«…Και η Σειρήνα του υποκόσμου, Σην Κόνερυ»
Ο Παναγιώτης Τιμογιαννάκης αποχαιρετά με τον δικό του, μοναδικό τρόπο, τον μεγάλο Σον Κόνερι
«… Και η Σειρήνα του υποκόσμου, Σην Κόνερυ». Με αυτή τη φράση πληροφορηθήκαμε ως πρώτη φορά το όνομα. Μόνο που το είχαν περάσει για γένους θηλυκού. Ηταν τον Απρίλη του 1962, είχε βγει μια ταινία, β’ κυκλοφορίας, «Η ΕΠΙΔΡΟΜΗ ΤΩΝ ΕΞΗ ΣΥΜΜΟΡΙΩΝ» (The frightened city). Στο αείμνηστο «Πάνθεον» της Πανεπιστημίου κι στην «Αλεξάνδρα» τη γνωστή, της Πατησίων. Στην ταινία έπαιζαν ο Χέρμπερτ Λομ κι ο Τζων Γκρέγκσον. Στην αφίσα, από όπου προέκυψε το διαφημιστικό κλισέ για τις εφημερίδες, υπήρχε κι η παρουσία μιας σεξοβόμβας κι από τα ονόματα που είχαν στη διάθεση τους ο διανομέας κι ο «κλισεδάς», ως επόμενο στη σειρά, ήταν το όνομα «ΣΗΝ ΚΟΝΕΡΥ». Χωρίς να το πολυσκεφτούν το απέδωσαν στη σεξοβόμβα του κλισέ προσδιορίζοντας την κι επιπλέον, την χαρακτήρισαν με το όνομα «Σην Κόνερυ» ως «Η ΣΕΙΡΗΝΑ ΤΟΥ ΥΠΟΚΟΣΜΟΥ». Αυτή ήταν η πρώτη γνωριμία. Είχαν προηγηθεί μια δυο ταινίες αλλά δεν είχαν ασχοληθεί μαζί του ήταν και ταινίες πρώτων βημάτων. Ένα χρόνο μετά, η παρεξήγηση, στην οποία δεν είχε δώσει κανείς σημασία κι ούτε θυμόταν την ασήμαντη ταινία, έμελλε να λυθεί. Με τον πιο πανηγυρικό τρόπο. Ερχόταν ένας νέος ήρωας που περίτρανα φώναζε «ΤΖΕΗΜΣ ΜΠΟΝΤ, ΠΡΑΚΤΩΡ 007, ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΔΡ.ΝΟ». Και μαζί με αυτόν, το όνομα ΣΗΝ ΚΟΝΕΡΥ. Ποιος θυμόταν τη «σειρήνα του υποκόσμου» και την…… συνωνυμία; Και γεννήθηκε αυτός που γεννήθηκε!!!!
Ο οποίος είχε ήδη μια θητεία, σύντομη αν και φέρελπις, στο θέατρο και στις σπουδές, και μου μίλησε για αυτόν, χρόνια αργότερα, δίνοντας μου στοιχεία ενδιαφέροντα, ο μεγάλος μας θεατρικός σκηνοθέτης ΜΙΝΩΣ ΒΟΛΑΝΑΚΗΣ. Ο οποίος ήταν ΚΟΥΜΠΑΡΟΣ του Σων Κόνερυ. Η γνωριμία, από την οποία προέκυψε η μετέπειτα κουμπαριά, είχε γίνει στο Λονδίνο όπου ζούσε, δίδασκε και δημιουργούσε ο ΜΕΓΑΣ ΜΙΝΩΣ (συμπτωματικά τη σαιζόν που έσκαγε μύτη ο Τζέημς Μποντ, σαιζόν 1962-63, ξεκίναγε κι η επάνοδος του Μίνωος στη θεατρική Ελλάδα, καλεσμένος της ΕΛΣΑΣ ΒΕΡΓΗ για να της ανεβάσει «ΤΟ ΜΠΑΛΚΟΝΙ» του ΖΑΝ ΖΕΝΕ).
Μου είχε πει λοιπόν ο Βολανάκης ότι τον είχε γνωρίσει σε όμιλο ανεβάσματος κλασικών έργων, υπο μορφήν διδασκαλίας, τόσο τον ίδιο όσο και τη σύζυγο του, την πρώτη, την Αυστραλή ηθοποιό ΝΤΑΙΑΝΑ ΣΙΛΕΝΤΟ, κι ότι είχαν κάνει μαζί «ΜΗΔΕΙΑ». Σε εκείνη τη «Μήδεια» του είχε δώσει το ρόλο του Ιάσονα.
