Αθηνά Ζέρβα στο «ΦΩΣ»: «Δεν ακούν, αλλά βλέπουν με τα μάτια και την ψυχή»

Συνέντευξη στον ΘΕΜΗ ΣΙΝΑΝΟΓΛΟΥ

Συγκινητική και αποκαλυπτική στο «ΦΩΣ» η προπονήτρια της Εθνικής κωφών Αθηνά Ζέρβα, που πήρε το χρυσό στο Παγκόσμιο και έχει πάρει χρυσό και στους Ολυμπιακούς Αγώνες και στο Ευρωπαϊκό! Αυτή έφτιαξε την ομάδα από το 2011 και την οδήγησε στην κορυφή.

Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο «ΦΩΣ» στις 9/7/2019

Πες, για τον πολύ κόσμο που δεν ξέρει, το βιογραφικό σου.

Ως αθλήτρια γεννήθηκα και μεγάλωσα στη Λάρισα, έπαιξα στην πρώτη ομάδα της Ολύμπια που φτιάχτηκε το 1984, έως το 1988, μετά έπαιξα στον Ηρακλή γιατί πήγα για σπουδές στη Θεσσαλονίκη. Σταμάτησα νωρίς να παίζω διότι κατέβηκα στην Αθήνα οικογενειακώς. Ως προπονήτρια άρχισα στον Ηρακλή και από τότε έως σήμερα ήμουν σε διάφορους συλλόγους στην Α2 και στην Α1. Μόνο για τις εγκυμοσύνες των παιδιών μου σταμάταγα.

Πόσα παιδιά;

Δύο. Μάλιστα πήραμε το χρυσό με την Εθνική τώρα και την ίδια μέρα είχαν γενέθλια η κόρη μου με τον άντρα μου!

Τρομερό. Πέρα από το χρυσό στο Παγκόσμιο τώρα, πότε πήρατε τα άλλα δύο χρυσά;

Το 2017 πήραμε το χρυσό στην Ολυμπιάδα κωφών που έγινε στην Τουρκία, στη Σαμψούντα, και το 2016 πήραμε το χρυσό στο Ευρωπαϊκό που έγινε στη Θεσσαλονίκη. Αυτή ήταν η αρχή της εκτόξευσης ψυχολογικά, είδαμε τους καρπούς της δουλειάς μας να ωριμάζουν αλλά και άνοιξαν πόρτες που πριν ήταν κλειστές. Έχουμε περάσει μεγάλα ζόρια να ξέρεις, Θέμη...

Θα τα πούμε όλα. Από πότε είσαι στην Εθνική κωφών;

Από το 2011.

Είχες προπονήσει πριν κωφούς;

Όχι, ποτέ. Με είχε πάρει τηλέφωνο ο Διονύσης Γαζής, που ήταν προπονητής στους άντρες στην Εθνική κωφών, με επιτυχίες τη δεκαετία του 2000. Δεν ήξερα, «τι είναι αυτό» είπα, αλλά γνώρισα τα παιδιά και αρχίσαμε από το μηδέν...

Δηλαδή;

Η ομάδα το 2011 ήταν ψιλοδιαλυμένη. Άλλες ήθελαν να σταματήσουν, άλλες ήταν τσακωμένες μεταξύ τους. Μαζί με την αρχηγό Αλεξάνδρα Κοτσιάφτη κάναμε τεράστια προσπάθεια να ξαναστήσουμε την ομάδα. Μαζέψαμε παιδιά και αρχίσαμε να ασχολούμαστε με το μπάσκετ από τα βασικά... Η κατάσταση ήταν τραγική. Ξεκινήσαμε από πράγματα όπως πίβοτ, αριστερά μπασίματα, για τέτοια πράγματα σου λέω... Κάποιες στιγμές με νοήματα, κάποιες στα ελληνικά, έγινε μια απίστευτη προσπάθεια. Έγινε πολύ σκληρή δουλειά από τα κορίτσια. Και φτάσανε στην κορυφή του κόσμου.

Ποια είναι η παραδοσιακή δύναμη στις Εθνικές κωφών στις γυναίκες;

Οι ΗΠΑ, οι οποίες ήρθαν στην 3η θέση τώρα. Και η Λιθουανία, η οποία νίκησε τις ΗΠΑ, έπαιξε τελικό μαζί μας και έχασε. Ήρθε 2η. Αναδυόμενη δύναμη είναι η Τουρκία. Όταν ξεκινήσαμε το 2011, δεν ονειρευόμασταν χρυσά μετάλλια, δεν υπήρχαν καν στο μυαλό μας. Πέρναγαν τα χρόνια και προσπαθούσαμε απλώς να παίξουμε αξιοπρεπές μπάσκετ. Αλλά η ομάδα κάθε χρόνο βελτιωνόταν. Μέσα από μεγάλα προβλήματα. Τη μία χρονιά μάς έλειπε βασική παίκτρια γιατί γέννησε δίδυμα. Την άλλη μας έφυγε άλλη παίκτρια γιατί παντρεύτηκε. Την άλλη μας έλειπε κάποια γιατί έπαθε χιαστούς. Γήπεδα δεν είχαμε για προπόνηση, παρακαλούσαμε να μας φιλοξενήσουν. Στον Βόλο βρέθηκαν άνθρωποι να μαγειρεύουν για εμάς παστίτσιο! Φαγητό δεν είχαμε.

