«Το θεραπευτήριο του Αιγαίου» στην Ικαρία

Συγκεκριμένα την Παρασκευή 13 Μαΐου 2022 στις 19:00, παρουσιάζεται στο αίθριο του Πολεμικού Μουσείου της Αθήνας, Ριζάρη 2 και Βασιλίσσης Σοφίας (στάση μετρό Ευαγγελισμός), η ελληνική και αγγλική έκδοση του βιβλίου ΤΟ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ – AEGEAN THERAPY (TREATMENT OF ARTHRITIC CONDITIONS WITHOUT THE USE OF DRUGS AND SURGICAL PROCEDURES BASED ON THE THERMAL SPRINGS AND THE WAY OF LIFE OF IKARIA), του Ανδριώτη γιατρού Γιώργου Καλλιβρούση, που θεραπεύτηκε στα ιαματικά λουτρά της Ικαρίας. Είσοδος ελεύθερη.Υπό την αιγίδα του ΔΗΜΟΥ ΙΚΑΡΙΑΣ και της ΕΝΩΣΗΣ ΑΝΔΡΙΩΝ και με την υποστήριξη των Συλλόγων: Εταιρεία Κυκλαδικών Μελετών, Σύλλογος Ικαρίων Επιστημόνων, Εταιρεία Ανδρίων Επιστημόνων, Εταιρεία Ικαριακών Μελετών, Σύνδεσμος των εν Πειραιεί Ανδρίων, Πανικαριακή Αδελφότητα Αθηνών, και Τουριστικός-Επαγγελματικός Σύλλογος Θέρμων Ικαρίας «Απόλλωνας».Διαβάσαμε το βιβλίο και επισημαίνουμε από τις σελίδες του, τις αναφορές στα Θέρμα, ανθρώπων που έχουν κάνει λουτροθεραπεία και προέρχονται από διάφορα μέρη της Ελλάδας, αναφέρουν και αυτή τη διάσταση, τον τρόπο που περνούν τον χρόνο τους εκτός της λουτροθεραπείας, τις παρέες, τη σχέση που αναπτύσσουν με τον τοπικό πληθυσμό και γενικά παράγοντες που επιδρούν θετικά στο σύνολο αυτής της διαδικασίας.

Ο αναγνώστης του βιβλίου θα διαβάσει χρήσιμες αναφορές στην ιστορία των λουτρών σε διάφορες ιστορικές περιόδους που είχε ήδη ανακαλυφθεί η αξία τους από την αρχαιότητα, έως τη ρωμαϊκή εποχή.

Στο βιβλίο καταγράφονται οι μαρτυρίες αρκετών πολιτών που μιλούν για τις θετικές έως θεαματικές επιπτώσεις που είχε η λουτροθεραπεία στα Θέρμα, στην εξέλιξη της υγείας τους.
Ο συγγραφέας τονίζει ότι η αναφορά – καταγραφή των περιπτώσεων δεν πρέπει να οδηγήσει τον αναγνώστη, να ταυτιστεί με κάποια από αυτές τις περιπτώσεις που μοιάζει ή δείχνει να μοιάζει με την δικιά του περίπτωση και να επιχειρήσει να ακολουθήσει τα ίδια βήματα.

Δεν είναι δηλαδή «προτεινόμενη συνταγή» η καταγραφή τους, άλλωστε ο καθένας έχει το δικό του ιατρικό ιστορικό και τη δικιά του πορεία, οπότε η καταγραφή των μαρτυριών άλλων, είναι ισχυρή ένδειξη για τα θετικά της λουτροθεραπείας στην Ικαρία, αλλά δεν αποτελεί απόλυτο κανόνα, που καταργεί τη σχέση θεράποντος ιατρού και πάσχοντα. Διαφορετικά το βιβλίο θα έχανε την επιστημονική του διάσταση και αυτό το τονίζει με ιδιαίτερη έμφαση ο συγγραφέας.