Ολυμπιακός: Οι λύσεις που δίνει η επιστροφή του Ορτέγκα
Ο Μίνως είχε ενθουσιαστεί μαζί του. Μου μιλούσε για τη φωνή του, για την άρθρωση του, για το παράστημα του κι ότι τον θεωρούσε γεννημένο για αρχαία τραγωδία, ωστόσο δεν τον πείραξε καθόλου που του προσφέρθηκε ο ρόλος του Μποντ κι έκανε επιτυχία τέτοια ώστε να τον απορροφήσει το σινεμά. Αλλωστε, ο Μίνως ήταν ανοιχτός άνθρωπος, χωρίς προκαταλήψεις , κάπως έτσι είχε παροτρύνει και τον Αλ Πατσίνο να φύγει από την παράσταση έργου του Ζενέ, που ο Μίνως είχε σκηνοθετήσει, «Το παραβάν», που το έπαιζαν κάπου off-off Broadway και του είπε να πάει να κάνει το δοκιμαστικό που του έχουν προτείνει κι αν τον πάρουν να μην έχει πρόβλημα, θα βρεθεί η λύση. Ηταν το δοκιμαστικό για τον «Νονό». Στη Νέα Υόρκη το 1971.
Κι η κουμπαριά; Όταν ο Κόνερυ απόκτησε, μαζί με τη Σιλέντο, τον ένα και μοναδικό γιό, κάλεσε τον Βολανάκη, αν ήθελε να τον βαφτίσει. Ο Μίνως ανταποκρίθηκε προθυμότατα και ζήτησε να του δώσει το όνομα «ΤΖΕΙΣΟΝ», εις ανάμνηση εκείνης της «Μήδειας» που ως Ιάσων ο Κόνερυ τον είχε συνεπάρει. Κι έτσι «γεννήθηκε» ο υιός ΤΖΕΙΣΟΝ ΚΟΝΕΡΥ και το όνομα του οφείλει στο νονό κι ο νονός στο αρχαίο δράμα για το οποίο ήθελε πολύ τον Σων αλλά του είχε κτυπήσει η επιτυχία την πόρτα.
ΚΙ ΗΡΘΕ Ο ΤΖΕΗΜΣ ΜΠΟΝΤ.
Εδώ έχουμε να πούμε το εξής. Πολλά έχουν ειπωθεί, άλλα τόσα έχουν γραφτεί σχετικά με το ποιός είναι ο καλύτερος Μποντ ή ο πιο πιστός στο πρωτότυπο, στο βιβλίο του συγγραφέα Ιαν Φλέμινγκ. Ολα αυτά έχουν ειπωθεί επειδή έχασαν τον ΚΑΛΥΤΕΡΟ.
Κι ο ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ήταν ο ΣΩΝ ΚΟΝΕΡΥ, που εμείς στην Ελλάδα ακόμα τον λέγαμε ΣΗΝ ΚΟΝΕΡΥ, διότι έτσι τον διαβάζαμε κι είναι αυτός που με το που εμφάνισε τον 007 στο πανί, έγιναν ένα πράγμα . ΕΝΑ ΠΡΑΓΜΑ ΟΙ ΔΥΟ ΤΟΥΣ.
Δεν μιλάμε για απλή επιτυχία, μιλάμε για ταυτοποίηση, για ΕΝΣΑΡΚΩΣΗ.
Κι επειδή ο ρόλος δεν ήταν κανένας χαρακτήρας τσεχωφικός ή κάποιος σαιξπηρικών διαστάσεων ώστε να σηκώνει πολλαπλές εκδοχές στην ερμηνεία κάποιας πτυχής του ρόλου, ήταν ΡΟΛΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣ.
Ο άγνωστος Σων -που στην Ελλάδα τον λέγαμε Σην- Κόνερυ, βγήκε μαζί με τον ήρωα του Ιαν Φλέμινγκ κι η εικόνα του τεμάχισε οθόνες, έκοψε ανάσες, ήταν ο ΜΠΟΝΤ. Ποιος Μποντ;; Φυσικά της ΟΘΟΝΗΣ. Η προσωπικότητα του Κόνερυ κι η παρουσία του ως 007 ήταν κάτι μοναδικό.
ΤΟΣΟ ΜΟΝΑΔΙΚΟ….
……που……
….φτιάχνει νέα κατάσταση στο κατασκοπικό είδος και στην κινηματογραφική ψυχαγωγία, που προχωρούν ακάθεκτα προς τα πλατώ και τα άλλα βιβλία του Ιαν Φλέμινγκ με τον ίδιο ήρωα…..
