Φέικ (fake)

Zούμε στην εποχή του φέικ. Του ψεύτικου, του κάλπικου, του απατηλού. Καταναλώνουμε τροφές που δεν είναι γνήσιες, πίνουμε νοθευμένα ποτά, ψωνίζουμε προϊόντα ιμιτασιόν, ακούμε παραπλανητικές ειδήσεις. Και το χειρότερο περιστοιχιζόμαστε από υποκριτές ανθρώπους.

Στην καθημερινή μας ζωή δεν ξέρουμε πια πώς να προστατευτούμε και από ποιον να φυλαχτούμε. Ο μανάβης μάς ρίχνει στο ζύγι, ο βενζινάς στο γέμισμα του ρεζερβουάρ, ο ταξιτζής στα χιλιόμετρα της διαδρομής, οι εταιρίες στα ψιλά γράμματα που βάζουν στα συμβόλαια.

Απατεώνες, κατεργάρηδες, τσαρλατάνοι, αγύρτες παραμονεύουν σε κάθε γωνιά ψάχνοντας για θύματα. Ψαρεύουν, ξεγελούν, κοροϊδεύουν και παραπλανούν εκμεταλλευόμενοι την ευπιστία η την αφέλεια, την ελπίδα ή την απόγνωση, την τρέλα ή το όνειρο του κάθε φουκαρά.

Κάποτε ήταν «ο ψεύτης κι άδικος ντουνιάς» του Τάσου Λειβαδίτη και του Μίκη Θεοδωράκη. Πάνε εξήντα χρόνια από τότε αλλά το ίδιο ψεύτης και άδικος παραμένει στις μέρες μας. Και μόνο το όνομά του άλλαξε – για να το καταλαβαίνουν και οι πιτσιρικάδες- από «ψεύτικος» έγινε «fake».

Όπου «fake» το αντίθετο του αυθεντικού, του αληθινού, του γνήσιου, που παλιά χαρακτήριζε γενιές και γενιές ανθρώπων και που σήμερα σπανίζει, έχει γίνει είδος προς εξαφάνιση γιατί ο κόσμος γέμισε από τύπους δήθεν και εικονικούς, «γιαλαντζί» που λένε και οι γείτονες μας.

Γι αυτούς δεν έχει σημασία το ποιόν τους αλλά η εικόνα τους. Έβλεπε πολύ μακριά ο Όλιβερ Ουέντελ Χολμς όταν έλεγε το 1859 ότι «οι φωτογραφίες είναι καθρέφτες με μνήμη». Όταν προέβλεπε ότι στο μέλλον «η εικόνα θα γίνει πιο σημαντική από το ίδιο το αντικείμενο. Στην πραγματικότητα, θα κάνει το αντικείμενο μίας χρήσης».

Σήμερα με την ανάπτυξη της τεχνολογίας ο πολύς κόσμος έχει καταντήσει θύμα της εικόνας του. Πιο σημαντικό είναι γι’ αυτόν να ανεβάσει στα σόσιαλ μίντια τη φωτογραφία ενός δείπνου από το να απολαύσει το φαγητό. Η κάθε ανάρτηση στο Facebook καθορίζει ανάλογα την ταυτότητά του. Το fake στις δόξες του...