Πες μου κι άλλα τέτοια.

Για να πάμε στην Ταϊβάν για το προηγούμενο Παγκόσμιο το 2015, δεν έφταναν τα λεφτά και βάλαμε λεφτά από την τσέπη μας εγώ και οι παίκτριες! Σου λέω, μεγάλα ζόρια...

Τρομερά πράγματα.

Είναι μια ιστορία αφοσίωσης και αγάπης, πείσματος, δεν τα παρατήσαμε ποτέ.

Λεφτά δεν παίρνετε;

Όχι. Υποτίθεται ότι είμαι μισθωτή, αλλά όχι. Και οι βοηθοί μου, οι συνεργάτες μου, το ίδιο.

Τώρα αυτά τα χρυσά μετάλλια δεν θα τα καρπωθείτε οικονομικά;

Ναι, υπάρχουν προβλεπόμενες ανταμοιβές για τέτοιες μεγάλες επιτυχίες από τον αθλητικό νόμο. Αφορούν όλους, είτε είναι ο Πετρούνιας είτε είναι η Στεφανίδη. Αν δεν παίρναμε όμως το χρυσό, τι θα γινόταν... Ευτυχώς που η ομάδα έκανε τέτοιες επιτυχίες και άρχισαν να ανοίγουν πόρτες και να μας βοηθάνε, να έχουμε γήπεδο για προετοιμασία, φαγητό, τα βασικά. Δεν έχουμε παράπονο και ευχαριστούμε όσους μας έχουν βοηθήσει. Ξέρεις για τι είμαι πιο πολύ υπερήφανη;

Πες μου.

Ότι παρά τα πέτρινα χρόνια που περάσαμε και τις δυσκολίες, δεν κάναμε εκπτώσεις στο μπάσκετ που έπαιζε η ομάδα. Δεν σκέφτηκα ότι είναι κωφές. Δεν σκέφτηκα ποτέ το κομμάτι της κώφωσης. Δεν ακούν, αλλά βλέπουν με τα μάτια τους και την ψυχή τους! Εμείς πιστεύουμε ότι το μπάσκετ παίζεται με το βλέμμα! Στην αρχή προσπαθούσα να επικοινωνήσω μαζί τους με νοήματα που δεν ήξερα, με εκφράσεις του προσώπου, με τη στάση του σώματος. Δεν νιώθω όμως ότι έχω μία ομάδα που δεν ακούει, αλλά ότι έχω μία κανονική ομάδα με αθλήτριες μπάσκετ. Και οι αθλητές που ακούν, πολλές φορές νομίζουν ότι ακούν! Έχει μεγάλη σημασία να είσαι συγκεντρωμένος 100% την ώρα της προπόνησης και του αγώνα. Αρκεί να βλέπεις.

Πες μου σκηνικά που έζησες μαζί με τα κορίτσια.

Πάνω σε αυτό που σου είπα πριν, για τα μάτια. Στις αρχές πήρα μία μπάλα και ζωγράφισα πάνω της δύο μάτια! Και εξήγησα στα κορίτσια ότι σημασία έχει να βλέπουν την μπάλα στα μάτια και η μπάλα να τις βλέπει. Στο «σπλιτ» για παράδειγμα. Τους εξήγησα ότι σημασία δεν έχει που δεν ακούν, αλλά να μη χάνουν από τα μάτια τους την μπάλα και τη συμπαίκτρια. Είμαι υπερήφανη γιατί έριξα τον σπόρο και τα κορίτσια πότισαν το βλασταράκι και είναι όλο δικό τους! Επειδή ξέρω τι περάσαμε με αυτά τα παιδιά, γι’ αυτό είμαι συγκινημένη που φτάσαμε στην κορυφή. (σ.σ. σπάει η φωνή της).

Σε ακούω συγκινημένη.

Είμαι συγκινημένη. Κάναμε σε όλη την ομάδα πράγματα ηρωικά για να φτάσουμε έως εδώ. Και θέλω να ευχαριστήσω τους συνεργάτες μου, τη βοηθό μου Μάρθα Αργυρίου και τον Δημήτρη Μέξη, καθώς και τη φυσικοθεραπεύτρια Νάνσυ Τσιούλη, οι οποίοι προσφέρουν αφιλοκερδώς!