…….δημιουργείται νέο είδος με πολλαπλούς μιμητές που θέλουν παρόμοιου τύπου κατασκοπικές περιπέτειες και παρόμοιου τύπου ήρωες, και θα γεννηθούν κι ο «Πράκτωρ Φλιντ» με τον Τζέημς Κομπερν και ο ΟSS 117 με τον Φρέντερικ Σταφορντ κι άλλοι κι άλλοι κι αυτό πιστώνεται στον ΣΩΝ ΚΟΝΕΡΥ . Στο ότι ΕΠΕΙΣΕ ΟΤΙ ΕΤΣΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΤΖΕΗΜΣ ΜΠΟΝΤ. Σαφώς κι όλο αυτό είχε να κάνει με το ότι ήταν αληθινός ΗΘΟΠΟΙΟΣ κι όλα εκείνα που βγήκαν τόσο αβίαστα ήταν αποτέλεσμα της ηθοποιίας του, το πως υπογράμμιζε, χρωμάτιζε, υπονόμευε τα στοιχεία του ρόλου. Με ένα τρόπο, μάλλον με ΕΚΕΙΝΟΝ τον τρόπο, που όταν πετύχεις τη λιτότητα, χωρίς τη φανφάρα, τότε οδηγείσαι στην ταύτιση , για το κοινό στην ταυτοποίηση..
…Κι όταν το πήρε χαμπάρι ο ΣΩΝ, που ακόμα τον λέγαμε ΣΗΝ, ότι πάει να του γίνει δεύτερο πετσί, άρχισε να κλωτσάει και να θέλει να φύγει
Είχαν μεσολαβήσει πρώτα το «ΓΥΝΑΙΚΑ ΑΠΟ ΑΧΥΡΟ», ένα συμπαθές αστυνομικό μυστήριο με την ΤΖΙΝΑ ΛΟΛΟΜΠΡΙΓΚΙΤΑ, η «ΜΑΡΝΙ» του ΧΙΤΣΚΟΚ με την Τίππι Χέντρεν και πάνω από όλα «Ο ΛΟΦΟΣ» του ΣΥΝΤΝΕΥ ΛΙΟΥΜΕΤ, όπου εκεί τα πράγματα σοβάρεψαν. Ότι ο Κόνερυ ήταν ηθοποιός κι ότι ως Μποντ χαραμιζόταν..
Καλά έκανε ο άνθρωπος και δοκίμασε τις δυνάμεις του σε άλλα πράγματα, καλά έκανε και θέλησε να εμπλουτιστεί αλλά όχι και «χαράμι» ο Τζέημς Μποντ!!!!
Το ότι διέκοψε και δύο φορές επανήλθε επιβεβαιώνουν ότι ήταν ΑΥΤΟΣ.
Τωρα , αν ο Πηρς Μπρόσναν ή ο Ντάνιελ Κραιγκ θεωρήθηκαν ως πιο κοντά στις σελίδες του Φλέμινγκ, δεν έχω λόγο να μην το δεχτώ αλλά θα επαναλάβω ότι δεν μιλάμε για κανέναν … «Αμλετ» πολλαπλών ερμηνευτικών εκδοχών και τον πλησιέστερο στον Σαίξπηρ.
Η ΤΑΥΤΙΣΗ ΤΟΥ ΚΟΝΕΡΥ ΜΕ ΤΟΝ 007 ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΓΕΓΟΝΟΣ ΠΟΥ ΤΟΝ ΣΥΝΟΔΕΥΣΕ Ως ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΤΟΥ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΣΤΕΡΟΦΗΜΙΑ ΤΟΥ.
Όμως του έκανε και καλό η απεμπλοκή κι αυτό θα το τονίζω, του έδωσε τη δυνατότητα να βρει τον ηθοποιό εαυτό του όμως κι αυτόν ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΜΠΟΝΤ. ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΚΗ ΤΟΥ. Κι αυτό είναι στοιχείο άξιο για μελέτη διότι καταλήγει στην έννοια ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ κι η ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ είναι επίσης ΤΑΛΕΝΤΟ ΕΚ ΘΕΟΥ κι αυτή η προσωπικότητα είναι που επέβαλε τον Μποντ..Αυτή η Προσωπικότητα είναι που διοχετεύτηκε στους άλλους ρόλους, οι οποίοι , αν κάτσουμε να μελετήσουμε το έργο του το συνολικό, είχαν ως Βάση το είδος ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ. Και τα έργα εκείνα που δεν είχαν ως βάση την περιπέτεια, είχαν τον Κόνερυ του είδους, να έχει εμπλουτίσειι την προσωπικότητα του και να την μεταφέρει ως προσωπικότητα στιβαρή και να επιβάλει τον Κόνερυ και σε έργα σαν το «Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΠΟΥ ΘΑ ΓΙΝΟΤΑΝ ΒΑΣΙΛΙΑΣ» του ΤΖΩΝ ΧΟΥΣΤΟΝ από το βιβλίο του ΚΙΠΛΙΝΓΚ ή «ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΡΟΔΟΥ» του ΖΑΝ ΖΑΚ ΑΝΝΩ , από το βιβλίο του ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ..Και στη συνέχεια και παράλληλα να παίζει περιπέτειες κι έργα δράσης και να αφήνει την αίσθηση ηθοποιού που έχει περάσει κι από τα απαιτητικά.
