Ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του πρωθυπουργού, Αλέξανδρος Διακόπουλος: «Ο Θρύλος είναι τρέλα»

Συνέντευξη στον ΘΕΜΗ ΣΙΝΑΝΟΓΛΟΥ

Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο «ΦΩΣ» στις 8/12/2022

Γήπεδο πάτε έμαθα από γηπεδικούς οπαδούς.

Πήγαινα γήπεδο σε τακτική βάση από μικρός. Έχουν βελτιωθεί πολύ τα γήπεδα, αλλά σε ορισμένα πράγματα έχουμε μείνει πολύ πίσω. Υπάρχει σήμερα πολλή τοξικότητα... Αναπολώ με νοσταλγία τις εποχές που στο γήπεδο υπήρχαν και οπαδοί της αντίπαλης ομάδας. Θυμάμαι έντονα τα συναισθήματα ενθουσιασμού ή πίκρας όταν βάζαμε ή δεχόμασταν γκολ, που τα επέτεινε η παρουσία των αντίπαλων οπαδών. Σχεδόν όλη τη δεκαετία του ’90 είχα και εισιτήριο διαρκείας! Έδωσα το διαρκείας μου σε έναν φίλο στις αρχές του 2000 γιατί θα έφευγα σε μεγάλης διάρκειας επαγγελματικό ταξίδι, αλλά ο βαθύτερος λόγος ήταν γιατί είχα εκνευριστεί με την απόλυση του Μπάγιεβιτς. Είχα ζήσει πολύ έντονα τα «πέτρινα χρόνια» και γι’ αυτό εκτιμούσα πολύ το έργο του. Δεν ξαναπήρα διαρκείας για πολλά χρόνια και επανήλθα το 2013. Μέχρι που μου το έκοψε η πανδημία.

Θυμάστε καμία τρέλα να έχετε κάνει για τον Ολυμπιακό;

Ο Ολυμπιακός είναι τρέλα!

Γιατί πιστεύετε ότι πάει χάλια η ομάδα φέτος;

Πάντα οι λόγοι είναι πολυσύνθετοι και στα καλά και στα άσχημα. Δεν οφείλονται σε ένα και μόνο παράγοντα, π.χ τον προπονητή ή τη διαιτησία. Η απόδοση μιας ομάδας έχει να κάνει με την ποιότητα των παικτών, τη φυσική κατάσταση, τον προπονητή, τη διοικητική οργάνωση, τη δυναμική των σχέσεων, το κλίμα στα αποδυτήρια, τον γυμναστή κ.λπ. Ολοφάνερα υπάρχει και ένα παρασκήνιο που μας πολεμάει, αλλά πήραμε 3 σερί πρωταθλήματα νικώντας και τη διαιτησία. Ο Ολυμπιακός επί Μαρινάκη είχε ανέβει πολλά επίπεδα πάνω από τις υπόλοιπες ομάδες τόσο ποδοσφαιρικά όσο και σε θέματα οργάνωσης, γι’ αυτό ήταν η μόνη ελληνική ομάδα που έκανε επιτυχίες και στην Ευρώπη. Δεν ξέρω τι πήγε λάθος φέτος και σε ποιο βαθμό, πάντως η αίσθηση που έχω είναι πως με την έλευση της πανδημίας και την τεράστια αναστάτωση στον προγραμματισμό που αυτή επέφερε σαν να χάθηκαν κάποιες ισορροπίες. Το κακό ίσως άρχισε τότε. Κάποιους παίκτες τούς επηρέασε η ασθένεια και ποτέ δεν επανήλθαν στο προηγούμενο επίπεδο. Ίσως κάποιοι παίκτες «κάηκαν» μην κάνοντας κανονική προετοιμασία και με ελάχιστη ξεκούραση από τη μια σεζόν στην άλλη. Κάποιοι παίκτες μεγάλωσαν και βάρυναν. Κάποιοι, κορεσμένοι από τα 3 συνεχόμενα πρωταθλήματα που εύκολα κατέκτησαν, δεν κάνουν καλή ζωή, δεν έχουν φυσική κατάσταση και βγάζουν τραυματισμούς. Είναι υπερβολικά πολλοί οι τραυματισμοί φέτος.

