο αποδίδεται στο Δημόσιο και αφαιρεί σημαντικούς πόρους από τις αναγκαίες επενδύσεις.

– Δηλώνεται η πρόθεση για προσλήψεις του αναγκαίου προσωπικού με συμβάσεις αορίστου χρόνου. Εδώ επισημαίνουμε ότι (με εξαίρεση έναν μικρό αριθμό επί ΝΕΡΙΤ), προσλήψεις προσωπικού με συμβάσεις αορίστου χρόνου έχουν να γίνουν από το πολύ μακρινό 2006.

– Τέλος, με ιδιαίτερη χαρά διαπιστώνουμε ότι οι επενδύσεις σε περιεχόμενο προγράμματος και σε τεχνολογικό εξοπλισμό, αυξάνονται δραστικά από το 2021 και μετά.

Η Κριτική μας

Πριν αναπτύξουμε τα θέματα της κριτικής μας, θέλουμε να επισημάνουμε ότι ένας συνήθης κίνδυνος των κάθε είδους Σχεδίων μιας επιχείρησης είναι να αποτελέσουν Σχέδια δήλωσης καλών προθέσεων και να παραμείνουν ένα «κενό γράμμα». Και, ίσως κατανοήσετε τι εννοούμε, στο πρώτο σημείο της κριτικής μας:

Το πολιτικό θέμα
Στο σχέδιο γίνεται μνεία σε ένα ζήτημα που είναι «κοινός τόπος». Η εξάρτηση της ΕΡΤ από την εκτελεστική εξουσία. Γίνεται μάλιστα αναφορά σε δημοσκόπηση, κατά την οποία υπάρχει μεγάλη δυσπιστία στο κοινό ως προς την αντικειμενικότητα της ΕΡΤ στην ενημέρωση. Σε άλλα σημεία αναφέρεται ότι θα πρέπει να υπάρχει θεσμική θωράκιση της ΕΡΤ (από την εκτελεστική εξουσία προφανώς) και ότι η ΕΡΤ πρέπει να διασφαλίζει την πολυφωνία και τον πλουραλισμό στην ενημέρωση. Το πρόβλημα αυτό αποτελεί διαχρονικά, κατά την άποψή μας, το μεγαλύτερο εμπόδιο για να αποκτήσει η ΕΡΤ την αξιοπιστία και το κύρος που απαιτείται ώστε να κερδίσει την εμπιστοσύνη του κοινού και να επιτελέσει το ρόλο της. Την κάνει επίσης βαρετή και αδιάφορη (όπως διαπιστώνεται στο ίδιο το Σχέδιο) στο κοινό της, αφού είναι δεδομένο ότι το ενδιαφέρον του κοινού αναπτύσσεται από το διάλογο και τις διαφορετικές απόψεις και όχι από τους μονολόγους. Η ΕΣΗΕΑ έχει πολλές φορές θίξει αυτό το θέμα.

Και ενώ, μετά από αυτές τις διαπιστώσεις στο ίδιο το Σχέδιο, θα περίμενε κανείς να υπάρξουν προτάσεις απαλλαγής από αυτό που έχει επιτυχημένα ονομαστεί «ομφάλιος λώρος», το μόνο που βρίσκει κανείς είναι γενικόλογες αναφορές, όπως ότι θα επιδιωχθεί η «πολιτική θωράκιση» του Οργανισμού ή ότι η διοίκηση της ΕΡΤ συζητά αυτό το θέμα με τον μέτοχο. Καμία πρόταση, ενώ υπάρχουν πολλά και διαφορετικά μοντέλα διοίκησης που διασφαλίζουν μια ισχυρότερη πολιτική θωράκιση από την υπάρχουσα απαράδεκτη κατάσταση, με πιο απλή το διορισμό της διοίκησης της ΕΡΤ με αυξημένη πλειοψηφία από το Κοινοβούλιο ή από μια αρμόδια Επιτροπή της Βουλής (π.χ. Θεσμών και Διαφάνειας). Διότι η σημερινή κατάσταση, με τη διοίκηση της ΕΡΤ να διορίζεται από τον αρμόδιο υπουργό ή από το Μαξίμου, όσο καλές προθέσεις να θεωρήσουμε ότι έχουν αμφότερες οι πλευρές, είναι νομοτελειακό να οδηγεί στην πλήρη έλλειψη εμπιστοσύνης του κοινού προς την ΕΡΤ, με όλες τις δυσάρεστες συνέπειες.