Πάντα η υγεία ήταν ένας πολυσύνθετος παράγοντας και η απουσία της η ασθένεια, ορίζεται στο βιβλίο σαν η εγκατάλειψη της αρμονίας της λειτουργίας του σώματος και γίνεται μία ενδιαφέρουσα ανάλυση της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος.

Στις σελίδες του βιβλίου θα βρούμε την ανάλυση του πως λειτουργεί στο σώμα η λουτροθεραπεία που θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε γιατί αυτή είναι σημαντική και φέρνει τα αποτελέσματα που αρκετοί αναφέρουν στις μαρτυρίες τους.

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο ραδόνιο, στο τι είναι και πως προκύπτει από τη φύση και παρουσιάζεται ο τρόπος που αυτό επιδρά στους λουόμενους. Μας βοηθάει όσους δεν έχουμε εξειδικευμένες ιατρικές γνώσεις και ακόμα περισσότερο όσους μέχρι σήμερα δεν έχουν κάνει λουτροθεραπείες, να κατανοήσουμε λειτουργίες και επιδράσεις που ενώ μέχρι σήμερα γνωρίζαμε τα θετικά τους αποτελέσματα, δεν αντιλαμβανόμασταν το υπόβαθρο που αυτές λειτουργούσαν.

Κεντρικό ρόλο στα κίνητρα του συγγραφέα έπαιξε μία από αυτές τις μαρτυρίες από άτομο του οικογενειακού του περιβάλλοντος, συγκεκριμένα ένα θείο του, πριν και ο ίδιος ο συγγραφέας ακολουθήσει το δρόμο που τον οδήγησε στα Θέρμα.

Σαν πολυσύνθετος παράγοντας η υγεία, σαφώς και συνδέεται και αναφέρεται στο βιβλίο με όλα εκείνα τα στοιχεία που τα τελευταία χρόνια έχουν αναδείξει την Ικαρία σε τόπο μακροζωίας ή ακόμα καλύτερα μακροκαλοζωίας. Συνεπώς μιλάμε για τις Μπλέ Ζώνες, τον τρόπο ζωής, την κίνηση-άσκηση, η διατροφή, την ψυχαγωγία και το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον.

Θέρμα 1963
Βέβαια σημείο προβληματισμού είναι το ότι όλα αυτά τα στοιχεία πάνω στον τρόπο ζωής έχουν συγκεντρωθεί και αναλύονται από την εποχή μας και προς τα πίσω, ενώ από την εποχή μας και προς το μέλλον πολλά πράγματα έχουν αλλάξει (πχ η διατροφή ακόμα και στην Ικαρία) με αποτέλεσμα να υπάρχει προβληματισμός για το τί θα δείξουν οι μελλοντικές καταγραφές.

Ένα παράδειγμα από τη διατροφή. Κάποτε σχεδόν κάθε σπίτι είχε τον κήπο του τα λαχανικά του και ορισμένοι και την κατσίκα τους, στη σημερινή εποχή πριν λίγα χρόνια απεργία των φορτηγατζήδων – νταλικιέρηδων και στο σούπερ μάρκετ στην Ικαρία δεν υπήρχαν μαρούλια για το λόγο αυτό, κάτι που για τα χρόνια των παππούδων μας θα ήταν αδιανόητο.

Ο συγγραφέας στέκεται ιδιαίτερα σε αυτό το σημείο της μεσογειακής διατροφής και της αλλαγής του τρόπου ζωής στις νέες ηλικίες και σωστά προβληματίζεται για την μελλοντική στατιστική αποτύπωση των συνεπειών αυτού του διαφορετικού σε σχέση με το παρελθόν τρόπου ζωής.

Επίσης ο συγγραφέας στη Β’ έκδοση του βιβλίου που έγινε μέσα στα τελευταία κορονοϊκά χρόνια που σε όλους μας πρόσθεσαν εμπειρίες, αναφέρεται σε φαινόμενα όπως η πολυφαρμακία και οι παρενέργειές της.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι λεγόμενοι έξι Κίονες, οι έξι προτάσεις λουτροθεραπείας, διατροφής και άσκησης, ανά διαφορετικές περιπτώσεις πασχόντων, ανάλογα με την ηλικία, το σωματικό βάρος, την πάθηση, κλπ.