Μαρτίνς;

Εκ των υστέρων μπορούμε να πούμε πως δεν έπρεπε να ανανεωθεί το συμβόλαιο του Μαρτίνς, αλλά δεν πρέπει να μηδενίζουμε και την προσφορά του. Ίσως να έπαιξαν ρόλο και οι διοικητικές αλλαγές. Μια περίοδο ο σύλλογος έδειχνε να μην έχει κατεύθυνση. Έφυγε ο Μοντεστό αλλά δεν αντικαταστάθηκε, διαβάζαμε για τεχνικούς διευθυντές που έρχονται αλλά τελικά δεν ήρθανε, φτιάξαμε ένα τεράστιο ρόστερ με συνωστισμό παικτών σε κάποιες θέσεις και τεράστιες ελλείψεις σε άλλες. Τώρα δείχνει επιτέλους η κατάσταση να ομαλοποιείται, αλλά έχουμε μείνει πολύ πίσω.

Δυνάμωσε ο ανταγωνισμός; Θα είναι δύσκολα πια για τον Ολυμπιακό αν δεν φτιάξει ομάδα;

Ο Παναθηναϊκός και η ΑΕΚ έχουν δυναμώσει πολύ και ο ΠΑΟΚ δείχνει να συνέρχεται. Θα το έλεγα ευχάριστο αυτό, γιατί ως φίλαθλος μου αρέσει ο ανταγωνισμός, ενώ δεν μου αρέσει να βλέπω ιστορικούς συλλόγους να παραπαίουν. Με ενοχλεί όμως η σκανδαλώδης εύνοια που έχουν και οι 3 που ανέφερα, ιδίως ο Παναθηναϊκός και η ΑΕΚ, από τη διαιτησία. Ο Ολυμπιακός φέτος έχει μεν κατασκευαστικά λάθη, αλλά έχει και τους καλύτερους παίκτες. Τριάδα στο κέντρο σαν αυτή με Εμβιλά, Ιν-Μπομ και Χάμες δεν έχει καμιά άλλη ομάδα στην Ελλάδα. Ενώ όμως έχουμε μόνο 1,5 αμυντικό χαφ (ας ελπίσουμε να βγει ο Σαμασέκου), έχουμε Χάμες, Μπιέλ και Φορτούνη που παίζουν στην ίδια θέση και δεν έχουμε εξτρέμ. Ο Μπιέλ για να βρει θέση παίζει στα άκρα και αυτό μειώνει την απόδοσή του. Ευελπιστώ πως μετά τη μίνι προετοιμασία στην Ισπανία και όταν θα ολοκληρωθούν οι μεταγραφές και αποχωρήσεις, θα έχουμε ένα πολύ πιο ισορροπημένο και ανταγωνιστικό ρόστερ.

Ποιος πιστεύετε ότι θα πάρει φέτος το πρωτάθλημα και γιατί;

Μέχρι στιγμής φέτος ο Ολυμπιακός έχει τις καλύτερες μονάδες, η ΑΕΚ την καλύτερη ομάδα και ο Παναθηναϊκός το μεγαλύτερο σπρώξιμο. Ελπίζω ακόμα σε πρωτάθλημα του Θρύλου και αν αυτό έρθει, θα είναι το πιο γλυκό.

