Περιμένοντας τους βαρβάρους…

Βάρβαροι υπήρχαν παντού και πάντα. Ανάλογα, δε, με την εποχή έπαιρναν κάθε φορά και άλλη μορφή. Μπορεί να είναι ορατοί, αλλά τις περισσότερες φορές είναι αόρατοι. Δεν έχουν σάρκα και οστά. Είναι αποκυήματα του μυαλού, γεννήματα μιας ελπίδας ή ενός φόβου.

Στο περίφημο -γραμμένο το 1898- ποίημα του Κωνσταντίνου Καβάφη οι βάρβαροι αποτελούν «μια κάποια λύση» στα προβλήματα μιας σάπιας πολιτείας. Οι άρχοντες και οι πολίτες τούς περιμένουν πως και πως με την ελπίδα να τους βγάλουν από την αδράνεια και την πλήξη.

Γρήγορα όμως καταλαβαίνουν την πλάνη τους, ότι βάρβαροι στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν κι αρχίζουν να αναρωτιούνται τώρα τι θα γίνουνε χωρίς αυτούς. Ωστόσο ο προβληματισμός λειτουργεί θετικά. Δεν τους ρίχνει σε απόλυτη απελπισία, τους αναγκάζει να αναζητήσουν μια διαφορετική λύση.

Στο ομώνυμο -εκδοθέν το 1980- βιβλίο του Τζον Κουτσί, το οποίο έγινε προσφάτως και ταινία από τον Κολομβιανό Σίρο Γκέρα, οι βάρβαροι υπάρχουν, εμφανίζονται, αλλά δεν δίνουν καμιά λύση. Τουναντίον σπέρνουν την καταστροφή...

Ο βάρβαρος του Κουτσί, είναι ο άλλος, ο διαφορετικός, που δεν έχει σχέση με τις δικές μας συνήθειες, ούτε με τον πολιτισμό μας. O ήρωας του βιβλίου θα συνειδητοποιήσει ότι οι βάρβαροι δεν είναι κάπου απέναντι αλλά βρίσκονται εντός των τειχών της συνοριακής πολίχνης, κι αυτός -ο επίτροπός της- υπακούει στις εντολές τους, ζει ανάμεσά τους.

Βιώνοντας τη βαρβαρότητα των δικών του, αντιλαμβανόμενος ότι η αυτοκρατορία που υπηρετεί δικαιολογεί την ύπαρξή της εφευρίσκοντας φανταστικούς εχθρούς, θα επαναστατήσει και θα προσπαθήσει να περισώσει την ανθρωπιά και τη λογική του, πληρώνοντας ακριβό τίμημα.

«Βάρβαροι» υπάρχουν σε όλες τις σημερινές κοινωνίες του καταναλωτισμού και της πνευματικής παρακμής. Υπάρχουν όμως και μέσα μας. Έχοντας γεμίσει τη ζωή μας με υποχρεώσεις κι ευθύνες, δεν απολαμβάνουμε τη στιγμή, δεν κατανοούμε την αξία πολλών πραγμάτων, δεν βρίσκουμε πουθενά χαρά και ικανοποίηση. Ζούμε περιμένοντας τους βαρβάρους (να μας τη φέρουν)…