Περί ονόματος

Οι άνθρωποι πιο πολύ από την διαιώνιση του είδους, ανησυχούν για την διαιώνιση του ονόματος. Άλλωστε την ιστορία των ανθρώπων τα ονόματα την γράφουν. Τα ονόματα διασχίζουν τον χρόνο και χαράζουν τους δρόμους του. Δίχως όνομα δεν μπορείς να αφήσεις κανένα σημάδι στου χρόνου το σώμα. Σα να μην το άγγιξες ποτέ. Βέβαια και στο σώμα του κάθε ονόματος υπάρχουν τα σημάδια του πιο σπουδαίου προκατόχου.

11 Ιουλίου είναι της αγίας Όλγας, της πιο σπουδαίας προκατόχου του συγκεκριμένου ονόματος. Θυμάμαι όταν ήμουν μικρή δεν μου άρεσε το όνομά μου, κυρίως επειδή σχεδόν κανείς δεν ήξερε πότε γιορτάζω. Σε αντίθεση με την αδελφή μου Μαρία που πάντα εισέπραττε ευχές και δώρα στην δική της γιορτή, από όλο τον κόσμο.

«Υπάρχει αγία Όλγα;», με ρωτούσαν συχνά.

Ε, λοιπόν ναι, υπάρχει. Αν και η ζωή της, κάθε άλλο παρά ζωή αγίας θυμίζει.

Σε πολύ νεαρή ηλικία παντρεύτηκε τον Ρουρικίδα Ιγκόρ. (Ρουρίκιδες ήταν μια δυναστεία που για αιώνες κυβερνούσε τον ανατολικό σλαβικό κόσμο.) Ο Ιγκόρ, κάποια στιγμή, έγινε αρχηγός του κράτους των Ρως, εγκαταστάθηκε μετά της αγαπητής συζύγου του στο Κίεβο και δολοφονήθηκε κατά την συλλογή φόρου υποτέλειας, προφανώς από τους υποτελείς που δεν ήθελαν να είναι υποτελείς. Έτσι η Όλγα, ανέλαβε χρέη επιτρόπου, ασκώντας για σχεδόν δύο δεκαετίες την πραγματική εξουσία του κράτους. Ποιο ήταν το πρώτο της μέλημα; Να λάβει εκδίκηση για τον χαμό του συζύγου της.

Σκότωσε λοιπόν πολλούς υποτελείς, ίσως με το σκεπτικό ότι ανάμεσά τους, θα ήταν κι εκείνοι που έφαγαν τον άντρα της. Και για να μην την κατηγορήσουν για έλλειψη… ευρηματικότητας, το έκανε με διάφορους τρόπους: Άλλους τους κατάσφαξε. Άλλους τους έκλεισε ζωντανούς μέσα σε πλοία τα οποία κατόπιν βύθισε, ενώ κατέκαψε και μια πόλη ολόκληρη που πολιόρκησε.

Εύλογα θα αναρωτηθεί κανείς, «μα γιατί να ανακηρυχθεί σε αγία –για την ακρίβεια σε ισαπόστολο- μια τέτοια γυναίκα; Με τόσο σκοτάδι μέσα της;»

Μα ακριβώς γι’ αυτό. Γιατί προφανώς, κατάφερε να το διασχίσει και να βγει στο φως. Και βέβαια επιπλέον, ήταν η πρώτη ηγέτιδα των Ρως που απαρνήθηκε τον παγανισμό για χάρη του χριστιανισμού, βοηθώντας καθοριστικά στην εξάπλωσή του.

Το όνομά μας είναι τυχαίο, ή μήπως είναι ο σηματοδότης στην αναζήτηση της ταυτότητάς μας; Είναι ένας τρόπος να χωράμε την ύπαρξή μας απλά σε μια λέξη, ή μπορεί ακόμα και να μας «υποδεικνύει» μια αποστολή;

Ειλικρινά, νομίζω αξίζει τον κόπο, ο καθένας μας, με βάση το δικό του όνομα, να θέσει αυτές τις ερωτήσεις στον εαυτό του. Ίσως να ανακαλύψει πολύ ενδιαφέροντα πράγματα.

Όπως και να έχει, αν ισχύει ότι με το όνομά μας βάζουμε το σημάδι μας στην όποια διαδρομή μας, ας προσπαθήσουμε διανύοντας ακόμη και τις πιο σκοτεινές διαδρομές, να διεκδικούμε και να προσδοκούμε πάντα την έξοδο στο φως: Εκεί που όλα τα ονόματα «ξαναβαφτίζονται» στο ένα και μοναδικό όνομα της Αγάπης.