Υπάρχει μια δυστοκία -ενώ έχουν δοθεί πολλά λεφτά- να βρει ο Ολυμπιακός παικταράδες στις πτέρυγες όπως είχε παλιότερα;

Έχετε δίκιο! Είναι μεγάλο πρόβλημα οι πτέρυγες. Στην Ελλάδα λόγω της τοξικότητας, της κακής φήμης και του χαμηλού επιπέδου του πρωταθλήματος, έρχονται είτε παίκτες-στοιχήματα είτε μεγαλύτεροι σε ηλικία που έχουν κάνει ήδη καριέρα. Στα άκρα όμως στο σύγχρονο ποδόσφαιρο χρειάζονται πνευμόνια και ταχύτητα περισσότερο απ' ό,τι σε άλλες θέσεις. Για να βρεις καλό παίκτη, σε καλή ηλικία και να τον πείσεις να έρθει, ειδικά αν δεν έχεις εξασφαλίσει θέση σε ομίλους Champions League, πρέπει να δαπανήσεις πολύ περισσότερα χρήματα από μια γαλλική, βελγική ή ολλανδική ομάδα που θα τον θέλει. Συχνά τα χρήματα που απαιτούνται είναι εκτός ελληνικής πραγματικότητας. Ο Ολυμπιακός προσπάθησε να λύσει το πρόβλημα με δανεικούς ή με «βετεράνους», αλλά δεν του βγήκε. Θυμίζω ότι ο Τσιμίκας προήλθε από τις ακαδημίες μας και ο Ποντένσε ήρθε εδώ λόγω ειδικών καταστάσεων τότε στη Σπόρτινγκ. Οι Γκαλέτι και Ομάρ ήρθαν σε περιόδους που συμμετείχαμε κάθε χρόνο σε Ομίλους Τσάμπιονς Λιγκ. Οι παίκτες αυτοί τότε δεν ερχόντουσαν σε ένα υποβαθμισμένο πρωτάθλημα, αλλά σε μια ομάδα που συμμετείχε στο Champions League. Τώρα χρειάζεται πολύ χρήμα, πολλή τύχη και πολύ καλό scouting.

Διατελέσατε πρώτος Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας της Ελλάδας. Οδηγηθήκατε σε παραίτηση έπειτα από κάποιες δηλώσεις σας, όπου είπατε τα αυτονόητα για τις παραβιάσεις των Τούρκων. Έχετε μετανιώσει;

Δεν μετανιώνω για τίποτα. Τους λόγους της παραίτησής μου τους είχα εξηγήσει διεξοδικά σε μια συνέντευξή μου στην «Καθημερινή». Πιστεύω ότι όταν κάποιος βρίσκεται σε μια θέση, για να μπορεί να κάνει καλά τη δουλειά του, το πρώτο έγγραφο που πρέπει να συντάξει είναι την παραίτησή του και να την έχει έτοιμη στο συρτάρι του! Κανείς δεν είναι μόνιμος σε καμία θέση, κανείς δεν είναι αναντικατάστατος και κανείς δεν πρέπει να πηγαίνει για να απολαύσει κάτι, αλλά μόνο για να προσφέρει ό,τι μπορεί. Φαντάζομαι πως στη σημερινή κυνική εποχή κάποιοι θα τα διαβάζουν αυτά με δυσπιστία -αν όχι ειρωνική διάθεση- αλλά ειλικρινά έτσι αισθάνομαι, έτσι σκέφτομαι και έτσι ενεργώ.

Έχετε περάσει από όλους τους υψηλούς βαθμούς στο Ναυτικό, έχετε σπουδάσει στο Χάρβαντ, είχατε υψηλές θέσεις. Πώς σας φαίνεται που ήσασταν κι εσείς παρακολουθούμενος από το Predator;

Είναι μια πολύ στενόχωρη και βρόμικη υπόθεση! Όχι μόνο λόγω προσωπικού ενδιαφέροντος, αλλά και ως πολίτης ανησυχώ. Όμως λόγω κατάχρησης καταγγελτικού λόγου είμαι πάντα επιφυλακτικός στο να υιοθετήσω μια καταγγελία χωρίς αποδείξεις. Δεν ξέρω, ούτε μπορώ να ξέρω (και ίσως είναι ελάχιστοι αυτοί που πραγματικά γνωρίζουν) τι απ’ όσα έχουν βγει στη δημοσιότητα ισχύει και σε ποιο βαθμό. Αυτό για το οποίο όμως είμαι σίγουρος είναι πως δεν υπάρχει εμπλοκή του πρωθυπουργού. Έχω συνεργαστεί μαζί του πολύ στενά, τον γνωρίζω καλά και είχαμε σχέσεις εμπιστοσύνης που ακόμα τις διατηρούμε.