Και εδώ τονίζεται ότι αποτελούν ενδεικτικές κατευθύνσεις που πάντα ο πάσχοντας πρέπει να αντιμετωπίζει και να εφαρμόζει αφού πρώτα συμβουλευθεί ιατρό και να μην ακολουθηθούν κατά μόνας και πρωτοβουλιακά από τον καθένα γιατί μπορεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις.

Να πούμε ένα παράδειγμα όχι από το βιβλίο αλλά από ευρύτερες καταστάσεις. Το περπάτημα, το χαλαρό τζόκινγκ και η ελαφριά άσκηση, τα συνιστούν όλοι οι γιατροί σαν επιλογές αντιμετώπισης ιατρικών θεμάτων αλλά και προληπτικής αγωγής υγείας. Αν ένας πολίτης τα επιλέξει διαφορετική θα είναι η επιβάρυνση των αρθρώσεών του και των κραδασμών που θα δεχτεί το σώμα του, αν ασκηθεί στο ταρτάν ενός δημοτικού γηπέδου, διαφορετική στη χωμάτινη διαδρομή ενός πάρκου και διαφορετική στην τσιμεντένια ή πλακόστρωτη διαδρομή του ίδιου πάρκου. Συνεπώς κάθε επιλογή μίας φαινομενικά ίδιας μορφής άσκησης φέρνει διαφορετικές επιπτώσεις, που επίσης έχουν διαφορετικό αντίκτυπο σε κάθε άνθρωπο ανάλογα και με τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά του, όπως το βάρος, η ηλικία, η καρδιακή λειτουργία, πιθανές ρευματοειδείς ή μυοσκελετικές παθήσεις, η αναπνευστική του λειτουργία, κλπ

Ιδιαίτερη αναφορά δίνει και στο γέλιο ως θεραπευτικό παράγοντα, εξηγώντας τις επιπτώσεις του στο μπλοκάρισμα ορμονών του στρες και στην παραγωγή της σεροτονίνης την «ορμόνη της ευτυχίας», αλλά και στη συμμετοχή μεγάλου αριθμού μυών στη διαδικασία του γέλιου. Συνδέει το θέμα αυτό με την ικαριακή νοοτροπία, όπου το χιούμορ και η καλή διάθεση, είναι από τα βασικά χαρακτηριστικά της καθημερινότητας των Ικαριωτών.

Οι υποδομές

Η δυνατότητα χρήσης των λουτρών από τους πολίτες συνδέεται άμεσα με σειρά παραγόντων όπως η πρόσβαση στο νησί (συγκοινωνίες, ειδικά η ακτοπλοΐα), οι τουριστικές υποδομές για την παραμονή τους, η εστίαση, η γενικότερη οικονομική κατάσταση, αφού μεγάλο μέρος είναι συνταξιούχοι, κλπ).
Ακολούθως το θέμα της χορήγησης επιδόματος λουτροθεραπείας, το ύψος του, οι κατηγορίες των δικαιούχων και τα κριτήρια.

Επίσης τα ζητήματα της πρόσβασης στα λουτρικά καταστήματα συνδέονται με παραμέτρους όπως οι συνθήκες λουτροθεραπείας, οι κτηριακές υποδομές των λουτροκαταστημάτων, η προβολή τους σε ένα ευρύτερο κοινό εκτός του νησιού, το θέμα της αδειοδότησής τους.

Εδώ ο συγγραφέας αναφέρει αυτό που δυστυχώς βιώνουμε όλοι διαχρονικά, την απόσταση ανάμεσα στις σύγχρονες ανάγκες και του ρυθμούς ανταπόκρισης της εκάστοτε κεντρικής εξουσίας στα ζητήματα αυτά.

Οι διαπιστώσεις βέβαια έχουν αξία όταν γίνονται για να διατυπώνονται προτάσεις για να πάμε μπροστά και πράγματι όλοι οι συντελεστές της έκδοσης κινούνται κάτω από αυτό το δημιουργικό πρίσμα.