Αποκορύφωμα της ταλαντούχας προσωπικότητας είναι οι «ΑΔΙΑΦΘΟΡΟΙ» του ΜΠΡΑΪΑΝ ΝΤΕ ΠΑΛΜΑ, που το ξαναείδα αυτές τις μέρες, έτσι για να τον τιμήσω εντός μου, κι είδα τον ΗΘΟΠΟΙΟ-ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ, πως έχει περασμένα τόσα είδη από τα οποία έχει περάσει και με τι ωρίμανση αλλά και με το πως συστήνει από την πρώτη σκηνή τον χαρακτήρα που θα ερμηνεύσει: Τον μοναχικό, αδιάφθορο μπάτσο. Από εκείνη την πρώτη σκηνή, τη συνάντηση στη Γέφυρα. Οπου όχι μόνο σύστησε τον χαρακτήρα αλλά και τον ΤΡΟΠΟ με τον οποίο θα παίξει όλο το ρόλο, και τον έπαιξε στις σκηνές δράσης που ακολούθησαν αλλά και στη μεγάλη προσωπική του σκηνή, στη σκηνή του θανάτου, εκεί που ψυχομαχάει τρυπημένος από τις σφαίρες , ναι τον υπέροχο, ήταν εκείνος ο μπάτσος της γέφυρας, των υπολοίπων θαρραλέων σκηνών και τι τέλος έδινε στον χαρακτήρα.. Το ΄πιο γενναίο ξεψύχισμα που έχω να θυμάμαι. Το ΟΣΚΑΡ ήταν αναπόφευκτο, ήταν κυριολεκτικά αυτό που λέμε «κλέβω την παράσταση», που πολλοί το κοπανάνε συχνά πυκνά επειδή το μπερδεύουν με το «διακρίνομαι στο ρόλο μου». Μπορείς να διακριθείς σε ρόλο και να δοξαστείς αλλά να δοξαστούν κι άλλοι που συμμετέχουν στην ίδια ταινία. Εδώ ήταν αυτός, χωρίς μεν να υποτιμάται κανένας από τους άλλους αλλά επέβαλε τον supporting μπάτσο με τον ίδιο τρόπο που είχε επιβάλει τον εντυπωσιακό, πρωταγωνιστικό ΤΖΕΗΜΣ ΜΠΟΝΤ.
Από κει και πέρα, υπάρχει μια τεράστια φιλμογραφία, που αποδεικνύει ότι τις ταινίες του τις έψαχνε, ότι τις περιπέτειες που θα εμφανιζόταν τις φρόντιζε, ότι όλες είχαν σενάρια στο είδος εξού κι είναι τόσα φιλμ, κι εκτός Μποντ, που θα θέλουμε να τον βλέπουμε και να τον ξαναβλέπουμε, είναι «ΤΟ ΚΥΝΗΓΙ ΤΟΥ ΚΟΚΚΙΝΟΥ ΟΚΤΩΒΡΗ», είναι «Ο ΒΡΑΧΟΣ», είναι «Ο ΑΝΕΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΛΙΟΝΤΑΡΙ»….είναι….είναι…είναι. .μια ατέλειωτη λίστα ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΤΖΙΔΙΚΩΝ ταινιών, που του πρόσφεραν την ΑΘΑΝΑΣΙΑ στο πέρασμα του από την ΟΘΟΝΗ το οποίο ήταν ΠΟΛΥΕΤΕΣ, ΣΑΡΩΤΙΚΟ, ΣΑΓΗΝΕΥΤΙΚΟ… Διότι το όνομα του ήταν ΣΩΝ…ΣΩΝ ΚΟΝΕΡΥ…Και μας το επέβαλε κι εδώ, που τον λέγαμε ΣΗΝ… Και τελικά είχε δίκιο εκείνη η διαφήμιση ήταν ΣΕΙΡΗΝΑ, αλλά γένους αρσενικού. Και τι ΑΡΣΕΝΙΚΟΥ!!!!!».