Είναι σοβαρή αυτή η υπόθεση; Πρέπει να διερευνηθεί εις βάθος;

Προφανώς και πρέπει να διερευνηθεί σε βάθος! Το πόσο σοβαρή είναι αυτή η υπόθεση ή όχι θα το δείξει η δικαστική διερεύνηση.

Τι αίσθηση έχετε; Υπήρξε οργανωμένο κέντρο παρακολούθησης; Κρατικό ή παρακρατικό;

Θέλω να τονίσω όσο πιο εμφατικά γίνεται πως τα «Συνταγματικά Δικαιώματα» και το «Κράτος Δικαίου» είναι πολύ σοβαρή υπόθεση. Η πιο σοβαρή απ’ όλες! Η διάβρωση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τους θεσμούς είναι μεγάλο πρόβλημα, το οποίο μεσομακροπρόθεσμα μπορεί να αποβεί πολύ επικίνδυνο. Η χώρα είχε υποφέρει στο παρελθόν από παράκεντρα εξουσίας και παρακρατικές δραστηριότητες. Θέλω να πιστεύω πως όλα αυτά ανήκουν ανεπίστρεπτα στο παρελθόν. Το πολιτικό σύστημα πρέπει να λειτουργήσει συνολικά και με συναίσθηση ευθύνης για την αποκατάσταση σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ κράτους και πολίτη. Νομίζω πως το νέο νομοσχέδιο για την «άρση του απορρήτου των επικοινωνιών και προστασία προσωπικών δεδομένων» κινείται στη σωστή κατεύθυνση.

Τι μας συμφέρει στις εκλογές; Να συνεχίσει ο Ερντογάν ή να βγει η αντιπολίτευση; Μήπως οι κεμαλικοί είναι πιο επικίνδυνοι;

Το δίλημμα επί της ουσίας είναι ανύπαρκτο. Οι όποιες διαφορές βλέπουμε είναι επιφανειακές και όχι ουσίας. Με τους «κεμαλικούς» ενδεχομένως να βελτιωθεί η «ατμόσφαιρα» στις επαφές τους με τη Δύση, αλλά μέχρι εκεί. Όταν η Τουρκία βρίσκεται «κοντά» στη Δύση συναντά ίσως πιο «ευήκοα ώτα» στις θέσεις της, δέχεται ηπιότερη ή και καθόλου κριτική των πράξεών της, αλλά είναι και πιο «ελεγχόμενη». Όταν «απομακρύνεται» είναι πιο «ανεξέλεγκτη», έχει μια μεγαλύτερη αυτονομία στη δράση της, δέχεται όμως ξεκάθαρες καταδίκες των αναθεωρητικών της θέσεων και συναντά πιο σθεναρή αντίδραση στις δράσεις της. Το αποτέλεσμα για μας είναι τελικά το ίδιο! Οι διεκδικήσεις της Τουρκίας είναι διαχρονικές και δεν επηρεάζονται από αλλαγές κυβερνήσεων. Εγώ άλλωστε πιστεύω πως με τον έναν ή τον άλλον τρόπο θα επανεκλεγεί ο Ερντογάν.

Αν ο Ερντογάν είχε αποφασίσει πολεμικό επεισόδιο με την Ελλάδα για να μας φέρει σε τετελεσμένα -και βιαζόταν πριν έρθουν τα Ραφάλ και οι Μπελαρά- έκανε πίσω λόγω του ότι το ΝΑΤΟ και η Ευρώπη δεν άντεχαν δεύτερο πόλεμο στη γειτονιά;

Ο πόλεμος στην Ουκρανία μόνο κακό έχει επιφέρει σε παγκόσμια όσο και τοπική κλίμακα. Σίγουρα το διεθνές περιβάλλον είναι πλέον πιο αποτρεπτικό σε επίδοξους εισβολείς, στην περιοχή μας τουλάχιστον. Το διακύβευμα είναι τεράστιο και ξεπερνάει τη δυναμική των σχέσεων Ελλάδας-Τουρκίας. Η Τουρκία δεν θα αποτολμούσε μια επιθετική ενέργεια που θα οδηγούσε στη διάλυση της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ. Η Τουρκία ξέρει ότι δεν την παίρνει να ξεκινήσει ένα πόλεμο, γι’ αυτό και η στρατηγική της είναι να μας εξωθήσει να κάνουμε πρώτοι εμείς τη χρήση βίας.