Είναι αναγκαίο να αναβιώσει η λειτουργία της Επιτροπής Δεοντολογίας, η οποία θα απαρτίζεται από κορυφαίους δημοσιογράφους και θα λειτουργεί για τον έλεγχο της Δεοντολογίας στην ΕΡΤ. Η Επιτροπή Δεοντολογίας υπήρχε μέχρι το 2016, όταν και καταργήθηκε. Αποτελεί δε τη σημαντικότερη δικλείδα ασφαλείας για την αξιοπιστία στην ενημέρωση, η οποία περιγράφεται και ως δικό σας στόχος. Είναι άλλωστε μια καλή πρακτική η οποία εφαρμόζεται επί δεκαετίες στα πιο αξιόπιστα ΜΜΕ, όπως το BBC.

Η ιστοσελίδα της ΕΡΤ
Στο σχέδιο, σε σχέση με την ιστοσελίδα της ΕΡΤ, αναφέρεται ότι θα γίνει ανασχεδιασμός της. Θα μας επιτρέψετε να παρατηρήσουμε ότι δεν είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα ο υπάρχων σχεδιασμός που επιγραμματικά αναφέρεται στο σχέδιο. Ένας Οργανισμός όπως η ΕΡΤ, θα πρέπει να έχει μια ιστοσελίδα που θα παράγει πρωτογενείς ειδήσεις από όλη τη χώρα. Η ροή των ειδήσεων στην ιστοσελίδα της ΕΡΤ είναι ελλιπής και πολλές φορές αποτελεί πιστό αντίγραφο ειδήσεων διαφόρων πρακτορείων, ενώ συχνά δεν υπάρχει συνεχής ροή.

Γνωρίζουμε καλά, ότι αυτό οφείλεται σε έλλειψη δημοσιογραφικού προσωπικού στη ροή των ειδήσεων στην ιστοσελίδα της ΕΡΤ και στο Σχέδιο δεν γίνεται καμία μνεία επ’ αυτού. Επίσης, σας επισημαίνουμε ότι στη σημερινή εποχή, όλοι οι ραδιοτηλεοπτικοί οργανισμοί που διατηρούν έγκυρη ενημερωτική ιστοσελίδα απασχολούν ξεχωριστή και εξειδικευμένη δημοσιογραφική ομάδα που εργάζεται αποκλειστικά για την λειτουργία της, τόσο για τη σύνταξη και τη ροή ειδήσεων όσο και για την πρωτογενή πληροφόρηση. Η ομοιογένεια στην ενημέρωση σε ραδιόφωνο, τηλεόραση και διαδίκτυο διασφαλίζεται από τη συμμετοχή αρχισυντακτών της ομάδας αυτής στις συσκέψεις του Newsroom.

Το μισθολόγιο
Στο Σχέδιο γίνεται αναφορά στο γεγονός ότι στις θέσεις ευθύνης στην ΕΡΤ οι αμοιβές είναι πολύ κατώτερες εκείνων της «αγοράς», ενώ για τον μεγάλο όγκο των υπόλοιπων εργαζομένων (που έχουν και εκείνοι υποστεί μεγάλες μειώσεις στις απολαβές τους) αναφέρεται ότι είναι ανάλογες με εκείνες της «αγοράς». Εμείς επισημαίνουμε, ότι για να ευδοκιμήσει ένας Οργανισμός, όπως η ΕΡΤ, δεν πρέπει να ασχολείται μόνον με τις αμοιβές των στελεχών της αλλά και των υπόλοιπων εργαζομένων της, οι οποίοι έχουν υποστεί, κατά την μνημονική περίοδο, μεσοσταθμικές μειώσεις της τάξης του 35%.

Τονίζουμε επομένως με ιδιαίτερη έμφαση ότι η όποια απεμπλοκή της ΕΡΤ από το καθεστώς ΔΕΚΟ και το Ενιαίο Μισθολόγιο πρέπει απαραίτητα να συνοδευτεί από εγγύηση των μισθών και αντίστοιχη ΣΣΕ.