Μίλησέ μου για τις παίκτριες τώρα. Πες όσα γνωρίζεις. Βρίσκουν δουλειές;

Εργάζονται, άλλες είναι στο Δημόσιο, άλλες στον ιδιωτικό τομέα, άλλες είναι μητέρες. Μαζί με τον γιο μου και την κόρη μου έχουμε στην ομάδα 9 παιδιά! Τα αφήνουμε σε μπαμπάδες, γιαγιάδες και φεύγουμε για έναν μήνα, γιατί αλλιώς πώς θα γίνει...

Είναι εντελώς κωφές; Όλες δεν μιλάνε;

Θα σου πω. Υπάρχουν κοπέλες που δεν μιλάνε καθόλου. Γιατί αν γεννηθείς κωφός και δεν έχεις ακούσει ποτέ, δεν μπορείς να μιλήσεις. Όμως μπάσκετ μάθανε. Υπάρχουν κάποιες που έπαθαν την αναπηρία στα αυτιά αργότερα και μιλάνε. Έχω μάλιστα κάποια κορίτσια που με τη βοήθεια ειδικών μάθανε να αρθρώνουν λόγο παρότι πριν δεν μίλαγαν. Έχουμε στην ομάδα παίκτριες αρχιτέκτονα, δικηγόρο, βιολόγο, γυμνάστρια. Αυτά το λέω ως μήνυμα ότι τα παιδιά αυτά μπορούν άνετα να εντάσσονται στην κοινωνία.

Έμαθες τη νοηματική; Μπήκες σε αυτήν τη διαδικασία;

Ναι, έκανα μαθήματα για 4 χρόνια και ολοκλήρωσα τις σπουδές σε αυτό. Όχι για το μπασκετικό κομμάτι. Αλλά για την επικοινωνία με τις παίκτριές μου εκτός μπάσκετ. Ήθελα να έρθω πιο κοντά τους. Έμαθα λοιπόν τη νοηματική στο Εθνικό Ίδρυμα. Ξέρεις πώς με λένε;

Πες μου.

Μαμά κότα! Κι αυτές είναι τα κοτοπουλάκια μου. Τα ταΐζω, τα φροντίζω, έτσι λειτούργησε αυτή η ομάδα. Χτίστηκαν δεσμοί που είναι πολύ δύσκολο να σπάσουν.

Υπάρχει κάποια παίκτρια που να μπορούσε να παίξει σε υψηλό επίπεδο κανονικής ομάδας;

Για Ολυμπιακό και για Ευρωλίγκα δεν είναι. Όμως υπάρχουν κοπέλες που έχουν παίξει στην Α1 και στην Α2. Το παιχνίδι μας είναι αξιοπρεπές, όχι να βλέπεις την ομάδα και να λες «ωχ Παναγία μου, τι βλέπω τώρα».

Έρχεται νέο αίμα;

Αυτό είναι το πρόβλημά μας. Έχουμε μεγάλο μέσον όρο ηλικίας. Η Τουρκία έχει μικρό μέσον όρο ηλικίας και έρχεται ως νέα δύναμη. Είναι πολύ δύσκολο, πρέπει να βρούμε νέα κορίτσια που, πρώτον, να έχουν αναπηρία και στα δύο αυτιά, δεύτερον, να ξέρουν μπάσκετ, τρίτον, να θέλουν να έρθουν στην ομάδα. Διότι έχουμε και τέτοιες περιπτώσεις, που δεν θέλουν τη δημοσιότητα για να μη στιγματιστούν. Στην ομάδα μας έχουμε και παιδιά κωφά και παιδιά βαρήκοα. Θέλω να μην ξεχάσω να πω κάτι για έναν γιατρό.

Ό,τι θέλεις.

Φέτος μας έλειπε μια κοπέλα από τη Θεσσαλονίκη, η Ντίνα Μπάρκογλου, η οποία έμεινε έγκυος. Και δεν έφτανε αυτό, έναν μήνα πριν από την προετοιμασία η Λαμπρινή Αγαγιώτου από τον Βόλο, η οποία παίζει στη Νίκη Βόλου, σπάει το χέρι της στον καρπό. Τη φέρνουμε στην Αθήνα και ευτυχώς τη χειρούργησε ο κ. Καρακίτσιος στο Metropolitan, τον οποίον ευχαριστώ δημόσια μέσα από την καρδιά μου. Μου είχε πει «αν βάλω το χέρι της σε γύψο, την ξεχνάς για τους αγώνες». Της έκανε λοιπόν μια ειδική χειρουργική επέμβαση και η κοπέλα σε 37 μέρες σούταρε με την μπάλα! Πρόλαβε τη μισή προετοιμασία και ήταν σπουδαία στο Παγκόσμιο! Τρίποντα, δίποντα, έγινε ένα θαύμα. Πρόκειται περί θαύματος.

Κάτι τελευταίο. Ως Λαρισαία, φαντάζομαι ότι έχεις αδυναμία στον Σπανούλη.

Έχω αδυναμία και στον Σπανούλη και σε καθετί που προέρχεται από τη Λάρισα! Είναι η πόλη μου, τη στηρίζω και την αγαπώ.