Η επιτυχημένη αντίσταση των Ουκρανών αποθαρρύνει περισσότερο τον Ερντογάν βλέποντας πώς «έμπλεξε» ο Πούτιν;

Σίγουρα είναι καλό που δεν δικαιώθηκε ο επιθετικός αναθεωρητισμός του Πούτιν. Η Τουρκία παρακολουθεί τη κατάσταση από κοντά (στην κυριολεξία) και παίρνει μαθήματα όχι μόνο πολιτικά αλλά και επιχειρησιακά. Είδε την αντίδραση της Δύσης, είδε και τα στρατηγικά και επιχειρησιακά λάθη των ρωσικών δυνάμεων. Θέλω όμως παρεμπιπτόντως να τονίσω πως η Ουκρανία σημειώνει επιτυχίες στο πεδίο της μάχης, αλλά καταστρέφονται οι υποδομές της. Ο πόλεμος φέρνει καταστροφή και όλεθρο ακόμα και αν δεν ηττηθείς.

Tα μη επανδρωμένα ντρόουν των Τούρκων πώς θα τα αντιμετωπίσουμε σε επιθέσεις κορεσμού; Έχουμε αργήσει σε αυτό το κομμάτι;

Δεν ξέρω κατά πόσο αργήσαμε ή όχι. Πάντως έχουμε κάνει, πλέον, τους κατάλληλους εξοπλισμούς σε συστήματα αντιμετώπισής τους και έχουμε πάρει τα μέτρα μας. Τα τουρκικά Bayraktar αποδείχθηκαν πολύ αποτελεσματικά σε πολέμους είτε εναντίον «ατάκτων» πολιτοφυλακών όπως σε Λιβύη, Συρία κ.λπ. είτε εναντίον δυνάμεων με απαρχαιωμένα αντιαεροπορικά συστήματα όπως η Αρμενία. Στον πόλεμο στην Ουκρανία, μετά τις αρχικές επιτυχίες, όταν οι Ρώσοι ανέλυσαν τις αδυναμίες τους (και είναι αρκετές) και έμαθαν να τα αντιμετωπίζουν, τα εξουδετέρωσαν σχεδόν πλήρως. Οι Ρώσοι ισχυρίζονται ότι έχουν καταρρίψει το 90% των τουρκικών drones και μάλλον λένε αλήθεια.

Έχουμε αργήσει απελπιστικά στη μη παραγωγή δικών μας αμυντικών συστημάτων; Οι Τούρκοι έχουν προχωρήσει πάρα πολύ. Σε έναν πόλεμο διαρκείας πόσο θα αντέξουμε; Για λίγες μέρες είμαστε...