Επιπροσθέτως, η ΕΡΤ έχει πικρή πείρα από υπέρογκα υψηλές αμοιβές που δόθηκαν στο παρελθόν επιλεκτικά, μεγάλωσαν τη μισθολογική ψαλίδα και προκάλεσαν δυσλειτουργίες αλλά και δυσφήμηση της εταιρείας. Χρησιμοποιήθηκαν δε πολιτικά, με σημαντική βλάβη στο κύρος και την αξιοπιστία της ΕΡΤ, και με γενικεύσεις που στρέφονταν αδίκως κατά των απλών εργαζομένων της, που όχι μόνον δεν είχαν δεν είχαν καμία σχέση με τις αμοιβές αυτές αλλά αντιθέτως είχαν δει σημαντικές μειώσεις στις δικές τους.

Προκειμένου, λοιπόν, να αποφευχθούν ανεξέλεγκτες καταστάσεις που έχει δει η ελληνική κοινωνία στο παρελθόν, προτείνουμε να οριστεί αυστηρό πλαφόν στην σχεδιαζόμενη αύξηση των απολαβών για τα στελέχη της ΕΡΤ. Θα μπορούσε να καθοριστεί μια αύξηση του επιδόματος ευθύνης (Προϊσταμένων, Διευθυντών και Γενικών Διευθυντών). Για δε την προσέλκυση εξωτερικών στελεχών από την αγορά, θα μπορούσε να αναγνωριστεί ένα επίδομα, αναλόγως της θέσης ευθύνης που καταλαμβάνουν. Σε κάθε περίπτωση, επαναλαμβάνουμε τη θέση που σας έχουμε γνωστοποιήσει για τα ισχύοντα στον Γενικό Κανονισμό Προσωπικού σχετικά με την ανάγκη ορισμού πλαφόν για κάθε επίπεδο θέσης ευθύνης που μπορεί να καλυφθεί από εξωτερικούς συνεργάτες.

Το θέμα των Προμηθειών
Μέσα στο Σχέδιο αναφέρεται ότι επιδίωξη της διοίκησης είναι η «απαλλαγή από τις χρονοβόρες διαδικασίες των προμηθειών». Εδώ θέλουμε να πιστεύουμε ότι υπάρχει μια παρανόηση. Η (ορθή) απένταξη της ΕΡΤ από τις ΔΕΚΟ δεν πρόκειται να την κάνει να πάψει να είναι δημόσια εταιρεία και ως τέτοια οφείλει να τηρεί στον τομέα των προμηθειών όλους τους κανόνες προστασίας του δημόσιου χρήματος, όπως απορρέουν από τις σχετικές οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχουν ενσωματωθεί στην ελληνική νομοθεσία με τον Κανονισμό Προμηθειών του Δημοσίου, τον οποίο οφείλουν να εφαρμόζουν όλοι -ανεξαιρέτως- οι Δημόσιοι Οργανισμοί. Πέραν του ανέφικτου αυτής της επιδίωξης, οφείλουμε να επισημάνουμε ότι ο Κανονισμός Προμηθειών του Δημοσίου, απαιτεί μεν κάποιες «χρονοβόρες» διαδικασίες, από την άλλη όμως, διασφαλίζει όχι μόνον τη διαφάνεια στις προμήθειες, αλλά και την εξοικονόμηση δημοσίου χρήματος που προκύπτει μέσω των διαγωνισμών, αφού λειτουργεί ο υγιής ανταγωνισμός στους προσφέροντες. Και αυτό είναι σημαντικότερο, από μια μικρή καθυστέρηση σε κάθε προμήθεια, που άλλωστε αν σχεδιαστεί εγκαίρως, θα υπάρξει μόνον όφελος.

Εμπορική Θυγατρική
Η περιγραφή στον τρόπο λειτουργίας της σχεδιαζόμενης εμπορική θυγατρικής εταιρίας για την παραγωγή περιεχομένου, εγείρει σοβαρή ανησυχία για τις εργασιακές σχέσεις και την διασφάλιση διαχείρισης του δημοσίου χρήματος με την αναφερόμενη ευελιξία στο σύστημα προμηθειών. Επιφυλασσόμαστε ως εκ τούτου να τοποθετηθούμε για αυτό όταν θα είστε σε θέση να παρουσιάσετε πιο συγκεκριμένο σχεδιασμό.