Δυστυχώς για διάφορους πολιτικούς λόγους, αλλά και λόγους ιδεοληψίας, δεν αναπτύξαμε την αμυντική μας βιομηχανία όσο έπρεπε, ούτε χρησιμοποιήσαμε τα πανεπιστήμια και τεχνολογικά ιδρύματα της χώρας για έρευνα και ανάπτυξη αμυντικών συστημάτων. Ελπίζω πως αυτό είναι σε διαδικασία να αλλάξει. Είμαστε μια σχετικά μικρή χώρα με μικρή βιομηχανική και τεχνολογική βάση. Σε αυτό το τελευταίο φαίνονται τα πράγματα να αλλάζουν προς το καλύτερο, με την έννοια πως έχουν επενδύσει στη χώρα μας εταιρείες όπως η Microsoft και η Amazon, ενώ υπάρχει και μια καλή δυναμική στον χώρο των νεοφυών επιχειρήσεων (start ups). Η δημιουργία όμως ενός οικοσυστήματος νέων τεχνολογιών που θα διαχέεται και στην αμυντική μας βιομηχανία θα χρειαστεί επιμονή, συνέπεια και συνέχεια. Αυτό απαιτεί διακομματική στήριξη σε βάθος χρόνου. Έχουμε σχετικά μεγάλες Ένοπλες Δυνάμεις για το μέγεθος της χώρας και της οικονομίας μας, αλλά σε απόλυτα μεγέθη είναι μικρές για πετύχουμε οικονομία κλίμακας στην αυτόνομη παραγωγή μειζόνων οπλικών συστημάτων. Η λύση σε αυτό ίσως να έρθει μέσω της συμμετοχής μας σε ευρωπαϊκά προγράμματα. Η Τουρκία έχει μεγαλύτερο στρατηγικό βάθος και πιο ανεπτυγμένη αμυντική βιομηχανία.

Πόσο καιρό θα αντέχαμε σε έναν πόλεμο;

Σε ένα πόλεμο διαρκείας θα αντέχαμε όσο θα είχαμε υποστήριξη. Η Ρωσία π.χ. παράγει τα δικά της όπλα, ενώ η Ουκρανία εξοπλίζεται από τη Δύση. Τα δυτικά όπλα αποδεικνύονται καλύτερα στο πεδίο της μάχης, όμως η Ουκρανία μη έχοντας δική της παραγωγή, εξαρτάται από τρίτους για την άμυνά της. Αν η Δύση ξαφνικά σταματούσε να την εξοπλίζει, η Ουκρανία θα κατέρρεε.

Τι κάνουμε αν ξυπνήσουμε ένα πρωί και οι Τούρκοι έχουν έρθει νύχτα (το έχει πει πολλές φορές ο Ερντογάν) σε ακατοίκητο νησί που δεν περιλαμβάνεται ονομαστικώς στις Συνθήκες ή σε νησί που έχει στρατιωτικοποιηθεί κόντρα στις Συνθήκες;

Θέλω να τονίσω πως κανένα νησί δεν έχει στρατιωτικοποιηθεί κόντρα στις Συνθήκες. Έχουμε ισχυρά νομικά επιχειρήματα και βάσιμους λόγους για τη στρατιωτικοποίησή τους. Επίσης, η Συνθήκη της Λωζάννης περιγράφει πολύ καθαρά και χωρίς καμιά ασάφεια το ποια νησιά ανήκουν σε ποιον, ενώ οι συμφωνίες που είχαν υπογράψει οι Τούρκοι με τους Ιταλούς αναφέρουν καταλεπτώς το πού ανήκουν και οι μικρότερες βραχονησίδες στα Δωδεκάνησα. Αν λοιπόν ο Ερντογάν επιχειρούσε κάτι τέτοιο, αυτό θα σήμαινε επίθεση κατά της επικράτειας μιας ευρωπαϊκής χώρας μέλους του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. Δεν νομίζω ότι τον παίρνει να το επιχειρήσει… Τέλος, έχουμε καλή εικόνα των κινήσεων των απέναντι, ώστε δεν υπάρχει περίπτωση να «ξυπνήσουμε ένα πρωί» και να τους δούμε να έχουν καταλάβει ελληνικό έδαφος, χωρίς να το έχουμε αντιληφθεί.

Θα ήθελα να μην αποφύγετε το προηγούμενο ερώτημα. Τι κάνουμε αν συμβεί;

Έχουμε επιχειρησιακά σχέδια αντίδρασης και αντιμετώπισης κάθε ενδεχόμενου. Για προφανείς λόγους δεν μπορώ να μπω σε λεπτομέρειες. Η Τουρκία δεν πρόκειται να το αποτολμήσει. Στην απίθανη περίπτωση που θα το έκανε δεν θα είμαστε εμείς που θα ανοίξουμε την «πόρτα του φρενοκομείου». Η πόρτα θα είναι ήδη ανοιχτή με την επίθεση και κατάληψη εδάφους χώρας του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. Μην ξεχνάμε και τη στρατηγική συμφωνία με τη Γαλλία. Επιχειρησιακά είναι εύκολο, και πολιτικά θα ήταν σε αυτή την περίπτωση εφικτό, να στείλουμε ένα τελεσίγραφο στην Τουρκία και αν δεν συμμορφωνόταν, να εξουδετερώναμε τις όποιες δυνάμεις θα είχαν πατήσει σε ελληνικό έδαφος. Όμως πάλι θα σημειώσω πως οι ελληνοτουρκικές σχέσεις δεν εξελίσσονται «εν κενώ» αλλά μέσα σε ένα Διεθνές Σύστημα το οποίο θέτει όρια στις συμπεριφορές, ειδικά των μικρών και μεσαίων δυνάμεων.

Πώς θα ξεμπλέξουμε με τους Τούρκους; Tα τελευταία χρόνια ανέβασαν τις διεκδικήσεις και προκλήσεις τους σε βαθμό που δεν πιστεύαμε ή δεν θέλαμε να πιστέψουμε. Τι ζητάνε; Πώς θα λυθεί;

Θα έχουμε εντάσεις και υφέσεις αλλά οι τουρκικές διεκδικήσεις θα παραμένουν. Η Τουρκία θέλει να αναθεωρήσει στη πράξη τη συνθήκη της Λωζάννης. Θέλει τον έλεγχο του μισού Αιγαίου και όλης της Ανατολικής Μεσογείου και δεν πρόκειται να παραιτηθεί από τις επιδιώξεις και διεκδικήσεις της. Οι διεκδικήσεις αυτές περιγράφονται συνολικά στο ιδεολόγημα της «Γαλάζιας Πατρίδας» και ό,τι νέο βάζει η Τουρκία στο τραπέζι (γκρίζες ζώνες, αμφισβήτηση κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων κ.λπ.) έρχεται για να μείνει και απλώς προστίθεται στα προηγούμενα. Έχουμε πολύ ισχυρά νομικά επιχειρήματα για όλα τα θέματα, γι’ αυτό και πιστεύω πως η λύση πρέπει να έρθει μέσω του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης. Δεν υπάρχει άλλη λύση.

Οι Γάλλοι θα μας συνδράμουν πράγματι αν εμπλακούμε πολεμικά με την Τουρκία; Θα το σκεφτεί ο Ερντογάν ή πάνω στην έπαρση και στον μεσσιανισμό του (έχει μιλήσει για τη μάχη της Καλλίπολης πολλάκις) δεν θα το λογαριάσει;

Η συμφωνία με τη Γαλλία είναι πολλαπλά σημαντική. Διανοίγει προοπτικές διαβούλευσης και στρατηγικής συνεργασίας με τη Γαλλία σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων Άμυνας και Εξωτερικής Πολιτικής. Αυτό εφόσον το εκμεταλλευτούμε σωστά και πετύχουμε μια συναντίληψη στα θέματα που μας απασχολούν, θα ενισχύσει τη θέση της χώρας μας όχι μόνο σε σχέση με την Τουρκία, αλλά και στα Βαλκάνια, στην Ε.Ε, στο ΝΑΤΟ. Σε ό,τι αφορά την Τουρκία, η συμφωνία αυτή λειτουργεί αποτρεπτικά σε μια απρόκλητη τουρκική επίθεση κατά της ελληνικής επικράτειας αλλά όχι σε ό,τι έχει να κάνει με τα κυριαρχικά μας δικαιώματα (δλδ τη δυνητική μας ΑΟΖ). Όπως είπα και πιο πάνω, είναι πολλοί οι λόγοι για τους οποίους ο Ερντογάν δεν θα αποτολμήσει «να έρθει ξαφνικά ένα βράδυ» και η συμφωνία με την Γαλλία είναι ένας από αυτούς.